Σε επικίνδυνα μονοπάτια φαίνεται πως οδηγείται η οικονομία, μετά το ναυάγιο σε σχέση με το νομοσχέδιο για τις κρατικές εγγυήσεις, αφού, πλέον, η Κυβέρνηση καλείται, εν μέσω πολλών, δυσκολιών, να βρει τρόπους αποτελεσματικής στήριξης των επιχειρήσεων για να κρατηθούν στην ζωή και να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας.

Μάλιστα, όπως τόνισε στην Brief αρμόδια κυβερνητική πηγή, πλέον, ο κίνδυνος προσφυγής της Κύπρου στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ή στον ESM, και συνεπακόλουθα σε Μνημόνιο, είναι ορατός, αφού αναμένεται πως η ύφεση μπορεί να αγγίξει το 12% με 12,5%.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, κατά την σημερινή (21/5) σύσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, με το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας, θα τεθούν επί τάπητος τα οικονομικά του κράτους και ευρύτερα τα θέματα οικονομίας, όπως το πως εξελίσσεται η οικονομία μετά το τριγμούς που προκάλεσε ο κορωνοϊός και το κλείσιμο επιχειρήσεων, καθώς και οι τρόποι αντιμετώπισης της κρίσης που έρχεται και η οποία, όπως μας λέχθηκε χαρακτηριστικά, η ύφεση θα ξεπεράσει το 10%.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Επίσης, συνέχισε η ίδια πηγή, «στην σύσκεψη θα γίνει συζήτηση και θα εξεταστούν οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να προγραμματιστεί μία σωστή διαχείριση των οικονομικών του κράτους και πώς θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε, με κύριο γνώμονα και στόχο να μην μπούμε σε Μνημόνιο».

Ερωτηθείσα εάν είναι ορατός, πλέον, ο κίνδυνος η Κύπρος να οδηγηθεί σε νέο Μνημόνιο, η κυβερνητική πηγή που μίλησε στην Brief απάντησε καταφατικά. 

«Εάν δεν μπορέσουμε να διαχειριστούμε την ύφεση της τάξεως του 10% που θα προκύψει, η οποία μπορεί να φθάσει το 12% ή και 12,5%, και εάν δεν έχουμε ρευστά διαθέσιμα λόγω των πολλών απωλειών εσόδων με ταυτόχρονη εκταμίευση δισεκατομμυρίων, μπορεί να οδηγηθούμε και σε Μνημόνιο. Με ποιο άλλο τρόπο θα βρούμε τα χρήματα που θα χρειαστούν;», διερωτήθηκε. 

Κληθείσα να πει, εάν η εκταμίευση δισεκατομμυρίων αφορά στην στήριξη των επιχειρήσεων η ίδια πηγή μας τόνισε ότι, «το πρώτο σχέδιο ήταν 1,3 δις ευρώ, ενώ ανακοινώθηκε ήδη η βοήθεια ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ που θα παραχωρηθεί σε πολύ μικρές επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενους, ενώ από την στιγμή που η Βουλή δεν εγκρίνει τις κρατικές εγγυήσεις προς τράπεζες για νέα δάνεια σε επιχειρήσεις, πρέπει να βρούμε και επιπρόσθετα χρήματα για να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις, όπως άλλωστε έχουμε ήδη υποσχεθεί», εξήγησε.

Σύμφωνα με πάντα με κυβερνητική πηγή, αυτή την στιγμή οι υποχρεώσεις του κράτους, μεταξύ αυτών και η εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους, που θα κληθεί να πληρώσει μέχρι το τέλος του χρόνου αγγίζουντα 5 δισεκατομμύρια ευρώ. 

«Ο προγραμματισμός μας ήταν να βγούμε στις αγορές για να αντλήσουμε 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε μεταγενέστερο στάδιο. Αυτή την στιγμή, όμως, υπάρχει η δυνατότητα να αντλήσουμε αυτό το ποσό; Επίσης, εάν δεν καταφέρουμε να αντλήσουμε αυτό το ποσό από τις διεθνείς αγορές, θα πρέπει να προσφύγουμε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ή στον ESM για βοήθεια. Ο ESM δεν λέει πάντα ότι θέλει Μνημόνιο πριν να παραχωρήσει οποιαδήποτε βοήθεια;», διερωτήθηκε. 

«Πρέπει να φθάσουμε σε αυτό το σημείο και να ζήσουμε ξανά στιγμές του παρελθόντος; Δεν πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να διαχειριστούμε τα οικονομικά και ταυτόχρονα να βοηθήσουμε την αγορά και τις επιχειρήσεις;», διερωτήθηκε σημειώνοντας πως όλα τα δεδομένα θα τεθούν επί τάπητος στην σημερινή σύσκεψη, εκφράζοντας την ευχή πως τελικά η χώρα μας δεν θα χρειαστεί να προσφύγει, είτε στο ΔΝΤ είτε στον ESM.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

«Καμπανάκια» από Κομισιόν
Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί πως «καμπανάκια» για την κυπριακή οικονομία κτύπησε χθες (20/5) και η Κομισιόν, η οποία σε έκθεσή της προειδοποιεί πως, «η παγκόσμια έξαρση του Covid-19 ρίχνει την κυπριακή οικονομία σε μια βαθιά ύφεση το 2020».

Όπως σημειώνει, «η Κύπρος είχε σημειώσει μια περίοδο ισχυρής ανάπτυξης μετά την τραπεζική της κρίση, με το πραγματικό ΑΕΠ να αυξάνεται κατά ένα τέταρτο από το 2014», ωστόσο, από τα μέσα Μαρτίου 2020, «η πανδημία του κορωνοϊού, η οποία οδήγησε στα σύνορα το κλείσιμο, τα μέτρα κλειδώματος και η παύση όλων των μη απαραίτητων επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των ξενοδοχειακών και άλλων τουριστικών καταλυμάτων, είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην κυπριακή οικονομία».

«Η κρίση αναμένεται να επηρεάσει ιδίως δύο βασικούς πυλώνες της οικονομίας, τον τουρισμό και τη ναυτιλία. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί κατά περίπου 7,5% το 2020», αναφέρει η έκθεση.

Τονίζει, ακόμη, ότι «αναμένεται ότι οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών θα συρρικνωθούν σημαντικά. Οι επενδύσεις στις κατασκευές ενδέχεται να διατηρηθούν κάπως καλύτερα, χάρη στο γεγονός ότι ορισμένα μεγάλα έργα βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη και οφείλονται σε πολλά χρόνια» και η Κύπρος έχει υιοθετήσει δημοσιονομικό σχέδιο αναθέρμανσης που θα συμβάλει στον μετριασμό της συστολής, αναφέρει η Κομισιόν.

Σύμφωνα, δε, με την έκθεση «με τις εξαγωγές να μειώνονται πιο έντονα από τις εισαγωγές, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών πρόκειται να διευρυνθεί περαιτέρω (στο 11% περίπου του ΑΕΠ)».

Ωστόσο, υποθέτοντας μια σταδιακή έξοδο από το lockdown κατά τους επόμενους μήνες, προβλέπει «επιστροφή σε ισχυρή ανάπτυξη το 2021 περίπου 6%, αν και η παραγωγή δεν αναμένεται να επιστρέψει στα επίπεδα του 2019».

«Μετά από μια ισχυρή δημοσιονομική απόδοση το 2019, το βασικό δημοσιονομικό ισοζύγιο θα μετατραπεί σε σημαντικό έλλειμμα 7% του ΑΕΠ το 2020. Αυτό αντικατοπτρίζει τις σημαντικές αναμενόμενες απώλειες στην είσπραξη εσόδων λόγω της ασθενέστερης οικονομικής δραστηριότητας και σημαντικές επιπρόσθετες δαπάνες για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κρίσης στην πραγματική οικονομία», τονίζει, μεταξύ άλλων.

Ανησυχία και για τις τράπεζες
Σε σχέση με τις τράπεζες η Κομισιόν αναφέρει ότι, «η σταθερότητα του τραπεζικού τομέα βελτιώθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη σκληρή πρόοδο».

Οι τράπεζες βρίσκονται σε «ισχυρότερη βάση από ό τι στο παρελθόν», μετά από «σημαντική εκκαθάριση του ισολογισμού και απομόχλευση, με σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL) και ένα πιο ενοποιημένο τραπεζικό σύστημα».

Ωστόσο, η κρίση Covid-19 «επηρεάζει αναπόφευκτα το τραπεζικό σύστημα μέσω της επίδρασής του στην κερδοφορία και τον πιστωτικό κίνδυνο». Επιπλέον, παραμένει «η νομική αβεβαιότητα για τις τροποποιήσεις του νόμου περί εκποιήσεων του Αυγούστου 2019, για τις οποίες εκκρεμεί η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου», προσθέτει.

«Πριν από το ξέσπασμα του Covid-19, αναμενόταν περαιτέρω σημαντική πρόοδος στη μείωση των NPL το 2020, κυρίως λόγω των μεγάλων πωλήσεων χαρτοφυλακίου NPL από τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες», συνεχίζει.

Ωστόσο, «αυτές οι πωλήσεις έχουν αναβληθεί τώρα, κυρίως λόγω της δυσκολίας προσδιορισμού των αξιών των περιουσιακών στοιχείων στο τρέχον περιβάλλον και της αυξανόμενης αβεβαιότητας σχετικά με την όρεξη των επενδυτών».

«Επιπλέον, η οικονομική κατάρρευση της πανδημίας θα οδηγήσει πιθανώς σε αύξηση του πιστωτικού κινδύνου, γενικά και επίσης στην Κύπρο, και τελικά θα προκύψει αύξηση των NPL λόγω μειωμένων εσόδων και καθαρού πλούτου», αναφέρει η έκθεση.

Επιπλέον, η έκθεση αναφέρει ότι η χαμηλότερη από την αναμενόμενη απορρόφηση του ΕΣΤΙΑ - το καθεστώς κρατικής στήριξης για NPL που εξασφαλίζεται από πρώτες κατοικίες - συνεπάγεται μια πολύ μικρότερη από το στοχευμένη συμβολή στη μείωση των NPL.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Σημαντική η ρευστότητα, αλλά…
Σύμφωνα, επίσης, με την Κομισιόν, οι τράπεζες συνεχίζουν να λειτουργούν με σημαντικό πλεόνασμα ρευστότητας, το οποίο είναι πολύτιμο ενόψει της παγκόσμιας αναταραχής, και τα αποθέματα κεφαλαίων τους υπερβαίνουν τις ελάχιστες κανονιστικές απαιτήσεις.

«Ωστόσο, αναμένουμε μια παρατεταμένη επίδραση της πανδημίας σε ευαίσθητους τομείς (όπως ο τουρισμός, οι δραστηριότητες χονδρικής και λιανικής, τα ακίνητα και οι κατασκευές) και η επιδείνωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κερδοφορία και τους δείκτες κεφαλαίου», αναφέρει.

«Μέτρα που έλαβε η ΕΚΤ, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών αναμένεται να υποστηρίξουν τις τράπεζες για να διατηρήσουν χρηματοδότηση για επιχειρήσεις παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες», τονίζει η έκθεση.