Περσιάνης: Δύσκολο το 2023 - Στοχευμένα οικονομικα μέτρα

Η συνέντευξη της ημέρας στην Brief - Πρόεδρος Δημοσιονομικού Συμβουλίου, Μιχάλης Περσιάνης

ΓΡΑΦΕΙ Η  ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Πρέπει να ετοιμαζόμαστε για ένα λίγο δυσκολότερο χειμώνα και άνοιξη από το 2023 και γι’ αυτό δεν πρέπει να «καίμε το μαξιλαράκι» μας με οριζόντια μέτρα που δεν είναι στοχευμένα, τόνισε ο Πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, Μιχάλης Περσιάνης στην εκπομπή  Business Hour by Brief  .

Όπως ανέφερε, το Δημοσιονομικό Συμβούλιο συμφωνεί με μια στοχευμένη πολιτική με την οποία θα δοθεί στήριξη στην οικονομία της Κύπρου γενικότερα αλλά και οικονομική ανακούφιση στα νοικοκυριά των χαμηλά αμειβόμενων, συμπεριλαμβανομένων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά όχι με οριζόντια μέτρα.

Κατά την παρέμβαση του ο κ. Περσιάνης ανααφέρθηκε στο υπαρκτό ενδεχόμενο μιας αλυσιδωτής σειράς αυξήσεων, μετά και την ανακοίνωση της ΕΚΤ για νέα αύξηση επιτοκίων, επισημαίνοντας πως επηρεάζει την Κύπρο.

>>>Διαβάστε ακόμη: Ερωτοκρίτου: Πιέσαμε για ΦΠΑ ακινήτων και αυξήθηκε το εμβαδόν

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στις επιπτώσεις στους νέους αλλά και παλιούς δανεισμούς. «Όσον αφορά τον φρέσκο δανεισμό, με δεδομένη την αύξηση των επιτοκίων πρέπει να αναμένουμε ότι οι τράπεζες θα είναι ακόμα πιο αυστηρές, ενώ θα δούμε κάποιες αυξήσεις στις δόσεις των υφισταμένων», σημείωσε.

Επιπλεόν ο κ. Περσιάνης αναφέρθηκε στα μέτρα /θεραπείες κατά του πληθωρισμού με πρώτη την αύξηση των επιτοκίων, την μείωση των δαπανών και την συρρίκνωση της Δημοσιονομική πολιτικής.

>>>  BRIEF PLATINUM - 2ο Τεύχος - Αφιέρωμα UNIC - Πέραν των 100 τίτλων σπουδών - Τα ποσοστά εργοδότησης των αποφοίτων του / Ρεπορτάζ, βίντεο από όλες τις Μαρίνες της Κύπρου / Επιχειρηματικά νέα / Αναλύσεις / Παραοικονομία ΕΔΩ <<<

Διαβάστε ολόκληρη την συνέντευξη του Προέδρου του Δημοσιονομικού Συμβουλίου:

- Κύριε Περσιάνη, πριν λίγες ημέρες είχαμε τις ανακοινώσεις της ΕΚΤ για νέα αύξηση των επιτοκίων, ενώ στην ίδια ανακοίνωση αναφέρθηκε πως έρχονται και άλλες. Πώς το σχολιάζεται και τι να περιμένουμε;

Μας ανησυχεί περισσότερο το υπαρκτό ενδεχόμενο μιας αλυσιδωτής σειράς αυξήσεων, μιας κούρσας επιτοκίων, κυρίως μεταξύ της ΕΚΤ, της FED και άλλων νομισματικών Αρχών, με την οποία η κάθε αύξηση θα οδηγήσει τον ομόλογο του σε νέα αύξηση.
Ήδη ξέρουμε ότι τριγυρίζει μια αύξηση επιτοκίων από τις Αμερικανικές Αρχές, το οποίο με την σειρά του θα αυξήσει τις πιέσεις που δέχονται και στην Φρανκφούρτη για να προχωρήσει σε νέα αύξηση επιτοκίων.


-Πως συνδέεται με τις Κυπριακές Τράπεζες;

Θα δυσκολευτείτε να βρείτε τραπεζίτη που θα δυσαρεστηθεί με την αύξηση των επιτοκίων, δεδομένου που βρίσκονταν τα επιτοκιακά περιθώρια μέχρι την αρχή αυτού του έτους. Η αύξηση επιτοκίων σίγουρα δημιουργεί ευκαιρίες εκμετάλλευσης και αξιοποίησης. Φεύγει μέσα στο πλαίσιο της υψηλής ρευστότητας των αρνητικών επιτοκίων που είχε επιβάλει η ΕΚΤ στις τράπεζες.

Από την άλλη δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων είναι εκ φύσεως υφεσιακές. Ας πούμε ασκούν πιέσεις στην οικονομική ανάπτυξη και αυτό προβληματίζει όλο τον κόσμο, γεγονός που ενδεχομένως να μεταφραστεί και σε αυστηρότερα μέτρα από πλευράς τραπεζών.


- Πόσο θα επηρεάσει την καθημερινότητα η αύξηση των επιτοκίων; Προφανώς θα επηρεάσει περισσότερους αυτούς που θα κάνουν δάνειο τώρα παρά αυτούς που ήδη διατηρούν δάνειο;

Και οι δύο κατηγορίες θα επηρεαστούν. Αφενός τα υφιστάμενα δάνεια κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό είναι συνδεδεμένο με τα επιτόκια αγοράς και των τραπεζών και επομένως θα δούμε κάποιες αυξήσεις στις δόσεις – τις περισσότερες φορές θα είναι μικρές αυξήσεις. 

Όσον αφορά τον φρέσκο δανεισμό, με δεδομένη την αύξηση των επιτοκίων πρέπει να αναμένουμε ότι οι τράπεζες θα είναι ακόμα πιο αυστηρές στην αξιολόγηση των πελατών κατά την χορήγηση δανείων. Αυτό, χωρίς να ξέρουμε σε ποιο βαθμό, θα ασκήσει μειωτικές πιέσεις στον νέο δανεισμό και με την σειρά του αυτή η εξέλιξη θα δώσει την δυνατότητα ή τη δυναμικής ανάπτυξης γενικότερα.


- Όλα αυτά επισυμβαίνουν για την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Σωστά; Να περιμένουμε και κάποιου άλλου είδους μέτρα;

Συμβαίνουν 2-3 πράγματα αυτή την στιγμή. Ενώ το φαινόμενο του πληθωρισμού από τις αρχές του 2021 δεν ήταν νομισματικό γεγονός/ φαινόμενο, πλέον είναι, καλώντας και τις τράπεζες και νομισματικές αρχές αναπόφευκτα να αντιδράσουν. 
Αυτό που μας προβληματίζει είναι ότι ο πληθωρισμός εκ φύσεως έχει μια σειρά από θεραπείες οι οποίες είναι όλες υφεσιακές.

Είναι πολύ σημαντικό να το θυμόμαστε κυρίως όταν ακούμε υποσχέσεις ότι θα ληφθούν μέτρα που θα έχουν να κάνουν με τις δυνατότητες, το οπλοστάσιο των Αρχών της Κύπρου, είτε είναι νομοθετικές ή εκτελεστική εξουσία, δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για τον πληθωρισμό. Θα πρέπει να είναι σαφές: Ο πληθωρισμός έχει μια σειρά από θεραπείες, όλες συνεπάγονται με μείωση της ανάπτυξης και αύξησης της ανεργίας.

Αυτή την στιγμή δεν καταγράφεται αύξησης της ανεργίας ούτε στην Ευρώπη ούτε στην ευρωζώνη, ούτε στις ΗΠΑ. Ωστόσο θέλουμε να είμαστε έτοιμοι γιατί αυτό θα αρχίσει να καταγράφεται στους επόμενους μήνες. Η οικονομική ανάπτυξη στην Κύπρο παραμένει ανθεκτική, ζωντανή και δυναμική. Ωστόσο πρέπει να σημειώσουμε ότι στο βάθος του ορίζοντα τα σύννεφα έχουν αρχίσει να μαζεύονται την παγκόσμια οικονομία και σίγουρα κάποια στιγμή θα μας επηρεάσει.


-Ποιες είναι οι θεραπείες κατά του πληθωρισμού;

Η νούμερο ένα θεραπεία που είναι διαθέσιμη είναι η νομισματική, δηλαδή η αύξηση των επιτοκίων, η μείωση παροχής χρήματος.

Από τη δημοσιονομική, το εν Κύπρω οπλοστάσιο – της Βουλής και Υπουργείου Οικονομικών, είναι η μείωση των δαπανών, η συρρίκνωση της Δημοσιονομική πολιτικής και γι’ αυτό λέμε ότι είναι οξύμωρο, περίεργο να μιλάμε για την μείωση του πληθωρισμού με αύξηση επιτοκίων. Αυτό είναι μια πλάνη και γι’ αυτό ως δημοσιονομικό συμβούλιο, η προσοχή θα πρέπει να εστιαστεί αποκλειστικά και με περισσότερη ένταση, πρώτον στην διατήρηση της δυναμικής της ανάπτυξης της οικονομίας και κατά δεύτερο λόγο την διατήρηση της απασχόλησης του επιπέδου των εργαζομένων. Η πιο σοφή προσέγγιση είναι να επικεντρωθούμε σαν Κύπρος στην ανάπτυξη και απασχόληση γνωρίζοντας ότι οι νομισματικές αρχές θα συνεχίσουν να ασκούν υφεσιακές πολιτικές. Η δική μας προσοχή δεν πρέπει να πέφτει στην πλάνη ότι τα δημοσιονομικά μέτρα θα μειώσουν τα επίπεδα πληθωρισμού αλλά να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη και απασχόληση. 

Επίσης, αυτή η τοποθέτηση δεν σημαίνει ότι εκεί που βλέπουμε στρεβλώσεις στην Κυπριακή Οικονομία δεν είναι αφορμή ή δικαιολογία για να τις αντιμετωπίσουμε. 


- Η Ευρώπη φαίνεται πως θα έχει ένα πολύ βαρύ Χειμώνα και απο ενεργειακής άποψης. Η Κύπρος είναι στους τυχερούς επειδή δεν χρησιμοποιεί Φυσικό Αέριο; Ή θα δεχθούμε κι εμείς ενεργειακή πίεση και άρα περαιτέρω αύξηση των τιμών ενέργειας;

Άρχισε να παρατηρείται η μειωτική τάση στις τιμές πετρελαίου στις διάφορες αγορές. Η θέση της OPEC+ και της Ρωσίας είναι να μειώσουν την παραγωγή αερίου. 

Στα θετικά όμως, είναι ότι τα δημόσια οικονομικά είναι σε υγιή κατάσταση και έχουν γίνει προληπτικές κινήσεις  και μας προστατεύουν από εκπτώσεις χρέους τους τους επόμενους μήνες. Αυτή η προληπτική κίνηση πλέον δικαιώνεται. Υπάρχει μια συγυρισμένη εικόνα. Υπάρχει μια συντηρητική προσέγγιση που είναι η πιο ορθή αυτή την στιγμή. Αυτό που μας ανησυχεί είναι οι πιέσεις, οι αυξήσεις δαπανών και ιδίως των οριζοντίων δαπανών, οι οποίες εκτός από πληθωριστικές είναι και αναποτελεσματικές και θα κάψουν το μαξιλαράκι ή τα πυρομαχικά που θα χρειαστούμε το 2023. Είναι σημαντικό το 2023 να μπούμε με οικονομικά που θα είναι σε θέση να μπορούμε να λάβουμε αποφάσεις στήριξης της οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης τους επόμενους 18 μήνες.

Αυτή την στιγμή είμαστε σε αυτή τη θέση. Έχουμε την πολυτέλεια, αφού την δημιουργήσαμε για τον εαυτό μας σαν οικονομία και δημόσια οικονομικά και με μια ανακούφιση μπορούμε να πούμε ότι η Δημοκρατία διαθέτει τα απαραίτητα μέσα και οπλοστάσιο για να λάβει τις δύσκολες αποφάσεις που θα χρειαστούν το 2023.

Η πράσινη μετάβαση είναι πλέον απαραίτητη και όχι θέμα πολυτέλειας . Άρχισε να παρατηρείται ανοδική τάση στις τιμές του πετρελαίου στις διάφορες αγορές. Αυτή η επένδυση συνεπάγεται υψηλές δαπάνες της Δημοκρατίας. 

- Κ. Περσιάνη ΓΓ του ΚΕΒΕ ανέφερε στην Brief πως τα αυξημένα έσοδα του κράτους από τον ΦΠΑ και τις φορολογίες θα πρέπει να επιστρέφονται στοχευμένα. Είναι καιρός για αποθεματικά ή το κράτος πρέπει να προχωρήσει με αυτή την εισήγηση; 

Ναι. Αυτή η εισήγηση συνάδει αμέσως και με την δική μας τοποθέτηση από την αρχή του χρόνου ως Δημοσιονομικό Συμβούλιο, ότι κάτω από τις σημερινές συνθήκες δεν μπορούμε να δείξουμε την αναρτησία των αριθμών και να πούμε ότι πρέπει τα αυξημένα έσοδα να πάνε σε μαξιλαράκι. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι παρατηρούνται μεγάλες δυσκολίες σε πολλά νοικοκυριά και μια στοχευμένη πολιτική της οποίας μέρος των εσόδων θα διατεθεί για στήριξη των νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα, είναι επιθυμητό

Αυτό που δεν είναι επιθυμητό υπό τις σημερινές συνθήκες που ετοιμαζόμαστε για ένα λίγο δυσκολότερο χειμώνα και άνοιξη από το 2023, να καίμε το μαξιλαράκι μας με οριζόντια μέτρα και να μην είναι στοχευμένα. Τα οριζόντια μέτρα δεν είναι στοχευμένα, είναι εξαιρετικά σπάταλα και δεν επιφέρουν σε καμία περίπτωση οποιοδήποτε γενικευμένο όφελος εκτός από το πολιτικό, το οποίο κερδίζουν όσοι δίνουν ανά το παγκόσμιο. Δεν είναι Κυπριακό φαινόμενο αλλά γενικευμένο.

Η στοχευμένη πολιτική με την οποία στηρίζουμε και την συνολική ζήτηση στην οικονομία αλλά και την οικονομική ανακούφιση, συμπεριλαμβανομένων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. 

Επομένως, ναι στα στοχευμένα μέτρα, στην κοινωνική ανακούφιση, στήριξη της απασχόλησης και ανάπτυξης όχι όμως σε οριζόντια μέτρα. Δεν πρέπει να μπούμε στον πειρασμό να πούμε εφόσον το κράτος έχει αυξημένα έσοδα ας τα δώσουμε αμέσως. Αυτή θα ήταν μια καταστροφική προσέγγιση και θα έλεγα ότι μοιάζει με να τινάζουμε στον αέρα όλα μας τα πυρομαχικά ενώ ετοιμαζόμαστε για μια μάχη.  

Δείτε την παρέμβαση του κ. Περσιάνη στην εκπομπή Business Hour By Brief: