*Χορηγός Business Hour By Brief η RCB Bank

ΓΡΑΦΕΙ Η
ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Παγκόσμια ημέρα καταναλωτή η 15η Μαρτίου αλλά οι καταναλωτές φαίνεται να περνούν δύσκολα από τις συνεχόμενες αυξήσεις, υπογράμμισε στην εκπομπή Business Hour By Brief, ο αναπληρωτής Πρόεδρος Υπ. Καταναλωτή, Αντώνης Ιωάννου. Τα όσα αντιμετωπίζει σήμερα ο καταναλωτής, ανέφερε αποτελούν πρόκληση για όλους ώστε να βρεθούν λύσεις, είτε μέσα από στοχευμένες οικονομικές δράσεις, όπως οι φορολογίες, είτε με καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών.

Μέσα στην ελεύθερη οικονομία στην οποία λειτουργεί και η Κύπρος, «ο καταναλωτής πρέπει να χρησιμοποιεί την δύναμη της επιλογής, είτε τιμωρώντας τους ακριβούς, είτε επιλέγοντας τα προϊόντα που καλύπτουν τις ανάγκες του και όχι επειδή διαφημίζεται ή είναι φθηνό - ευκαιρία, ανέφερε ο κ. Ιωάννου.

Ανάμεσα σε άλλα, ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στα προϊόντα που προστέθηκαν σε αυτά που μπορεί να τους επιβληθεί πλαφόν βάσει νομοθεσίας από την Υπουργό Εμπορίου, εξηγώντας την διαδικασία, ενώ αναφέρθηκε και στον τρόπο που καθορίζονται οι τιμές στα καύσιμα. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι, ο κ. Ιωάννου έδωσε συμβουλές και για το πώς οι καταναλωτές μπορούν να εντοπίζουν τα φθηνότερα προϊόντα, παράλληλα με τη συμβολή του Παρατηρητηρίου Τιμών. 

Πώς επιβάλλεται πλαφόν και σε ποια προϊόντα

Κληθείς ο κ. Ιωάννου να αναφερθεί στα προϊόντα που βρίσκονται στην λίστα για επιβολή ανώτατης τιμής (πλαφόν), σημείωσε «Υπάρχουν δύο νόμοι. Ο ένας νόμος αφορά τα πετρελαιοειδή, όπου εμείς ως υπηρεσία παρακολουθούμε καθημερινά και γνωρίζουμε τι παραλαμβάνουν οι εταιρείες, επιβεβαιώνουμε τα στοιχεία για τις τιμές τους, ελέγχουμε αν δικαιολογούνται αυτές οι τιμές - όταν οι εταιρείες αγοράζουν τα καύσιμα σε υψηλές τιμές το προηγούμενο διάστημα-  έχουν μπει μειώσεις με τους φόρους», ανέφερε. Στην περίπτωση, σημείωσε που δεν δικαιολογούνται οι τιμές – είναι υπέρμετρα ψιλές τότε ως έσχατο μέτρο είναι η επιβολή πλαφόν ώστε να μην μπορεί κανείς να πουλήσει σε υψηλότερη τιμή. 

Όπως ανέφερε ο κ. Ιωάννου, είχε επιβληθεί πλαφόν στα καύσιμα στο παρελθόν, όταν Υπουργός Εμπορίου ήταν ο κ. Αντώνης Πασχαλίδης (σ.σ το 2009). «Υπήρξαν αντιδράσεις από τους πρατηριούχους τότε και δεν ήταν το καλύτερο παράδειγμα, αλλά παραμένει ως ένα μέτρο στην φαρέτρα μας και μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε», σημείωσε.

Ανώτατη τιμή σε καταναλωτικά αγαθά 

Ο δεύτερος νόμος, όπως ανέφερε ο κ. Ιωάννου αφορά τα καταναλωτικά αγαθά. «Όταν προτείναμε αυτό τον νόμο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εγκρίθηκε, στην λίστα είχαν καταχωρηθεί πέντε καταναλωτικά αγαθά, στα οποία μπορούν να καθοριστούν ανώτατες τιμές, στην περίπτωση που αυτές κρίνονται ως αδικαιολόγητες, λόγω των δύσκολων οικονομικών συνθηκών που υπάρχουν.

Η Υπουργός Εμπορίου, τόνισε ο κ. Ιωάννου, έχει την εξουσία με διάταγμα, όπως έγινε την περασμένη Παρασκευή να διευρύνει την λίστα των προϊόντων στα οποία μπορεί να επιβληθεί πλαφόν. «Ως πρώτη κίνηση προστέθηκε το κριθάρι και το αραβόσιτο με σκοπό, όταν το Υπ. Γεωργίας εισάξει τους τόνους σιτηρών που αναμένει για να βοηθήσει την γεωργία και την κτηνοτροφία, τότε να δούμε πως μπορούμε να παρέμβουμε, αν και το θέμα μπορεί να λυθεί από το υπουργείο και να μην χρειαστεί η παρέμβαση μας». 

Επιπρόσθετα, ανέφερε πως στην περίπτωση που χρειαστεί να προστεθεί για παράδειγμα το αλεύρι, όπως ο ίδιος ο κ Ιωάννου ανέφερε την περασμένη εβδομάδα στην Βουλή, μπορεί να γίνει διεύρυνση του παραρτήματος και να το εντάξουν και αυτό.

Ακόμη, ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στον έλεγχο που έκανε η Υπηρεσία Καταναλωτών σε 168 βασικά προϊόντα  ώστε να εξάγουν κάποια συμπεράσματα στις τιμές τους από τον Σεπτέμβριο μέχρι σήμερα. «Βλέπουμε κάποια προϊόντα που έχουν συνεχόμενη ανοδική τάση, όπως τα ζυμαρικα και το ψωμί. Το ψωμί σημείωσε 15% αύξηση από τον Σεπτέμβριο. Επομένως, αν έχουμε πρόβλημα με τα σιτηρά, θα έχουμε και με το αλεύρι και η τιμή στο ψωμί θα συνεχίσει να ανεβαίνει πάνω». 

Ο κ. Ιωάννου υπογράμμισε πως το πλαφόν στις τιμές επιβάλλεται όταν δεν δικαιολογούνται οι τιμές. «Αν δεν δικαιολογούνται οι αυξήσεις, τότε ,μπορούμε να το ρυθμίσουμε», πρόσθεσε. Για τον λόγο αυτό, παρακολουθούνται οι τιμές και εκεί που θα χριεαστεί θα κάνουν τις απαραίτητες εισηγήσεις στην Υπουργό Εμπορίου.

Πώς να εντοπίσουμε τα πιο φθηνά προϊόντα εν μέσω αυξήσεων

Ο κ. Ιωάννου, σημείωσε ότι στην Κύπρο ως μέλος της ΕΕ, έχουμε επιλέξει να λειτουργούμε με ελεύθερη οικονομία, επομένως όλα ρυθμίζονται με τους κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης, στην βάση ενός υγιούς ανταγωνισμού.

Άρα, σημείωσε, επειδή υπάρχουν πληθώρα εταιρειών, επιλογές σε συσκευασίες, πολλές υπεραγορές, σημειώνοντας πως αυτό λένε οι υπεραγορές ότι για την ώρα μπόρεσαν να απορροφήσουν κάποιες αυξήσεις γιατί μεταξύ τους είχαν έντονο ανταγωνισμό, ώστε να μπορούν να πουλήσουν, όπως συμβαίνει στην ελεύθερη οικονομία. Το πρόβλημα είναι στα ολιγοπώλια, πρόσθεσε.

Ο κ. Ιωάννου σημείωσε ότι με αυτό τον τρόπο ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει είτε συσκευασίες είτε υπεραγορές. Μπορεί ο καταναλωτής να αξιοποιήσει τα στοιχεία που παρέχονται μέσω του παρατηρητηρίου τιμών, τονίζοντας πως δεν είναι στόχος του παρατηρητηρίου να καθορίζει την φθηνότερη υπεραγορά ή συσκευασία- αλλά να βλέπει την μέση τιμή ενός προϊόντος, την φθηνότερη και ακριβότερη και να κάνει τις επιλογές του. Όπως επεσήμανε, πέραν των συσκευασιών, πρέπει να λαμβάνει υπόψιν και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προϊόντων. 

«Ο καταναλωτής πρέπει να χρησιμοποιεί την δύναμη της επιλογής, είτε τιμωρώντας τους ακριβούς, είτε επιλέγοντας τα προϊόντα που καλύπτουν τις ανάγκες του και όχι επειδή διαφημίζεται ή είναι φθηνό - ευκαιρία».

Αναφερόμενος στην αισχροκέρδεια, σημείωσε ότι δεν αποκλείεται κάποιοι να εκμεταλλευτούν την κατάσταση λόγω της αβεβαιότητας στην αγορά, για να βάλουν αυξημένες τιμές και δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν, επομένως, συστήνει στους καταναλωτές να κάνουν επιλογές.

Καύσιμα – Γιατί έχουν αυξήσεις στα πρατήρια ενώ δεν γίνονται καθημερινά παραγγελίες.

Στην Κύπρο, υπάρχουν 4 εταιρείες, οι οποίες εισάγουν προϊόντα από Ελλάδα και Ισραήλ, κάθε 2-3 εβδομάδες. Η υπηρεσία καταναλωτή, παρακολουθεί τις ποσότητες που εισάγουν και το κόστος των προμηθειών / φορτίων, από τις εταιρείες και το τελωνείο. «Μπορούμε να ελέγξουμε τι αυξήσεις θα εφαρμοστούν καθώς οι εταιρείες οφείλουν να μας ενημερώσουν», σημείωσε.

Έπειτα, αυτό το φορτίο θα φτάσει στους πρατηριούχους, σημείωσε, αναφέροντας ότι στην Κύπρο έχουμε πέραν των 300 πρατηρίων, ένα ποσοστό αρκετά μεγάλο σε σχέση με τον πληθυσμό της Κύπρου. 

Επομένως, κατά τον κ. Ιωάννου, υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός ανάμεσα στα πρατήρια εξου και έγινε το παρατηρητήριο τιμών ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να επιλέγει που θα πάει. «Οι πρατηριούχοι μπορούν να παίξουν με 1,2,3 σεντς ανεβάζοντας ή κατεβάζοντας τις τιμές για να ανταγωνιστούν μεταξύ τους. Άρα αν κάποιος επιλέξει σήμερα να την κατεβάσει ή να την ανεβάσει, αυτό γίνεται για να ανταγωνιστούν μεταξύ τους, τα κοντινά τους πρατήρια, αφού πάνω – κάτω  αγοράζουν στην ίδια τιμή, λαμβάνοντας υπόψιν ότι είναι 4 οι εταιρείες που τους προμηθεύουν και είναι θεμιτή αυτή η εναλλαγή».

Αυτό που τόνισε ο κ. Ιωάννου είναι ότι τους απασχολεί σε ποια τιμή είναι που αγοράζουν οι εταιρείες και αν αυτές οι αυξήσεις που βάζουν στους πρατηριούχους οι οποίες μετακυλούν στους καταναλωτές μετά, είναι λογικές και δικαιολογούνται.  

Παρακολουθήστε όσα δήλωσε στην εκπομπή Business Hour By Brief:

*Χορηγός Business Hour By Brief η RCB Bank