>>> Διαβάστε όλες τις ομιλίες για τον προϋπολογισμό 2024 εδώ <<<

Ο προϋπολογισμός του 2024 πετυχαίνει μία ισορροπία ανάμεσα στην κοινωνική ευαισθησία και τη διαφύλαξη της δημοσιονομικής σταθερότητας, δήλωσε ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος, τονίζοντας πως «πρέπει όμως να συνεχιστεί η σωστή και συνετή οικονομική πολιτική».

Δείτε σε βίντεο όλες τις ομιλίες εδώ: 

Σε ομιλία του ενώπιον της Ολομέλειας στο πλαίσιο της συζήτησης για τον κρατικό προϋπολογισμό, ο κ. Παπαδόπουλος είπε ότι παρά τις προκλήσεις και τις απανωτές κρίσεις η πορεία της κυπριακής οικονομίας «είναι πολύ καλύτερη από τις περισσότερες χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης».

«Παρά τις απανωτές κρίσεις που είχε να αντιμετωπίσει, η κυπριακή οικονομία έχει αποδειχθεί ανθεκτική, ευέλικτη και με αντιστάσεις», είπε, επισημαίνοντας ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας για το 2023 ήταν τριπλάσιος από τον μέσο όρο της Ευρώπης, με τον ρυθμό ανάπτυξης το 2024 να προβλέπεται να είναι ακόμη καλύτερος από εκείνον του 2023.

Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, η δημοσιονομική σταθερότητα και οι καλές επιδόσεις της κυπριακής οικονομίας επιτρέπουν περισσότερες δαπάνες να δαπανηθούν σε έργα υποδομής αλλά και στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους.

Ενδεικτικά ανέφερε την πρόσφατη ανακοίνωση του έκτακτου πακέτου 18 μέτρων κατά της ακρίβειας ύψους €196 εκ. που στηρίζει δυνητικά 460.000 οικογένειες και 106.000 επιχειρήσεις, την αύξηση των συντάξεων των χαμηλοσυνταξιούχων κατά 5% και το ότι για πρώτη φορά καταβάλλεται η σύνταξη στον πρώτο μήνα της αφυπηρέτησης.

«Κατά την άποψη μας, ο προϋπολογισμός του 2024 πετυχαίνει μία ισορροπία ανάμεσα στην κοινωνική ευαισθησία και την διαφύλαξη της δημοσιονομικής σταθερότητας», είπε, για προσθέσει: «Πρέπει όμως να συνεχιστεί η σωστή και συνετή οικονομική πολιτική. Ο λαϊκισμός είναι εύκολος».

Αναφερόμενος στην φράση ότι ευημερούν οι αριθμοί αλλά όχι ο άνθρωποι, ο κ. Παπαδόπουλος επεσήμανε πως «προϋπόθεση για να ευημερούν οι άνθρωποι, είναι να ευημερούν και οι αριθμοί. 

«Το 2013 είδαμε τι παθαίνουν οι άνθρωποι όταν δεν ευημερούν οι αριθμοί… Αντίθετα σήμερα βλέπουμε ότι οι θυσίες του λαού μας έχουν πετύχει θαύματα», είπε, προσθέτοντας ότι μέσα σε δεκατρία χρόνια, από το 2013 μέχρι το 2026, θα έχουμε επανέλθει από συνθήκες μνημονίου, πίσω στα κριτήρια του Μάαστριχτ». 

Όπως είπε, καμιά άλλη χώρα της Ευρώπης δεν θα έχει πετύχει κάτι το αντίστοιχο, «ούτε η Ελλάδα, ούτε η Ιταλία, ούτε η Ιρλανδία , ούτε η Ισπανία, ούτε η Πορτογαλία. Μόνο η Κύπρος».

«Όμως οι σωστοί χειρισμοί στην οικονομία πρέπει να συνεχιστούν και συνεχίζονται από την παρούσα διακυβέρνηση. Αυτοί οι σωστοί χειρισμοί, σε μια δύσκολη και κρίσιμη περίοδο, έχουν φέρει σημαντικά αποτελέσματα», είπε και αναγνώρισε «τις προσπάθειες της προηγούμενης διακυβέρνησης που μας έφεραν σε αυτό το σημείο».

Ο κ. Παπαδόπουλος ανέδειξε τις αναβαθμίσεις της κυπριακής οικονομίας, επισημαίνοντας ότι «πλέον όλοι οι οίκοι αξιολόγησης κατατάσσουν την κυπριακή οικονομία στην «επενδυτική βαθμίδα» κάτι που δεν έχουμε δει από το 2010, «πριν από 13 χρόνια…».

«Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως όλα είναι ρόδινα ή ότι έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα της κυπριακής κοινωνίας και οικονομίας», τόνισε.

Εξάλλου, ο κ. Παπαδόπουλος αναγνώρισε πως το ύψος του κρατικού μισθολογίου είναι ιδιαίτερα υψηλό, λέγοντας ότι «το ποσό του κρατικού μισθολογίου, των €3,7 δισ, είναι όντως ένα στοιχείο του προϋπολογισμού που προκαλεί ιδιαίτερο προβληματισμό».

Σημείωσε ωστόσο ότι η αύξηση του κρατικού μισθολογίου σε σχέση με πέρυσι, οφείλεται κυρίως στην καταβολή της ΑΤΑ μετά από την σχετική συμφωνία που έχει επιτευχθεί με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. «Και θα ήταν ενδιαφέρον να ακούσουμε σήμερα, στα πλαίσια της συζήτησης του προϋπολογισμού, εάν όλοι χαιρετίζουν αυτή τη συμφωνία, ή εάν κάποιοι διαφωνούν», είπε.

Επεσήμανε ακόμη ότι αυτή η αύξηση δεν οφείλεται στον αριθμό νέων θέσεων, όπως κάποιοι ισχυρίζονται, καθώς ο αριθμός των θέσεων έχει ήδη καθοριστεί σε προηγούμενους προϋπολογισμούς, μεταξύ άλλων και από την προηγούμενη διακυβέρνηση.

«Ούτε και η αύξηση οφείλεται στην αποδέσμευση θέσεων, καθώς οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι κάθε χρόνο αφυπηρετούν, κατά μέσο όρο, 700 δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι πρέπει να αντικατασταθούν. Άρα είναι επόμενο ότι θα αποδεσμευτούν θέσεις», συνέχισε, προσθέτοντας πως το κρατικό μισθολόγιο, ως ποσοστό των δαπανών, έχει μειωθεί σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2023.

Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, ένας ουσιαστικός τρόπος αντιμετώπισης αυτού του κόστους θα είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, η οποία αποτελεί ένα από τους πιο σημαντικούς στόχους αυτής της διακυβέρνησης, προσθέτοντας ότι στον προϋπολογισμό του 2024 διατίθενται €288 εκ. για τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Εξάλλου, αναφέρθηκε στον κόστος του ρεύματος, λέγοντας δεν υπάρχει πραγματικός ανταγωνισμός στην παραγωγή ενέργειας στην Κύπρο.

«Βασιζόμαστε σε μια απαρχαιωμένη υποδομή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με συμβατικά καύσιμα. Δεν έχουμε ακόμη εισαγάγει φυσικό αέριο για σκοπούς  ηλεκτροπαραγωγής. Δεν έχουμε ακόμη αξιοποιήσει το δικό μας φυσικό αέριο για τη δική μας ηλεκτροπαραγωγή, είπε.

«Στόχος μας πρέπει να είναι η Κύπρος να αποτελέσει παγκόσμιο πρότυπο: ‘κάθε οικία και Φωτοβολταϊκό’», είπε μεταξύ άλλων, προσθέτοντας ότι βήμα στην αυτονόμηση είναι και η κατασκευή του EuroAsia Interconnector .

Ο κ. Παπαδόπουλος αναφέρθηκε και στο μεταναστευτικό, λέγοντας ότι «για πρώτη φορά στην πορεία του μεταναστευτικού, φεύγουν περισσότεροι αιτητές πολιτικού ασύλου από εκείνους που έρχονται στη χώρα μας».

«Η πολιτική των απελάσεων και των επιστροφών που εφαρμόζει η παρούσα διακυβέρνηση, έχει πετύχει. Αυτή η πολιτική πρέπει να συνεχιστεί και να ενισχυθεί», τόνισε.

Στην ομιλία του, ο κ. Παπαδόπουλος είπε ότι δεν έχει κανένα δισταγμό να παραδεχθει πως «αυτή η Κυβέρνηση σε αυτούς τους 9 μήνες έχει διαπράξει και λάθη», προσθέτοντας ότι είναι καλοδεχούμενη η κάθε καλόπιστη κριτική για αυτά τα λάθη και ότι αυτός εξάλλου είναι και ο ρόλος της αντιπολίτευσης.

«Έχω μόνο δυο σχόλια: Πρώτον, τα λάθη του Νίκου Χριστοδουλίδη σε αυτούς τους 9 μήνες δεν ήταν λάθη πολιτικής, αλλά λάθη επιλογών» και πρόσθεσε: «Δυστυχώς όμως, αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι κάποιοι κύκλοι ανέλαβαν εργολαβικά να μεγεθύνουν τα λάθη της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη. Όμως ο λαός μας έχει μνήμη».

Σε σχέση με το Κυπριακό, ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ είπε ότι ενόψει της κλιμακούμενης τουρκικής αδιαλλαξίας και επεκτατικότητας, «επιβάλλεται μια εις βάθος αξιολόγηση της στρατηγικής και τακτικής». 

«Η δική μας πλευρά πολύ ορθά δηλώνει ξεκάθαρα πως δεσμεύεται σε λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο της αποστολής των καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και το συμφωνημένο πλαίσιο», είπε.

Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, πιστεύουμε ότι υπάρχει η δυνατότητα διεκδίκησης και επίτευξης πολιτικού, διπλωματικού και οικονομικού κόστους στην Τουρκία, με ένα και μόνο στόχο: να αλλάξει στάση στο Κυπριακό.

Καταλήγοντας, τόνισε πως «το Δημοκρατικό Κόμμα και η συντριπτική πλειοψηφία του Κυπριακού Ελληνισμού, δεν θα επιτρέψει ποτέ το Κυπριακό να εκτροχιαστεί σε λύση δυο κρατών και διχοτόμησης».

Διαβάστε αυτούσια την Ομιλία του: 

Κυρία Πρόεδρε,
Έντιμοι κύριοι Υπουργοί,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Να μου επιτρέψετε και εγώ με τη σειρά μου να ευχαριστήσω την Πρόεδρο και τα μέλη της επιτροπής οικονομικών για την ετοιμασία της έκθεσης του  κρατικού προϋπολογισμού για το 2024, καθώς και τις υπηρεσίες της Βουλής και ιδιαίτερα την Γραμματεία της Επιτροπής Οικονομικών για τη δική τους σημαντική βοήθεια σε αυτή τη διαδικασία.

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Ο προϋπολογισμός για το 2024 είναι ο πρώτος προϋπολογισμός που κατατίθεται από την κυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη.

Είναι ένας προϋπολογισμός που κατατίθεται μέσα σε συνθήκες αυξημένης αβεβαιότητας λόγω σοβαρών, γεωπολιτικών και οικονομικών εξελίξεων.  

Συζητάμε σήμερα για την Κυπριακή οικονομία με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται, με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας να δημιουργούν αλυσιδωτά προβλήματα και με ένα νέο πόλεμο να έχει ξεσπάσει στο γειτονικό μας Ισραήλ.

Συζητάμε για μια οικονομία που ακόμη επιδιώκει να ξεπεράσει απανωτές κρίσεις και διαχρονικές στρεβλώσεις, ανισότητες και κοινωνικές αδικίες.   

Ακόμη ζούμε τις συνέπειες και τα συσσωρευμένα προβλήματα που έχει αφήσει πίσω της η κρίση του 2013: το πολύ ψηλό ιδιωτικό χρέος των κυπριακών νοικοκυριών, αλλά και το τεράστιο βάρος των μη εξυπηρετούμενων Δανείων.

Με τα πολλαπλά προβλήματα που έχει αφήσει πίσω της η κρίση του κορονοϊού και με ένα παγκόσμιο πληθωρισμό να συνεχίζει να πιέζει τις τιμές, τα επιτόκια, τα καύσιμα και το κόστος ζωής.

Μέσα σε αυτό το περίπλοκο οικονομικό αλλά και διεθνές περιβάλλον έχει ετοιμαστεί και κατατεθεί ο προϋπολογισμός του 2024 που εξετάζουμε σήμερα.

Και επειδή αυτές τις μέρες, ως έχουμε καθήκον αλλά και όπως εκ των πραγμάτων λειτουργεί η διαδικασία συζήτησης του προϋπολογισμού, θα συζητήσουμε πολύ περισσότερο, τα προβλήματα, της κυπριακής οικονομίας και της κυπριακής κοινωνίας, παρά οτιδήποτε άλλο, θέλω πρώτα να σταθώ στη μεγάλη εικόνα. 

Γιατί χωρίς να υποτιμούμε τις δυσκολίες που έχουμε να αντιμετωπίσουμε οφείλουμε τουλάχιστον να σημειώσουμε το εξής: η κατάσταση της κυπριακής οικονομίας είναι καλή.

Κατ’ ακρίβεια η κυπριακή οικονομία είναι πολύ καλύτερη από τις περισσότερες χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης.

Παρά τις απανωτές κρίσεις που είχε να αντιμετωπίσει, η κυπριακή οικονομία έχει αποδειχθεί ανθεκτική, ευέλικτη και με αντιστάσεις.

Η κατάσταση της οικονομίας
•    Ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας για το 2023 ήταν πολύ καλύτερος από τον μέσο όρο της ΕΕ.  Κατ’ακρίβεια, ήταν τριπλάσιος από τον μέσο όρο της Ευρώπης.

Και ο ρυθμός ανάπτυξης το 2024 προβλέπεται να είναι ακόμη καλύτερος από εκείνον του 2023.

•    Τα έσοδα του κράτους ήταν αυξημένα το 2023 κατά ένα δισεκατομμύριο ευρώ σε σχέση με πέρσι.

Αυτό οφείλεται σε πολλούς λόγους αλλά μεταξύ άλλων και:

I.    Στη σημαντική πρόοδο που είχαμε στην πάταξη της φοροδιαφυγής λόγω της καθιέρωσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

II.    Στην εισροή ξένων εταιρειών και επενδύσεων στην Κύπρο κυρίως στον τομέα της τεχνολογίας, της έρευνας και της καινοτομίας.

III.    Στις πολύ καλύτερες επιδόσεις που είχαμε στον τομέα των υπηρεσιών, όπου είχαμε, μείωση εργασιών λόγω Ρωσίας, αλλά αύξηση εργασιών λόγω Brexit.

IV.    Στη συνέχιση της δυναμικής του τομέα των ακινήτων, παρά του τερματισμού του προγράμματος των διαβατηρίων.  

Αναγνωρίζω από την άλλη ότι ο πληθωρισμός είναι ψηλός αλλά κάτω από τον μέσο όρο της Ευρώπης και βρίσκεται σε καθοδική πορεία.  Από 4% που θα κλείσει το 2023 προβλέπεται να πάει στο 2% το 2025.

Παράλληλα, συνεχίζουμε να βλέπουμε μια καθοδική τάση της ανεργίας: από το 6.5% που προβλέπεται να κλείσει η ανεργία το 2023, οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η ανεργία θα κατέβη σε επίπεδα κάτω του 5% μέχρι το 2025 – δηλαδή σε επίπεδα που έχουμε να δούμε από το 2011.

Σημειώνεται ιδιαίτερα πως ο προϋπολογισμός του 2024 είναι πλεονασματικός, και για αυτό το δημόσιο χρέος της Κύπρου συνεχίζει να βρίσκεται σε πτωτική πορεία με στόχο, εντός της τριετίας και μέχρι το 2026, να πετύχουμε τα κριτήρια του Μάαστριχτ: δηλαδή το δημόσιο χρέος να βρίσκεται στο 60% του ΑΕΠ.

Κάτι που έχουμε να δούμε από το 2010.

Η δημοσιονομική σταθερότητα και οι καλές επιδόσεις της κυπριακής οικονομίας επιτρέπουν περισσότερες δαπάνες να δαπανηθούν σε έργα υποδομής αλλά και στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους.

•    Οι κοινωνικές παροχές είναι αυξημένες κατά 17% σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2023.  

Κατά την άποψη μας, ο προϋπολογισμός του 2024 πετυχαίνει μία ισορροπία ανάμεσα στην κοινωνική ευαισθησία και την διαφύλαξη της δημοσιονομικής σταθερότητας.    

Υπενθυμίζεται πως πέρα από τη σημαντική αύξηση των κοινωνικών παροχών,
•    Ανακοινώθηκε πρόσφατα το έκτακτο πακέτο 18 μέτρων κατά της ακρίβειας ύψους €196 εκ. που στηρίζει δυνητικά 460.000 οικογένειες και 106.000 επιχειρήσεις.  

•    Σημειώνω ιδιαίτερα την αύξηση των συντάξεων των χαμηλοσυνταξιούχων κατά 5% και το ότι για πρώτη φορά καταβάλλεται η σύνταξη στον πρώτο μήνα της αφυπηρέτησης. 

Η στήριξη της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη προς τους πρόσφυγες είναι έμπρακτη.

o     Ο προϋπολογισμός του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών είναι αυξημένος κατά €20 εκατομμύρια από πέρσι.

o    Το πρόγραμμα «ΚΤΙΖΩ» που αφορά €150 εκ για την ανακαίνιση 40 προσφυγικών συνοικισμών ήταν από τις πρώτες δράσεις της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη.

o    Και ξεκίνησε επιτέλους και εισπράττεται το τέλος του 0.4% στις αγοραπωλησίες γης, ένα τέλος που έχει ως στόχο την ενίσχυση των προσφύγων.

Τέλος, σημειώνω πως οι Αναπτυξιακές δαπάνες στον προϋπολογισμό του 2024 είναι αυξημένες κατά 14% και περιλαμβάνονται σε αυτές σημαντικά έργα υποδομής .

Κυρία Πρόεδρε,

Είμαι βέβαιος πως θα ακούσουμε αρκετές φορές, στα πλαίσια της συζήτησης για τον προϋπολογισμό, το γνωστό και στερεότυπο σύνθημα, «…ευημερούν οι αριθμοί αλλά όχι οι άνθρωποι…». 
Δέχομαι πως ακόμη και σε μία ευημερούσα οικονομία, δεν ευημερούν όλοι. 

Όμως, προϋπόθεση για να ευημερούν οι άνθρωποι, είναι να ευημερούν και οι αριθμοί.  
Το 2013 είδαμε τι παθαίνουν οι άνθρωποι όταν δεν ευημερούν οι αριθμοί…  
Αντίθετα σήμερα βλέπουμε ότι οι θυσίες του λαού μας έχουν πετύχει θαύματα.

Μέσα σε δεκατρία χρόνια, από το 2013 μέχρι το 2026, θα έχουμε επανέλθει από συνθήκες μνημονίου, πίσω στα κριτήρια του Μάαστριχτ.  

Εκεί που ήμασταν δηλαδή το 2008.  

Καμία άλλη χώρα της Ευρώπης δεν θα έχει πετύχει κάτι το αντίστοιχο.

Ούτε η Ελλάδα, ούτε η Ιταλία, ούτε η Ιρλανδία , ούτε η Ισπανία, ούτε η Πορτογαλία.  Μόνο η Κύπρος.  

Μόνο ο κυπριακός λαός θα το έχει πετύχει.  

Και για αυτό τον λόγο οφείλουμε όλοι μας να υποκλιθούμε μπροστά στην αποφασιστικότητα και τη δύναμη αυτού του λαού.

Όπως έχω αναφέρει επανειλημμένα από αυτό εδώ το βήμα τα προηγούμενα χρόνια, εμείς δεν μηδενίζουμε: παρόλες τις πολιτικές μας διαφορές, αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες της προηγούμενης διακυβέρνησης που μας έφεραν σε αυτό το σημείο.

Όμως οι σωστοί χειρισμοί στην οικονομία πρέπει να συνεχιστούν και συνεχίζονται από την παρούσα διακυβέρνηση.

Αυτοί οι σωστοί χειρισμοί, σε μια δύσκολη και κρίσιμη περίοδο, έχουν φέρει σημαντικά αποτελέσματα.
•    Ο θετικός ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας,
•    η δημοσιονομική σταθερότητα, 
•    η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, 
•    τα πλεονάσματα και ο εξορθολογισμός.

Έχουν πείσει για την προοπτική και την ανθεκτικότητα της κυπριακής οικονομίας.

Δεν είναι τυχαίο πως με την κατάθεση του προϋπολογισμού για το 2024 ο οίκος αξιολόγησης Moodys προχώρησε σε μία ιστορική διπλή αναβάθμιση της κυπριακής οικονομίας.

Την προηγούμενη εβδομάδα με την υπερψήφιση των κυβερνητικών προτάσεων για την επίλυση του χρονίζοντος προβλήματος των εκποιήσεων, ο οίκος αξιολόγησης Fitch επίσης προχώρησε σε νέα αναβάθμιση της κυπριακής οικονομίας.     

Πλέον όλοι οι οίκοι αξιολόγησης κατατάσσουν την κυπριακή οικονομία στην «επενδυτική βαθμίδα» κάτι που δεν έχουμε δει από το 2010.  Πριν από 13 χρόνια…

Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως όλα είναι ρόδινα, ή, ότι έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα της κυπριακής κοινωνίας και οικονομίας.  

Παραμένουν σημαντικές προκλήσεις, κίνδυνοι και δυσκολίες.

Ύψος του κρατικού μισθολογίου
Αναγνωρίζω πως το ύψος του κρατικού μισθολογίου είναι ιδιαίτερα υψηλό.  
Το ποσό του κρατικού μισθολογίου, των €3.7 δις, είναι όντως ένα στοιχείο του προϋπολογισμού που προκαλεί ιδιαίτερο προβληματισμό.

Σημειώνουμε όμως ότι:

•    η αύξηση του κρατικού μισθολογίου σε σχέση με πέρσι, οφείλεται κυρίως στην καταβολή της ΑΤΑ μετά από την σχετική συμφωνία που έχει επιτευχθεί με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και θα ήταν ενδιαφέρον να ακούσουμε σήμερα, στα πλαίσια της συζήτησης του προϋπολογισμού, εάν όλοι χαιρετίζουν αυτή τη συμφωνία, ή εάν κάποιοι διαφωνούν.

•    Σημειώνω επίσης πως αυτή η αύξηση ΔΕΝ οφείλεται στον αριθμό νέων θέσεων, όπως κάποιοι ισχυρίζονται, καθώς ο αριθμός των θέσεων έχει ήδη καθοριστεί σε προηγούμενους προϋπολογισμούς, μεταξύ άλλων και από την προηγούμενη διακυβέρνηση.

•    Για παράδειγμα συγκρίνω τις 101 νέες μόνιμες θέσεις που υπάρχουν σε αυτόν τον προϋπολογισμό, με τις 485 μόνιμες νέες θέσεις που περιλάμβανε ο προϋπολογισμός του 2023 και που κατατέθηκε από την διακυβέρνηση του ΔΗΣΥ, τις παραμονές των προεδρικών εκλογών…

•    Ούτε και η αύξηση οφείλεται στην αποδέσμευση θέσεων, καθώς οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι κάθε χρόνο αφυπηρετούν, κατά μέσο όρο, 700 δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι πρέπει να αντικατασταθούν.  Άρα είναι επόμενο ότι θα αποδεσμευτούν θέσεις.

•    Επιπρόσθετα, επισημαίνεται πως το κρατικό μισθολόγιο, ως ποσοστό των δαπανών, έχει μειωθεί σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2023.

    Το Μισθολόγιο ήταν το 31% των δαπανών στον προϋπολογισμό του 2023.
    Στον προϋπολογισμό του 2024 αυτό το ποσοστό έχει μειωθεί στο 29%.

Δεν ισχυρίζομαι ότι το ύψος του κρατικού μισθολογίου δεν είναι ένα ζήτημα που πρέπει να μας απασχολήσει. Το αντίθετο.

Ένας ουσιαστικός τρόπος αντιμετώπισης αυτού του κόστους θα είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, η οποία αποτελεί ένα από τους πιο σημαντικούς στόχους αυτής της διακυβέρνησης.

Χαιρετίζουμε λοιπόν τα €288 εκ. που διατίθενται στον προϋπολογισμό του 2024 για τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση,
•    θα έχουν καλύτερες και πιο άμεσες υπηρεσίες οι πολίτες, 
•    θα αντιμετωπιστεί παράλληλα την γάγγραινα της  γραφειοκρατίας,
•    αλλά μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, θα μπορέσει να μειωθεί και το κόστος του κρατικού μισθολογίου.

Επομένως ο ψηφιακός μετασχηματισμός πρέπει να προχωρήσει.

Στρατηγική προσέλκυσης εταιρειών και επενδύσεων

Ήδη διαφαίνεται πως ο τομέας της καινοτομίας, της έρευνας και της τεχνολογίας έχει διευρύνει την παραγωγική δυνατότητα της κυπριακής οικονομίας και έχει προσθέσει σημαντικά στο ΑΕΠ μας τα τελευταία χρόνια.

Σημειώνεται ενδεικτικά πως ο τομέας της έρευνας και της καινοτομίας έχει αυξηθεί από λιγότερο του 2% του ΑΕΠ πριν από 10 χρόνια στο 15% του ΑΕΠ που είναι σήμερα.

Επομένως η στρατηγική προσέλκυσης εταιρειών και επενδύσεων, είναι μια στρατηγική που  μπορεί να φέρει ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. 

Χαιρετίζουμε λοιπόν το ότι η στρατηγική προσέλκυσης εταιρειών αποτελεί προτεραιότητα για την παρούσα διακυβέρνηση.

Πρωτοβουλίες όπως είναι:
•    Ο θεσμός του Διαχειριστή Ταμείων,
•    Ο θεσμός του Λειτουργού προώθησης Μεγάλων Επενδύσεων στη δημόσια υπηρεσία, 
•    Τα φορολογικά κίνητρα προσέλκυσης επενδύσεων και προσωπικού,  
•    Καθώς επίσης και η δική μας πρωτοβουλία για την μεταρρύθμιση του Αρχείου Πληθυσμού για την προσέλκυση ταλέντων στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογίας,
συνθέτουν ένα ολοκληρωμένο πλέγμα αναβάθμισης των υποδομών και των δυνατοτήτων της Κυπριακής οικονομίας.

Η Κύπρος μπορεί να καταστεί κέντρο έρευνας, καινοτομίας και τεχνολογίας στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Σε ότι αφορά το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σημειώνουμε με ικανοποίηση πως η παρούσα διακυβέρνηση έχει προχωρήσει στην υποβολή αίτησης για την αποταμίευση της δεύτερης και της τρίτης δόσης, καθώς έχουν ολοκληρωθεί όλα τα προ-απαιτούμενα πριν την παρέλευση των σχετικών χρονοδιαγραμμάτων.

Κόστος Στέγασης 

Τα τελευταία χρόνια, λόγω του πληθωρισμού και της αύξησης του κόστους των υλικών, το κόστος στέγασης και το κόστος ενοικίασης έχει γίνει απαγορευτικό για πάρα πολλά μικρομεσαία νοικοκυριά.

Στην προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες αυτού του υψηλού κόστους, τα υφιστάμενα στεγαστικά προγράμματα συνεχίζονται:
Προγράμματα όπως είναι:
•    Το επίδομα των ορεινών περιοχών που αφορά 21.200 δικαιούχους
•    Το επίδομα απομακρυσμένων περιοχών 
•    Η επιδότηση νεαρών ζευγαριών 

Όμως είναι τα νέα καινοτόμα στεγαστικά προγράμματα που έχουν ανακοινωθεί πρόσφατα που συγκεντρώνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και τα οποία αφορούν την κοινωνική στέγαση και το προσιτό ενοίκιο.

Τα Νέα Στεγαστικά Σχέδια που ήδη έχουν ανακοινωθεί αφορούν: 
1.    Το νέο σχέδιο χορηγιών «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» με το οποίο δίδονται κίνητρα για την ανακαίνιση κατοικιών που σήμερα δεν μπορούν να κατοικηθούν: στόχος είναι να ενταχθούν στην αγορά στέγασης ακόμη 1.000 οικίες που σήμερα είναι ακατοίκητες.

2.    Το σχέδιο «προσιτού ενοικίου» και το νέο σχέδιο «built to rent» όπου δίνονται πολεοδομικά και φορολογικά κίνητρα για την αύξηση των διαθέσιμων για ενοικίαση κατοικιών.

Το σχέδιο προσιτού ενοικίου αποτελεί μια σημαντική καινοτομία:

1)    Καθορίζεται για κάθε περιοχή το «προσιτό ενοίκιο» το οποίο πρέπει να είναι 30% φθηνότερο από το αγοραίο ενοίκιο.

2)    Δίδεται αύξηση πολεοδομικού συντελεστή κατά 45% σε όποιον θα κτίσει διαμερίσματα ή και κατοικίες που θα διατεθούν για ενοικίαση με προσιτό ενοίκιο  

3)    Οποιαδήποτε έσοδα από την ενοικίαση αυτών των μονάδων θα τύχουν φοροαπαλλαγής κατά 60%.

Για παράδειγμα, κάποιος που θα μπορούσε να κτίσει σε ένα τεμάχιο 100 διαμερίσματα, θα μπορεί με το σχέδιο του «προσιτού ενοικίου» να κτίσει 145 διαμερίσματα και οποιαδήποτε έσοδα θα εισπράξει από την ενοικίαση τους με αυτό το σχέδιο, θα τύχουν φοροαπαλλαγής κατά 60%.

Άρα, ο ιδιοκτήτης έχει κίνητρο να κτίσει, ο ενοικιαστής απολαμβάνει 30% φθηνότερο ενοίκιο και το κράτος εισπράττει αυξημένα έσοδα.

Επιπρόσθετα, 
•    διευρύνεται η επιδότηση του ενοικίου για λήπτες ΕΕΕ,

•    τίθεται σε εφαρμογή το νέο Σχέδιο φοιτητικών εστιών,

•    Και προστίθεται σε αυτό το πακέτο η επιδότηση επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια για 2% για 2 έτη.

Κόστος Ενέργειας 

Ένα μεγάλο μέρος της ακρίβειας που νιώθουν οι κύπριοι πολίτες αφορά το κόστος ενέργειας, καθώς αυτό  το κόστος είναι εγκληματικά υψηλό.

Οποιαδήποτε συζήτηση για το κόστος ενέργειας πρέπει να ξεκινά με μια απολογία: από την κυπριακή πολιτεία, προς τους κύπριους καταναλωτές.

Γιατί η κυπριακή πολιτεία στον τομέα της ενέργειας έχει απογοητεύσει πλήρως τους κύπριους καταναλωτές.

Γιατί εδώ και δεκαετίες εγκληματικά λάθη της πολιτείας έχουν οδηγήσει το κόστος ενέργειας στα ύψη.

Η Κύπρος είναι η 7η πιο ακριβή χώρα στην Ευρώπη σε ότι αφορά το ρεύμα των νοικοκυριών.

Σε ότι αφορά το επιχειρηματικό ρεύμα, η Κύπρος είναι η δεύτερη πιο ακριβή χώρα στην Ευρώπη, μετά την Ιταλία.

Ο πιο σημαντικός λόγος για αυτή τη δυσαναλογία στη φορολογία είναι τα πρόστιμα για τους ρύπους που καταβάλλει κάθε χρόνο η κυπριακή δημοκρατία και επιβαρύνουν τους λογαριασμούς ρεύματος μας κατά περίπου 30%.

Όπως είμαι βέβαιος ότι αντιλαμβάνεστε, πέραν του ότι αυτό το κόστος ενέργειας είναι δυσβάσταχτο για τα κυπριακά νοικοκυριά, το πολύ ψηλό κόστος του επιχειρηματικού ρεύματος, είναι ένας από τους πιο σημαντικούς και καθοριστικούς παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.

Αναγνωρίζω πως είμαστε μια μικρή απομονωμένη αγορά, όμως δεν είναι αυτός ο λόγος της ακρίβειας μας. 

Η μικρή νησιώτικη Μάλτα, είναι η τρίτη πιο φτηνή χώρα στην Ευρώπη σε ότι αφορά το καταναλωτικό ρεύμα

Το γειτονικό Ισραήλ, που επίσης είναι μια απομονωμένη και σχετικά μικρή αγορά, έχει πολύ πιο φτηνό ρεύμα από την Κύπρο.

Δυστυχώς οι λόγοι για τη δική μας ενεργειακή ακρίβεια οφείλονται πολύ περισσότερο στην ιστορία μας παρά στη γεωγραφία μας…

Ποιοι είναι οι λόγοι για την ακρίβεια μας;
•    Ο πρώτος και πιο σημαντικός: Δεν υπάρχει πραγματικός ανταγωνισμός στην παραγωγή ενέργειας στην Κύπρο. 

•    Βασιζόμαστε σε μια απαρχαιωμένη υποδομή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με συμβατικά καύσιμα.

•    Δεν έχουμε ακόμη εισαγάγει φυσικό αέριο για σκοπούς  ηλεκτροπαραγωγής.

•    Δεν έχουμε ακόμη αξιοποιήσει το δικό μας φυσικό αέριο για τη δική μας ηλεκτροπαραγωγή.

•    Έχουμε ένα απαρχαιωμένο σύστημα διανομής.

•    Δεν έχουν προωθηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).

•    Δεν υπάρχει σύστημα αποθήκευσης της «πράσινης ενέργειας» που παράγουν οι φωτοβολταϊκές μας μονάδες, με αποτέλεσμα αυτή η παραγόμενη ενέργεια, να χάνεται.

Δεκαετίες λανθασμένων αποφάσεων και απραξίας που μας έχουν φέρει σε αυτό το σημείο και διαδοχικές κυβερνήσεις έχουν ευθύνη για αυτά τα θλιβερά αποτελέσματα.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε αυτό το κόστος;
Πρέπει να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατό η ενεργειακή αυτονόμηση και ενεργειακή ανεξαρτησία της Κύπρου. 

Αυτό εξάλλου αναδεικνύουν οι απανωτές γεωπολιτικές και ενεργειακές κρίσεις που αντιμετωπίζουμε τα τελευταία χρόνια και οι οποίες επηρεάζουν το κόστος της Ενέργειας στην Κύπρο και την οικονομία ευρύτερα.

Πως μπορούμε να πετύχουμε την ενεργειακή μας αυτονόμηση;

Με τη δημιουργία συνθηκών πραγματικού ανταγωνισμού:
1.    Με το πραγματικό και ολοκληρωμένο άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού μόλις έρθει το εισαγόμενο φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή.

2.    με την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΑΗΚ για να μπορεί να ανταπεξέλθει στο νέο περιβάλλον.

3.    με την περαιτέρω προώθηση του ανταγωνισμού στην παραγωγή των ΑΠΕ και τον τερματισμό της μεταβατικής περιόδου η οποίο έχει δημιουργήσει ολιγοπώλια.

4.    Και πρέπει, το συντομότερο δυνατό, να αξιοποιήσουμε και το δικό μας φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων ΦΑ εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και 

Επιπρόσθετα, 

Χαιρετίζουμε τα πολύ σημαντικά κυβερνητικά προγράμματα για την ενθάρρυνση των ΑΠΕ που έχουν ήδη ανακοινωθεί και υλοποιούνται, όπως:   
•    τα σχέδια net metering και net billing για κατοικίες και επιχειρήσεις 

•    τις χορηγίες για αποθήκευση ηλεκτρισμού.

•    Την πρωτοβουλία «φωτοβολταϊκά για όλους» όπου συμπολίτες μας που δεν έχουν κεφάλαια για να τοποθετήσουν φωτοβολταϊκά μπορούν να το πράξουν με χρηματοδότηση από την ΑΗΚ και την μηνιαία αποπληρωμή τους στο λογαριασμό τους.

Στόχος μας πρέπει να είναι η Κύπρος να αποτελέσει παγκόσμιο πρότυπο: «κάθε οικία και Φωτοβολταϊκό».

Τέλος, σημαντικό βήμα στην προσπάθεια αυτονόμησης μας είναι η κατασκευή του EuroAsia Interconnector και η διασύνδεση του δικτύου μας με το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο,  ένα έργο που θα βάλει τη χώρα στο επίκεντρο διακίνησης ηλεκτρικού ρεύματος χαμηλού κόστους. 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, 

Ολόκληρος ο πλανήτης έχει μπει σε μια πορεία μετάβασης από συμβατικές πηγές ενέργειας βασισμένες στον άνθρακα, σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Ο δικός μας στόχος πρέπει να είναι πιο φιλόδοξος: να πετύχουμε αυτή τη μετάβαση, αλλά παράλληλα να μειώσουμε σημαντικά το κόστος ενέργειας στον τόπο μας.

Και μπορούμε να το πετύχουμε.

Η Κύπρος μπορεί να μετατραπεί από μία τις πιο ακριβές χώρες στην Ευρώπη, σε μια από τις πιο φτηνές χώρες της Ευρώπης σε ότι αφορά την ενέργεια.

Για να πετύχουμε όμως αυτό το στόχο απαιτείται όραμα, ο σωστός σχεδιασμός και η απαραίτητη αποφασιστικότητα.  

Πράσινη Μετάβαση

Στόχος μας πρέπει να είναι παράλληλα η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας.
Αυτό μας συμφέρει περιβαλλοντικά.  Αυτό μας συμφέρει και οικονομικά.

Η Πράσινη Μετάβαση εμπεριέχει τις δικές της προκλήσεις.  
Πρέπει να κερδίσουμε αυτό το στοίχημα, χωρίς να φορτώσουμε υπέρογκα βάρη  στις κυπριακές επιχειρήσεις και στην κυπριακή οικονομία.
Εισήγηση μας είναι να δημιουργηθεί ειδικό «Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα» για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων που προκύπτουν από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής Αερίων του Θερμοκηπίου.

Σημειώνεται πως σύμφωνα με σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου  το μερίδιο για την Κύπρο για την «πράσινη μετάβαση» ανέρχεται σε €145 εκ. για την περίοδο 2025 – 2032.  

Επιπρόσθετα η Ευρώπη θα δημιουργήσει το «Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης» για να παρέχει στήριξη στις περιφέρειες κατά τη μετάβασή τους προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.  

Το μερίδιο για την Κύπρο ανέρχεται σε €100 εκ. Ευρώ. 
Αυτή η χρηματοδότηση πρέπει να αξιοποιηθεί για τη στήριξη της Κυπριακής οικονομίας και κοινωνίας κατά την «πράσινη μετάβαση» μας.

Συνεπώς, προτείνουμε τη μείωσης του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας κατά τουλάχιστον -20% για νοικοκυριά με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα όπου το κόστος της μείωσης που θα προκύψει θα καταβάλλεται από αυτά τα ταμεία.

Μεταναστευτικό 

Το Μεταναστευτικό είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η κυπριακή πολιτεία.  

Ένα πρόβλημα με αλυσιδωτές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες, ιδιαίτερα σε κοινότητες που καλούνται να φιλοξενήσουν μεγάλους αριθμούς μεταναστών.

Δυστυχώς για πολλά χρόνια η πολιτεία απέτυχε να εφαρμόσει αποτελεσματικές πολιτικές για την αντιμετώπιση του και το πρόβλημα διογκώθηκε.

Ο κόσμος πολύ σωστά έχει μπουχτίσει από λόγια.
Αυτό που θέλει να δει είναι πράξεις και λύσεις για να επιστρέψει το αίσθημα ασφαλείας πίσω στην κυπριακή κοινωνία.

Ως Δημοκρατικό Κόμμα υποσχόμαστε πως δεν πρόκειται να επιτρέψουμε οι κύπριοι πολίτες να μετατραπούν σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας λόγω του μεταναστευτικού.

Από την άλλη, με προβληματισμό σημειώνουμε πως έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια μια ρατσιστική φιλολογία που έχει ως αφετηρία το μίσος και ένα κυνικό στόχο: την καπηλεία και εκμετάλλευση των εύλογων ανησυχιών των κυπρίων πολιτών για το μεταναστευτικό.

Όμως, όσο εύηχα και αν ακούγεται σε κάποιους η ρητορική του μίσους, εμείς προειδοποιούμε τον λαό πως οι ακρότητες και η βία δεν πρόκειται να λύσουν αυτό το πρόβλημα.

Οι ορθές και αποτελεσματικές πολιτικές θα επιλύσουν αυτό το πρόβλημα.

Σημειώνουμε λοιπόν με ικανοποίηση πως το 2023 είχαμε 113 συλλήψεις και 88 νέες ποινικές υποθέσεις για διακίνηση προσώπων.

Η Κυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη έχει κηρύξει τον πόλεμο κατά των διακινητών.

Χαιρετίζουμε, τις σημαντικές επιτυχίες που έχει φέρει η, επιτέλους, ορθή διαχείριση του μεταναστευτικού.
•    Τη σημαντική μείωση του χρόνου εξέτασης των αιτήσεων ασύλου σε λιγότερο από τρεις μήνες εκεί που πριν χρειάζονταν χρόνια.

•    Ως αποτέλεσμα, έχουμε δει μια αύξηση 80% στον αριθμό των αιτήσεων που εξετάζονται και απορρίπτονται.

Και απόρριψη σημαίνει απέλαση.

•    Οι επιστροφές και απελάσεις έχουν αυξηθεί κατά 50%.

•    Και ως αποτέλεσμα της αύξησης των απελάσεων, οι αιτήσεις πολιτικού ασύλου μειώθηκαν κατά 50%, καθώς έχει ξεκινήσει να περνά το μήνυμα στους δυνητικούς αιτητές πως αν έρθουν εδώ, απλά θα χάσουν τα χρήματα τους.

Για πρώτη φορά στην πορεία του μεταναστευτικού, φεύγουν περισσότεροι αιτητές πολιτικού ασύλου από εκείνους που έρχονται στη χώρα μας. 

Αυτά πετυχαίνουν οι σωστές πολιτικές.
Η πολιτική των απελάσεων και των επιστροφών που εφαρμόζει η παρούσα διακυβέρνηση, έχει πετύχει.

Αυτή η πολιτική πρέπει να συνεχιστεί και να ενισχυθεί.

Και μπορεί να ενισχυθεί με την δημιουργία του Υφυπουργείου Μετανάστευσης το οποίο αποτελεί προτεραιότητα για την Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη.  

Καλούμε όλες τις πολιτικές δυνάμεις να συνεργαστούν για να εγκριθεί το συντομότερο δυνατό το νομοσχέδιο για το Υφυπουργείο Μετανάστευσης που έχει κατατεθεί στη βουλή των αντιπροσώπων. 

Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία.
Οι ακραίες φωνές του λαϊκισμού δεν θέλουν να διορθώσουν τα κακώς έχοντα.
Θέλουν να τα συντηρούν γιατί τους βολεύουν.
Θέλουν την αναρχία, την αταξία και το χάος.
Γιατί μέσα από την κατάρρευση μπορούν να πλασάρουν την δικαίωση των θέσεων τους.

Φωνάζουν όχι για να διορθώσουν, αλλά για να διαβρώσουν.
Καταγγέλλουν όχι για να επιλύσουν, αλλά για να διαλύσουν.

Η Κύπρος όμως δεν έχει ανάγκη από άλλες περιπέτειες. Ζήσαμε αρκετές.
Από το πραξικόπημα μέχρι το μνημόνιο, από την χρεοκοπία μέχρι το κούρεμα, είδαμε που μας οδηγεί ο λαϊκισμός.

Η Κύπρος έχει ανάγκη από πολιτική σταθερότητα και ομαλότητα.
Ο λαός μας ζητά ευημερία, ησυχία και ευτυχία.

Κυρία πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Ο λαός μας έχει περάσει τα πάνδεινα τα τελευταία χρόνια από λανθασμένες αποφάσεις και πολιτικές.

Η απογοήτευση των πολιτών για την ατιμωρησία και την έλλειψη λογοδοσίας είναι καθόλα εμφανής και δικαιολογημένη.  

Επομένως η πολιτική αξιοπιστία όλων μας έχει τεράστια σημασία, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο.

Το ελάχιστο που οφείλουμε στον λαό μας είναι η συνέπεια, η ειλικρίνεια και η ανάληψη ευθύνης εκεί και όπου γίνονται λάθη.

Δεν έχω κανένα δισταγμό να παραδεχθώ πως αυτή η κυβέρνηση σε αυτούς τους 9 μήνες έχει διαπράξει και λάθη.

Και είναι καλοδεχούμενη η κάθε καλόπιστη κριτική για αυτά τα λάθη. 

Αυτός εξάλλου είναι και ο ρόλος της αντιπολίτευσης.

Έχω μόνο δυο σχόλια:

Πρώτον, τα λάθη του Νίκου Χριστοδουλίδη σε αυτούς τους 9 μήνες δεν ήταν λάθη πολιτικής, αλλά λάθη επιλογών.

Και ο Νίκος Χριστοδουλίδης προχώρησε αμέσως στη διόρθωση λαθών που μπορούσε να διορθώσει.
•    Αυτή είναι η πρώτη κυβέρνηση που έχει καταθέσει νομοσχέδιο για τα προσόντα των συμβούλων που διορίζονται στο προεδρικό.

•    Αυτή είναι η πρώτη κυβέρνηση που έχει συστήσει Γνωμοδοτικό Συμβούλιο για να ρυθμιστεί η διαδικασία διορισμών στους ημικρατικούς οργανισμούς.

•    Δημιουργήθηκε, για πρώτη φορά, μονάδα εσωτερικού ελέγχου στην προεδρία.  

•    Ενισχύθηκε με προσωπικό και υποδομές η Αρχή κατά της Διαφθοράς. 
 
Δυστυχώς όμως, αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι κάποιοι κύκλοι ανέλαβαν εργολαβικά να μεγεθύνουν τα λάθη της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη.

Όμως ο λαός μας έχει μνήμη.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, όποια λάθη και εάν έχει διαπράξει,  
•    ούτε τις κυπριακές αερογραμμές χρεοκόπησε,
•    ούτε τον συνεργατισμό διέλυσε, 
•    ούτε το Μαρί ανατίναξε, 
•    ούτε τη χώρα οδήγησε σε μνημόνιο,
•    ούτε και ρεζίλι μας έχει κάνει διεθνώς με «χρυσά διαβατήρια»…

Αντίθετα μέσα σε 9 μήνες αυτή η διακυβέρνηση έχει δώσει λύσεις σε χρονίζοντα προβλήματα που κληρονόμησε.
Μέσα σε 9 μήνες η παρούσα κυβέρνηση:
•    έδωσε λύση στο πρόβλημα των τετραμήνων

•    έδωσε λύση στο πρόβλημα των εκποιήσεων
o    προχώρησε το σχέδιο «ενοίκιο έναντι δόσης» 
o    ενισχύθηκαν οι εξουσίες του χρηματοοικονομικού επιτρόπου και αυξήθηκε το προσωπικό του
o    δημιουργήθηκε ειδικό δικαστήριο για χρηματοοικονομικές διαφορές 

•    κατέληξε στη συμφωνία για την ΑΤΑ.

•    προχώρησε με την ανακαίνιση των προσφυγικών συνοικισμών με το πρόγραμμα «ΚΤΙΖΩ».

•    κατατέθηκε η πρόταση για την επίλυση της αναλογιστικής μείωσης του 12% στις πρόωρες συντάξεις.

•    ξεκίνησε το επίδομα φροντίδας σε συγγενείς πεσόντων και αγνοούμενων. 

•    ξεκίνησε το τηλεφωνικό κέντρο του Υπουργείου Εργασίας. 

•    ξεκίνησε η λειτουργία του προγράμματος «park and ride».

•    Κατατέθηκε νομοσχέδιο για την δημιουργία Υφυπουργείου Μετανάστευσης.

Και για πρώτη φορά στην ιστορία του μεταναστευτικού φεύγουν περισσότεροι αιτητές απ’όσοι έρχονται. 

•    προώθησε τον μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ σε βασικά καταναλωτικά αγαθά  

•    προχώρησε το e-kalathi

•    ξεκλείδωσε τον euroasia interconnector

•    ξεκίνησε η τοποθέτηση κλιματιστικών στα σχολεία

•    εξαγγέλθηκε το πακέτο 18 μέτρων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας ύψους €196 εκ. το οποίο αφορά μεταξύ άλλων
•    την επιδότηση ηλεκτρισμού και καυσίμων 
•    την παροχή κινήτρων για την στέγαση και το προσιτό ενοίκιο 
•    την παροχή κινήτρων για φωτοβολταϊκά 
•    τη στήριξη των συνταξιούχων και άλλων ευάλωτων ομάδων
•    την στήριξη των πολυτέκνων και των ΑΜΕΑ

Θα μπορούσα να μιλώ με τις ώρες για τα επιτεύγματα της παρούσας κυβέρνησης μέσα σε αυτούς τους πρώτους 9 μήνες.  Όμως δεν έχω τον χρόνο.

Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη πρέπει να παραμείνει στοχοπροσηλωμένη στην υλοποίηση του Κυβερνητικού της προγράμματος.  Και θα κριθεί από το έργο της.

Πρέπει όμως να συνεχιστεί η σωστή και συνετή οικονομική πολιτική.
Ο λαϊκισμός είναι εύκολος.  Για αυτό είναι καταστροφικός.
Η ανάκαμψη είναι που είναι δύσκολη.
Θα μας πάρει σχεδόν δυο δεκαετίες να επανέλθουμε από το μνημόνιο στα κριτήρια Μάαστριχτ.

Πρέπει να συνεχίσουμε με υπευθυνότητα και σοβαρότητα. 
Πρέπει να διαφυλάξουμε την αξιοπιστία της οικονομίας μας.
Πρέπει να διαφυλάξουμε τη σταθερότητα της χώρας μας.

Πρέπει να παραδώσουμε μια πιο ευημερούσα χώρα στις επόμενες γενιές που θα έρθουν.

 

Κυπριακό

Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, 

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη πρόκληση για τον κυπριακό ελληνισμό.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερο υπαρξιακό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο λαός μας από την επίλυση του κυπριακού.  

Στρατηγικός σκοπός και λόγος ύπαρξης του Δημοκρατικού Κόμματος, από την ίδρυσή του, παραμένει, 

•    Η απαλλαγή της Κύπρου από την τουρκική στρατιωτική κατοχή και ο τερματισμός της  διχοτόμησης∙  

•    Η επίτευξη μιας δίκαιης, λειτουργικής και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, σε ένα ελεύθερο, ανεξάρτητο, κυρίαρχο και εδαφικά ακέραιο κράτος, με μια και μοναδική διεθνή προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία και ιθαγένεια.

Δυστυχώς αυτή την περίοδο, διαπιστώνουμε μια έξαρση της τουρκικής επεκτατικότητας.

Βιώσαμε τις τελευταίες μέρες κινήσεις προέλασης και παραβίασης της νεκρής ζώνης στην Πύλα και πιο πρόσφατα στον Άγιο Δομέτιο.

Η στόχευση της τούρκικης πλευράς με αυτές τις επεκτατικές κινήσεις είναι καθόλα ξεκάθαρη.

Επιδιώκει να κερδίσει νέα στρατιωτικά πλεονεκτήματα, να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα επί του εδάφους και να πιέσει για την αποδοχή της απαίτησης της για «ισότιμο καθεστώς» των τουρκοκυπρίων ή και την «ισότιμη κυριαρχία» του ψευδοκράτους.  

Και τα απαιτεί, ως προαπαιτούμενο για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. 

Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να αποδεχθούμε, ούτε τα νέα «τετελεσμένα» ούτε και τα «προ-απαιτούμενα» της Τουρκίας.

Δε μπορούμε να αποδεχθούμε την «ισότιμη κυριαρχία», ή, το «ισότιμο καθεστώς», είτε ως «προ-απαιτούμενο», είτε ως μέρος της τελικής συμφωνίας επίλυσης του Κυπριακού.

Καθώς η αποδοχή αυτών των αξιώσεων, θα σημάνει την αλλαγή  βάσης λύσης του κυπριακού στη βάση των δυο κρατών.

Και δεν πρέπει να έχει κανείς την παραμικρή αμφιβολία πως η λύση των δυο κρατών, δεν θα είναι η λύση του Κυπριακού, αλλά η απαρχή νέων δεινών και προβλημάτων.

Με τη λύση των δυο κρατών, θα έχουμε όλα τα προβλήματα που έχουμε σήμερα, την κατοχή, τον στρατό, την απειλή της Τουρκίας, αλλά με ένα αναγνωρισμένο κράτος απέναντι μας.

Για αυτό χαιρετίζουμε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στην Πύλα όπου η αθόρυβη και αποτελεσματική αντίδραση της δικής μας πλευράς, 
•    Πέτυχε τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας
•    Πέτυχε ένα θετικό προηγούμενο για τις διευθετήσεις ζητημάτων στην νεκρή ζώνη
•    Πέτυχε την αποχώρηση του κατοχικού στρατού, σε μία περιοχή, 400 φορές το μέγεθος των Στροβιλιών.  

Είμαστε βέβαιοι, πως θα δούμε την ίδια αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα στην περίπτωση της νέας παραβίασης στον Άγιο Δομέτιο. 

Οι κινήσεις της πλευράς μας πρέπει να είναι άμεσες, ουσιαστικές και μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, όπως ακριβώς έγινε και στην περίπτωση της Πύλας. 

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Ενόψει της κλιμακούμενης τουρκικής αδιαλλαξίας και επεκτατικότητας,  επιβάλλεται μια εις βάθος αξιολόγηση της στρατηγικής και τακτικής μας.  

Η δική μας πλευρά πολύ ορθά δηλώνει ξεκάθαρα πως δεσμεύεται σε λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο της αποστολής των καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και το συμφωνημένο πλαίσιο.  

Όμως, θέση του ΔΗΚΟ ήταν πάντοτε, πως η λύση του Κυπριακού δεν θα έρθει μόνο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά απαιτείται και μια σφαιρική προσέγγιση και μια πολύ-επίπεδη εξωτερική πολιτική για να διαμορφώσουμε τα απαιτούμενα δεδομένα που θα μας επιτρέψουν να πετύχουμε τους στόχους μας.

Είναι για αυτόν ακριβώς το λόγο που χαιρετίζουμε τις πρωτοβουλίες του προέδρου της Δημοκρατίας σε ότι αφορά την ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Διεθνούς Κοινότητας στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού.

Μέσα σε αυτούς τους εννέα μήνες ο ΠτΔ ανέλαβε πρωτοβουλίες και έχει προωθήσει μια συγκροτημένη εξωτερική πολιτική η οποία έχει φέρει αποτελέσματα.
 
•    Με την ανάληψη της προεδρίας του ο ΠτΔ είχε άμεσα επαφές στα κέντρα αποφάσεων της ΕΕ, στο Βερολίνο, στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες, όπου επεξήγησε την πρωτοβουλία του για ενεργότερη συμμετοχή της ΕΕ στις προσπάθειες επίλυσης του κυπριακού.

•    Πέτυχε ένα ιδιαίτερα ενισχυμένο λεκτικό στα τελευταία συμπεράσματα της ΕΕ για την Τουρκία, όπου καταγράφονται σημαντικές αναφορές για «ενεργό ρόλο της ΕΕ στο Κυπριακό» και πως «όλα τα διαθέσιμα μέσα της ΕΕ πρέπει να διατεθούν προς αυτή την κατεύθυνση».

•    Η πίεση για την έκθεση αξιολόγησης της Τουρκίας τον περασμένο  Οκτώβριο, πέτυχε τον διορισμό της ειδικής απεσταλμένου του ΓΓ του ΟΗΕ, παρά την άρνηση της Τουρκίας, η οποία απεσταλμένη θα έχει ως όρο εντολής τη διερεύνηση του εδάφους για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.

Επιπρόσθετα, σημαντικό κομμάτι σε αυτή την προσπάθεια, είναι η ανάκτηση της χαμένης αξιοπιστίας της πλευράς μας και η αναβάθμιση του γεωστρατηγικού ρόλου της Κύπρου.

Προς αυτή την κατεύθυνση, σημειώνεται,
•    Η δημιουργία Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας με την Ελλάδα, πρόταση μας από το 2018 και κάτι που έπρεπε να γίνει εδώ και χρόνια.
 
•    Η τριμερής συνεργασία Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου, που μεταξύ άλλων, έχει ως αντικείμενο τη συνεργασία στον ενεργειακό και αμυντικό τομέα.

•    Σημειώνονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού του Ισραήλ, κ. Βενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος δήλωσε πρόσφατα πως η Κύπρος αποτελεί επιλογή για το Ισραήλ για τη δημιουργία τερματικού εξαγωγής φυσικού αερίου.

•    Μετά τις δυσάρεστες εξελίξεις στην Γάζα και της συμπεριφοράς της Άγκυρας, η γεωστρατηγική σημασία της Κύπρου έχει αναβαθμιστεί και παράλληλα έχουν ενταφιαστεί οι σκέψεις για αγωγό εξαγωγής φυσικού αερίου προς την Τουρκία. 

•    Η άμεση και αποτελεσματική διαχείριση των κυρώσεων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, πέτυχε τον περιορισμό αυτών των κυρώσεων, έτσι ώστε να περιοριστούν τα προβλήματα στον τομέα των υπηρεσιών στο ελάχιστο, καθώς αναγνωρίστηκε η άμεση ανταπόκριση της Κυπριακής Δημοκρατίας στην προσπάθεια εφαρμογής των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

•    Τέλος σημειώνουμε τις προσπάθειες του ΠτΔ για την παραχώρηση ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου προς την Γάζα.  Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι αυτή η πρωτοβουλία σε συνεργασία με την Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, οδεύει πλέον προς υλοποίηση.

Τέτοιες πρωτοβουλίες κερδίζουν κύρος και αξιοπιστία για την πλευρά μας και αποδεικνύουν πως η Κυπριακή Δημοκρατία δεν ενασχολείται μόνο με το Κυπριακό Πρόβλημα, αλλά αποτελεί ενεργό και χρήσιμο μέλος της διεθνούς κοινότητας. 

Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Επιδιώκουμε μια συνολική λύση του Κυπριακού μέσω διαπραγματεύσεων και μίας συμφωνίας η οποία:

•    Θα αποκαθιστά την ενότητα και ακεραιότητα του εδάφους της Κύπρου και του λαού της σε ένα σύγχρονο, ομοσπονδιακό, δημοκρατικό, δικοινοτικό και διζωνικό κράτος, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο θα είναι συνέχεια και προϊόν μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

•    Θα προνοεί και θα διασφαλίζει την πλήρη αποχώρηση του τουρκικού στρατού από την Κύπρο πριν από την έναρξη εφαρμογής της, και την κατάργηση κάθε είδους εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων οποιουδήποτε άλλου κράτους.

•    Η λύση θα πρέπει να βασίζεται στις αρχές και αξίες και το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς παρεκκλίσεις.

•    Θα αποκαθιστά, θα διασφαλίζει και θα σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες όλων των κατοίκων. 

•    Θα διασφαλίζει στους Ελληνοκύπριους,  Μαρωνίτες,  Αρμένιους και Λατίνους ότι θα συνεχίσουν να ζουν στην κοινή πατρίδα μας και ότι θα συνυπάρχουν αρμονικά και θα ευημερούν μαζί με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας και τους άλλους νόμιμους κατοίκους του νησιού στο πλαίσιο κράτους δικαίου.

•    Θα καθιστά αδύνατο, η μία Κοινότητα, με πράξεις ή παραλείψεις της, να προκαλεί την δυσλειτουργία ή την παράλυση και τελικά τη διάλυση του κράτους.

Θεωρούμε λοιπόν τις πρωτοβουλίες ΠτΔ για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ και την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου ως ιδιαίτερα σημαντικές.

Ως Δημοκρατικό Κόμμα, πιστεύουμε στην δύναμη και δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 
Πιστεύουμε ότι υπάρχει η δυνατότητα διεκδίκησης και επίτευξης πολιτικού, διπλωματικού και οικονομικού κόστους στην Τουρκία, με ένα και μόνο στόχο: να αλλάξει στάση στο Κυπριακό. 

Δηλώνουμε ξεκάθαρα, πως το Δημοκρατικό Κόμμα και η συντριπτική πλειοψηφία του Κυπριακού Ελληνισμού, δεν θα επιτρέψει ποτέ το κυπριακό να εκτροχιαστεί σε λύση δυο κρατών και διχοτόμησης.

Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Θα συνεχίσουμε τον αγώνα για τη δικαίωση του λαού μας, όσα χρόνια και εάν περάσουν, μέχρι την ημέρα,
της απελευθέρωσης, 
της επανένωσης και 
της ειρήνης.

Καλές γιορτές σε όλες και όλους