Το περιφερειακό σχέδιο δράσης για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της κυπριακής πρωτοβουλίας για την κλιματική αλλαγή, θα παρουσιαστεί σε ειδική σύνοδο στο περιθώριο της Παγκόσμιας Συνόδου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή COP27, που πραγματοποιείται στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, στις 8 του ερχόμενου Νοέμβρη, ανακοίνωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.

Στην ειδική Σύνοδο, της οποίας θα συμπροεδεύουν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, θα παρευρίσκεται επίσης αριθμός ηγετών της περιοχής.

Όπως αναφέρθηκε σε παρουσίαση της προόδου της πρωτοβουλίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο Προεδρικό Μέγαρο, το περιφερειακό σχέδιο δράσης συνιστά μια εργαλειοθήκη ενεργειών και δράσεων για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, σε μια περιοχή η οποία θεωρείται από τις πιο ευάλωτες σε φαινόμενα όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να υπογραμμίζει την ανάγκη ανάληψης περιφερειακής συνεργασίας.

Ενδεικτικά, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπενθύμισε πως η πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας αναλήφθηκε έπειτα από τα συμπεράσματα μετά το Διεθνές Συνέδριο για την «Κλιματική Αλλαγή στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή» που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Κύπρου το 2018.

«Ανάμεσα στα κεντρικά συμπεράσματα ήταν πως η περιοχή μας κατατάσσεται στις πλέον ευάλωτες του πλανήτη και, συνεπώς, προς άμβλυνση των αναφυόμενων προκλήσεων από την κλιματική αλλαγή, καθιστούσε επιτακτική την ανάγκη για στενή περιφερειακή συνεργασία», τόνισε.

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη το περιφερειακό σχέδιο δράσης καταρτίστηκε από 240 επιστήμονες και τεχνοκράτες της ευρύτερης περιοχής, υπό την καθοδήγηση του Υπουργού Γεωργίας Κώστα Καδή και του προσωπικού του Συμβούλου και Ειδικού Απεσταλμένου, καθηγητή Κώστα Παπανικόλα και περιλαμβάνει στοχευμένες πρωτοβουλίες σε 13 θεματικές ενότητες.

Οι ενότητες αυτές καλύπτουν τομείς όπως η υγεία, η παιδεία, η έρευνα, ο τουρισμός, οι υδάτινοι πόροι, ο δασικός πλούτος, το θαλάσσιο περιβάλλον, η μετανάστευση, η πολιτιστική κληρονομιά, η ενέργεια και η τεχνολογία, με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και άνθρακα και τη μετάβαση σε ανανεώσιμες και πιο καθαρές μορφές ενέργειας.

Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τόνισε πως με την αρωγή όλων των εμπλεκόμενων υπουργείων, ιδιαίτερα του Υπουργείου Γεωργίας και τη σημαντικότατη συνεισφορά του Ινστιτούτου Κύπρου, «μπορούμε πλέον να υπερηφανευόμαστε πως έχουμε συντονίσει και καταρτίσει ένα αποτελεσματικό, επιστημονικά τεκμηριωμένο, και στοχευμένο Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης».

Καδής: Σημαντικό εργαλείο στα χέρια των χωρών της περιοχής

Στη δική του ομιλία, ο Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Κώστας Καδής αναφέρθηκε στους σταθμούς της πορείας της πρωτοβουλίας που έχει ξεκινήσει το 2018 και τόνισε πως η πρωτοβουλία αυτή στηρίχθηκε σε δύο δυνατά σημεία, όπως είπε, που αφορούσαν τις εξαιρετικές σχέσεις της Κύπρου με τις χώρες της περιοχής αλλά και στις πολιτικές αποφάσεις που στηρίχθηκαν σε πολύ έγκυρη επιστημονική πληροφόρηση.

«Το μήνυμα που στέλνουμε εμείς μέσα από την πρωτοβουλία είναι ότι πλέον έχουμε στα χέρια μας ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, έχουμε μια πλατφόρμα επιστημονική, στην οποία οι χώρες (της περιοχής) μπορούν να στηριχθούν για να κάνουν τα επόμενα τους βήματα για να συντονίσουν τις ενέργειές τους. Είναι εκεί τα δεδομένα, είναι εκεί οι εισηγήσεις», τόνισε ο Υπουργός Υγείας.

Πρόσθεσε χαρακτηριστικά πως το σχέδιο δράσης «είναι ένα κουτί μέσα στο οποίο μπορεί κανείς να βρει τις λύσεις για τον μετριασμό ή για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής».

Σημείωσε πως οι ηγέτες αναμένεται στη Σύνοδο της Αιγύπτου ότι θα εκφράσουν τη στήριξή τους στην πρωτοβουλία και την ετοιμότητά τους να αξιοποιήσουν αυτές τις εισηγήσεις «για να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί συλλογικά και στηριζόμενοι στην επιστημονική γνώση την κρίση που μαστίζει θα έλεγα την εποχή μας, που ακούει στο όνομα κλιματική αλλαγή».

Παπανικόλας: Αντιμέτωπη με κατάρρευση η περιοχή μας

Ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου Κύπρου και ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου Αναστασιάδη, Κώστας Παπανικόλας είπε πως τα ευρήματα μιας από τις επιστημονικές επιτροπές, που καταρτίστηκαν στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, κατέδειξαν ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή μας «θα είναι δραματικές, καθώς αν συνεχίσουμε σαν να μην συμβαίνει τίποτα (business as usual),να προχωρούμε χωρίς να εφαρμόζουμε τα μέτρα που συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο του Παρισιού, η περιοχή μας θα φτάσει όχι 2 βαθμούς (αύξηση) αλλά 5 βαθμούς Κελσίου σε αύξηση θερμοκρασίας.

Αυτό, είπε, «σημαίνει κατάρρευση κοινωνικών οικονομιών με αποτέλεσμα κοινωνική αστάθεια, μετανάστευση εκατομμυρίων». «Με τέτοιους αριθμούς δεν αποτελεί περιφερειακό γεγονός αλλά παγκόσμιο γεγονός», πρόσθεσε.

Ο κ. Παπανικόλας μίλησε για «κορυφαία πρόκληση» για την ανθρωπότητα, για να προσθέσει πως «δυστυχώς η περιοχή είναι στο επίκεντρο της ιστορικής κρίσης της ανθρωπότητας».

Σημείωσε πως η πρωτοβουλία δεν αφορά μόνο στην τεκμηρίωση των συνεπειών αλλά μελέτες που μεταφράστηκαν σε έργα και δράσεις.

Αυτό οδηγεί σε εργαλειοθήκη, η οποία μεταφράζεται στο συγκεκριμένο πλάνο δράσης για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, για μετριασμό των επιπτώσεων, ένα περιφερειακό σχέδιο δράσης, κατέληξε.

Τέλος χαιρετίζοντας την εκδήλωση, ο Πρέσβης της Αιγύπτου στην Κύπρο Αμρ Χάμζα εξέφρασε την εκτίμηση της χώρας του για την πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας, σημειώνοντας ότι πρόκειται για μια έγκυρη πρωτοβουλία με ευρύ πεδίο και επιστημονική βάση.

Σημείωσε δε πως η συμπροεδρία της εκδήλωσης «αποτελεί ακόμη ένα παράδειγμα της ισχύος των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.

«Παρά το ότι οι σχέσεις μας είναι εξαιρετικές, αυτό αποδεικνύει ότι υπάρχει πάντα περαιτέρω περιθώριο για ακόμη περισσότερη βελτίωση», είπε, σημειώνοντας πως η φιλοξενία της συνόδου αποδεικνύει για το επίπεδο της δέσμευσης των δύο χωρών μας στον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και για την κοινή δράση.

Αυτούσια η ομιλία του κ. Αναστασιάδη:

«Σας καλωσορίζω στη σημερινή διάσκεψη Τύπου που στόχο έχει την ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις σε σχέση με την πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας για συντονισμό των Κρατών της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής προς αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή μας.

Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω πως πρόκειται για μια πρωτοβουλία που είχα προσωπικά αναλάβει το 2018, αμέσως μετά το Διεθνές Συνέδριο για την «Κλιματική Αλλαγή στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή» που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Κύπρου.

Και τούτο, γιατί ανάμεσα στα κεντρικά συμπεράσματα ήταν πως η περιοχή μας κατατάσσεται στις πλέον ευάλωτες του πλανήτη και, συνεπώς, προς άμβλυνση των αναφυόμενων προκλήσεων από την κλιματική αλλαγή, καθιστούσε επιτακτική την ανάγκη για στενή περιφερειακή συνεργασία.

Προς υλοποίηση της πρωτοβουλίας, διόρισα σαν προσωπικό μου Σύμβουλο και Ειδικό Απεσταλμένο τον καθηγητή Κώστα Παπανικόλα, ο οποίος, σε στενή συνεργασία με τον Υπουργό Γεωργίας κύριο Κώστα Καδή, και αξιοποιώντας τις άριστες σχέσεις που διατηρούμε με τις χώρες της περιοχής, έβαλαν ως στόχο την από κοινού διαμόρφωση ενός τεκμηριωμένου επιστημονικά, Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης.

Ενός περιφερειακού Σχεδίου που περιλαμβάνει στοχευμένες πρωτοβουλίες σε 13 θεματικές ενότητες και ετοιμάστηκε με την καθοδήγηση του Υπουργού Γεωργίας και του κ. Παπανικόλα, με την εμπλοκή πέραν των 240 επιστημόνων και τεχνοκρατών της ευρύτερης περιοχής.

13 ενότητες που καλύπτουν τομείς όπως η υγεία, η παιδεία, η έρευνα, ο τουρισμός, οι υδάτινοι πόροι, ο δασικός πλούτος, το θαλάσσιο περιβάλλον, η μετανάστευση, η πολιτιστική κληρονομιά, η ενέργεια και η τεχνολογία, με στόχο:

• Τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και άνθρακα. 
• Τη μετάβαση σε ανανεώσιμες και πιο καθαρές μορφές ενέργειας.
• Την παροχή κινήτρων σε επιχειρήσεις και βιομηχανίες για επενδύσεις σε πράσινες τεχνολογίες.
• Τη δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης σε πράσινες θέσεις εργασίας.

Κυρίες και Κύριοι,

Η πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας, μετά και την πραγματοποίηση σωρείας περιφερειακών συσκέψεων και διενέργεια δύο Υπουργικών Συναντήσεων με τη σύσταση προσωρινής Γραμματείας, βρίσκεται στο τελικό στάδιο υλοποίησης της με συγκεκριμένες δράσεις.

Το Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης θα παρουσιαστεί στο περιθώριο της Παγκόσμιας Συνόδου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή COP27, που πραγματοποιείται στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου στις 8 του ερχόμενου Νοέμβρη.

Στην ειδική Σύνοδο για την πρωτοβουλία της Κύπρου θα συμμετέχουν σωρεία ηγετών χωρών της περιοχής και όχι μόνο.

Η Σύνοδος θα συμπροεδρεύεται από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, κύριο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, και τον ίδιο.

Στο σημείο αυτό, οφείλω να εκφράσω θερμές ευχαριστίες προς τον φίλο ηγέτη της Αιγύπτου, ο οποίος αποδέχθηκε την παρουσίαση της πρωτοβουλίας της Κύπρου στο πλαίσιο της διεθνούς διοργάνωσης για την κλιματική αλλαγή, με στόχο την υιοθέτηση Κοινής Διακήρυξης, με βάση τα επιστημονικά ευρήματα της πρωτοβουλίας της ΚΔ.

Μια Διακήρυξη η οποία σκοπό έχει την εφαρμογή του Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης και τις διασυνοριακές δραστηριότητες για ανάσχεση της κλιματικής κρίσης και μετριασμό των καταστροφικών επιπτώσεων της. 

Αναλυτική ενημέρωση για τις διαδικασίες και διεργασίες που έγιναν στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, όσο και για τις σχετικές πρόνοιες του σχεδίου δράσης, θα έχετε ευθύς αμέσως από τον Προέδρο του Ινστιτούτου Κύπρου, κύριο Κώστα Παπανικόλα, και από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, κύριο Κώστα Καδή, η συνεισφορά των οποίων στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας υπήρξε ανεκτίμητη.

Φίλες και φίλοι,

Την περασμένη βδομάδα, στο πλαίσιο της φιλοξενίας των εργασιών της 9ης Υπουργικής Συνόδου της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον στην Ευρώπη, είχα εκφράσει την ιδιαίτερη ικανοποίηση και τιμή για το γεγονός πως για πρώτη φορά χώρα της Μεσογείου ανέλαβε τη διοργάνωση της εν λόγω διεθνούς διάσκεψης.

Μια διοργάνωση που μας κάνει δικαίως περήφανους, αφού συνιστά αναγνώριση του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών κρίσεων, όπως καταδεικνύεται και από την ανάληψη της Προεδρίας της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση και της υιοθέτησης το 2016 της πρωτοβουλίας της Κύπρου σε σχέση με τη Μεσογειακή Στρατηγική για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη.

Αυτό που ιδιαίτερα με ικανοποίει, είναι η αναγνώριση πως, παρά το μικρό μας μέγεθος, όχι μόνο αναδεικνύουμε τον εποικοδομητικό μας ρόλο στην περιοχή και τη δυνατότητα να ηγηθούμε και να συντονίσουμε περιφερειακές πρωτοβουλίες για αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων, αλλά και τις δυνατότητες του ανθρώπινου δυναμικού της πατρίδας μας.

Κυρίες και κύριοι,

Με την αρωγή όλων των εμπλεκόμενων υπουργείων, ιδιαίτερα του Υπουργείου Γεωργίας και τη σημαντικότατη συνεισφορά του Ινστιτούτου Κύπρου, μπορούμε πλέον να υπερηφανευόμαστε πως έχουμε συντονίσει και καταρτίσει ένα αποτελεσματικό, επιστημονικά τεκμηριωμένο, και στοχευμένο Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης.

Ενδυναμώνοντας τη συνεργασία και τις κοινές δράσεις στην περιοχή μας, δεν έχω καμία αμφιβολία πως θα αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, με τρόπο ορθολογικό, αποτελεσματικό, δίκαιο και αναπτυξιακό.

Κάτι που οφείλουμε στις επόμενες των γενεών και τη δίκαιη απαίτηση τους να ζουν σε συνθήκες σταθερότητας, ασφάλειας και περιβαλλοντικής αειφορίας.»

ΚΥΠΕ