• Αποκαλυπτική μελέτη της UNCTAD, της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών
• Πρόβλεψη από το 2019 ότι θα μετατραπεί σε πηγή πρόσθετων συγκρούσεων και βίας
• Εισηγήσεις για εναλλακτικές μεθόδους κοινής χρήσης ιδιοκτησίας
Γεωλόγοι και οικονομολόγοι φυσικών πόρων επιβεβαιώνουν ότι η περιοχή Γ’ στη Δυτική Όχθη και η περιοχή στα ανοιχτά της Λωρίδας της Γάζας βρίσκεται πάνω από σημαντικές δεξαμενές πλούτου, πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με μελέτη της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), την οποία κατέχει η Brief, «οι νέες ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Λεκάνη του Λεβάντε που ανέρχονται σε 122 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου σε καθαρή αξία 453 δισεκατομμυρίων δολαρίων (σε τιμές 2017) και 1,7 δισεκατομμυρίων βαρελιών ανακτήσιμου πετρελαίου σε καθαρή αξία περίπου 71 δισεκατομμυρίων δολαρίων, προσφέρουν την ευκαιρία να διανεμηθούν και να μοιραστούν συνολικά περίπου 524 δισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ των διαφόρων μερών».
Όπως τονίζεται στη μελέτη, «επιπλέον των πολλών άυλων αλλά ουσιαστικών πλεονεκτημάτων της ενεργειακής ασφάλειας και της συνεργασίας μεταξύ μακροχρόνιων εμπόλεμων, μπορούν να αποτελέσουν πηγή πρόσθετων συγκρούσεων και βίας εάν μεμονωμένα μέρη εκμεταλλευτούν αυτούς τους πόρους χωρίς να λαμβάνουν δεόντως υπόψη το δίκαιο μερίδιο των άλλων».
Επίσης, επισημαίνεται ότι «νέες ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στη λεκάνη του Λεβάντε μπορούν να αποτελέσουν πηγή πιθανών συγκρούσεων, εάν τα μεμονωμένα μέρη εκμεταλλεύονται αυτούς τους πόρους χωρίς να λαμβάνουν δεόντως υπόψη το δίκαιο μερίδιο των άλλων.
Η τρέχουσα κατάσταση, όπως τεκμηριώνεται σε πολυάριθμες εκθέσεις και μελέτες της UNCTAD και άλλων οργανώσεων, τονίζει «την ανάγκη για περαιτέρω νομική, οικονομική και ιστορική έρευνα, που καθοδηγείται από το διεθνές δίκαιο, για την εξακρίβωση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας που σχετίζονται με τους πόρους πετρελαίου και φυσικού αερίου».
Στη μελέτη προσδιορίζονται «μεγάλα σχήματα εναλλακτικών μεθόδων κοινής χρήσης ιδιοκτησίας, εδραιωμένα στα ιστορικά δικαιώματα ιδιοκτησίας των μερών και στις πρόσφατες συμφωνίες». Όπως αναφέρεται, πολλά καθοριστικά χαρακτηριστικά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου χωρίζονται από άλλους φυσικούς πόρους, ως εξής:
Πρώτο, δεν ακολουθούν πολιτικά σύνορα και ως εκ τούτου μπορούν να διασχίσουν πολλά εθνικά σύνορα.
Δεύτερο, χρειάζονται αρκετά εκατομμύρια χρόνια για να συσσωρευτούν υπόγεια.
Τρίτο, μπορούν να αποθηκευτούν με μηδενικό κόστος για δεκαετίες, αιώνες ακόμη και χιλιετίες.
Τέταρτο, μπορεί να αποτελούν μέρος των παγκόσμιων κοινών, όπου ζητήματα αποτελεσματικότητας και ισότητας απαιτούν ενοποίηση και κοινή εκμετάλλευση.
Πέμπτο, το χάσμα μεταξύ των δυνητικών και πραγματοποιημένων αξιών του πετρελαίου και η εκμετάλλευση αερίου που είναι εμφανής στις περισσότερες κανονικές και σταθερές δικαιοδοσίες, επιδεινώνεται περαιτέρω στα Παλαιστινιακά Εδάφη λόγω της έλλειψης σαφούς οριοθέτησης των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας.
Χρύσω Αντωνιάδου