Την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη η ετοιμασία μελετών από την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για θέσπιση Εθνικού Κατώτατου Μισθού (ΕΚΜ), επανέρχονται στο προσκήνιο τρεις προτάσεις νόμου που κατατέθηκαν από κόμματα και αφορούν το θέμα. Μάλιστα, σήμερα (8/10) θα συνεχιστεί η συζήτηση των εν λόγω προτάσεων στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, στην παρουσία του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εργασίας και εκπροσώπων εργοδοτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Με αφορμή την σημερινή συζήτηση, η Brief παρουσιάζει τις τρεις προτάσεις νόμου καθώς και τις κινήσεις από πλευράς Κυβέρνησης, η οποία από καιρό έχει διαμηνύσει πως ουσιαστική συζήτηση για το θέμα δεν μπορεί να γίνει πριν την ολοκλήρωση των μελετών και πριν η ανεργία μειωθεί στο 5%.

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<< 

Η εισήγηση Συμμαχίας
Ειδικότερα, σκοπός της πρότασης νόμου που κατέθεσε η Συμμαχία Πολιτών –«ο περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμος του 2018»- είναι η θέσπιση προσωρινών διατάξεων, ώστε διά νόμου να καθορισθεί ότι για την περίοδο από 1η Ιανουαρίου 2019 μέχρι 31η Δεκεμβρίου 2020 ο γενικός κατώτατος μισθός για κάθε εργασία στη Δημοκρατία ανεξαρτήτως περιοχής, τόπου ή επαρχίας δε θα είναι χαμηλότερος του ορίου των χιλίων εκατόν είκοσι πέντε ευρώ (€1.125). 

Επίσης, με την πρόταση νόμου επιχειρείται και η καθιέρωση ελάχιστης αμοιβής και για το ωρομίσθιο προσωπικό -υπεραγορές, φύλακες, delivery, κ.ά.-. Η εισήγηση είναι για καταβολή 6,81 ευρώ ανά ώρα [€1125/165.12 (μέσος ορός για ώρες μήνα) = €6.81 την ώρα].

Η προτεινόμενη ρύθμιση, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, κρίνεται στην παρούσα φάση αναγκαία, ώστε να συμβάλει στην αποτροπή φαινομένων εκμετάλλευσης, τα οποία σημειώνονται σε αυξημένο βαθμό τον τελευταίο καιρό, παρά τη σημειωθείσα ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας και τη μείωση της ανεργίας, αλλά και γιατί η ανισότητα μισθών μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα έχει καταστεί τα τελευταία χρόνια εντονότερη.

«Κρίνεται λοιπόν σκόπιμο όπως διά νόμου και για προσωρινή περίοδο δύο (2) ετών, αρχής γενομένης από το έτος 2019, το κατώτατο όριο μισθού καθορισθεί στα χίλια εκατόν είκοσι πέντε ευρώ (€1.125) για όλα τα επαγγέλματα, έτσι που στο μεταξύ να δοθεί χρόνος σφαιρικής μελέτης του θέματος από όλους τους εμπλεκομένους και κατάληξης σε οριστικές αποφάσεις, τόσο επί του ορίου το οποίο θα αποτελέσει τον κατώτατο μισθό στη Δημοκρατία όσο και για τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο καθορισμού αυτού, ήτοι διά νόμου ή μέσω συλλογικών συμβάσεων εργασίας», προστίθεται.

«Εν πάση περιπτώσει, το ζήτημα της κατοχύρωσης νομοθετικά και επί μονίμου βάσεως γενικού κατώτατου ορίου μισθού, εκεί όπου δεν υφίστανται συλλογικές συμβάσεις εργασίας, εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο συζήτησης που αφορά στη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και το οποίο συναρτάται άμεσα με παράγοντες όπως η ανεργία, το είδος του επαγγέλματος και οι εκάστοτε επικρατούσες οικονομικές, αλλά και εργασιακές συνθήκες, παράμετροι οι οποίες πρέπει να αποτελέσουν τη βάση της ευρύτερης συζήτησης επί του όλου θέματος», επισημαίνεται ακόμη.

>>> Οικονομία Κύπρος - Επιλεγμένη ροή ειδήσεων Brief <<< 

Τι εισηγούνται οι Οικολόγοι
Σε ό,τι αφορά την πρόταση νόμου του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, η οποία τιτλοφορείται ως «ο περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2018», σκοπό έχει την τροποποίηση του βασικού νόμου –(περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών Νόμου)-, ώστε το εθνικό κατώτατο όριο μισθού να καθορίζεται με κανονισμούς που εκδίδονται από το Υπουργικό Συμβούλιο αντί με διάταγμα του/της Υπουργού Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. 

Με την ίδια πρόταση νόμου σκοπείται, επίσης, όπως οι Συμβουλευτικές Επιτροπές που διορίζονται από τον/ην Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων διαβουλεύονται με τους κοινωνικούς εταίρους και τους εμπλεκόμενους φορείς και υποβάλλουν εισηγήσεις στον/ην Υπουργό για ζητήματα που αφορούν στον καθορισμό του εθνικού κατώτατου ορίου μισθού και στα κατώτατα όρια μισθών για οποιαδήποτε εργασία στη Δημοκρατία είτε γενικά είτε σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη περιοχή, τόπο ή επαρχία, σε οποιαδήποτε περίπτωση κατά την οποία διαπιστώνεται ότι οι μισθοί που καταβάλλονται είναι αδικαιολόγητα χαμηλοί. 

Η πρόταση ΕΛΑΜ
Αναφορικά με την πρόταση νόμου του ΕΛΑΜ, η οποία τιτλοφορείται ως «ο περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2018», αυτή αποσκοπεί, επίσης, στην τροποποίηση του «περί Κατώτατου Ορίου Μισθών Νόμου» ώστε να αντικατασταθεί η διακριτική ευχέρεια του Υπουργικού Συμβουλίου να εκδίδει Διατάγματα που αφορούν τον καθορισμό κατώτατων ορίων μισθών για εργασία στη Δημοκρατία με την υποχρέωση για έκδοση τέτοιου Διατάγματος, το οποίο να προβλέπει για τον καθορισμό ενός γενικού κατώτατου ορίου μισθού που να ισχύει, εξαιρουμένων ορισμένων περιπτώσεων που προβλέπονται ρητά, καθολικά και χωρίς διάκριση σε όλα τα επαγγέλματα.

>>> BLOOMBERG ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ  <<<

Η θέση της Κυβέρνησης
Πάντως, επί του θέματος η  Κυβέρνηση έχει από καιρό ξεκαθαρίσει την θέση της. Ότι δηλαδή, ουσιαστική συζήτηση και κατάληξη στο θέμα δεν μπορεί να γίνει πριν εξασφαλιστούν συνθήκες πλήρους απασχόλησης στην Κύπρο και η ανεργία μειωθεί στο 5%. Ένεκα, δε, του ότι η ανεργία παρουσιάζει συνεχή μείωση, η Κυβέρνηση έχει αναθέσει στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ετοιμασία μελετών για το θέμα, οι οποίες αναμένεται ότι θα είναι έτοιμες εντός Νοεμβρίου.

Υπενθυμίζεται πως, σε πρόσφατες δηλώσεις για τον ΕΚΜ η Υπουργός Εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου, είχε αναφέρει πως «έχουν γίνει ήδη δύο συναντήσεις με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας(ΔΓΕ), ενώ η Κομισιόν θα μας βοηθήσει στις αναγκαίες μελέτες πριν τον καθορισμό του εθνικού κατώτατου μισθού και αυτός ο καθορισμός εξαρτάται πάντοτε από τις μελέτες και τα αποτελέσματα τους και από την τεχνογνωσία της Κομισιόν και του ΔΓΕ. Τα αναμένουμε μέχρι τέλους του έτους και μόλις υπάρχουν οι συνθήκες πλήρους απασχόλησης - δηλαδή κάτω του 5%, σήμερα η ανεργία είναι στο 6,5% από 17% το 2013 - πιστεύουμε σύντομα, θα μπορέσουμε να έχουμε εθνικό κατώτατο μισθό».

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Που πρέπει να κυμαίνεται ο ΕΚΜ
Υπενθυμίζεται, ακόμη, πως βάσει στοιχείων που είχε επεξεργαστεί η Brief, ο ακαθάριστος κατώτατος μισθός στην Κύπρο θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 1.169 ευρώ (60% των ακαθάριστων διορθωμένων μέσων απολαβών) με 1.333 ευρώ (60% των μέσων ακαθάριστων απολαβών).

Σημειώνεται, πάντως, πως σήμερα ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο καλύπτει συγκεκριμένα επαγγέλματα, βάσει του περί Κατώτατων Μισθών Διατάγματος του 2012, το οποίο προνοεί:

• Κάθε πωλητής/πωλήτρια, γραφέας, νοσηλευτικός βοηθός, βοηθός παιδοκόμου, βοηθός βρεφοκόμου, σχολικός βοηθός και φροντιστής ο οποίος/ η οποία εργάζεται με πλήρη απασχόληση πρέπει να λαμβάνει αρχικό μηνιαίο μισθό ο οποίος να ανέρχεται τουλάχιστον στα €870 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη συνεχή περίοδο απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός να αυξάνεται τουλάχιστον στα €924 ακαθάριστα.
• Κάθε φρουρός ασφαλείας πρέπει να λαμβάνει αρχικό ωριαίο μισθό τουλάχιστον €4,90 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη περίοδο συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός πρέπει να αυξάνεται στα €5,20 ακαθάριστα.
• Κάθε καθαριστής/καθαρίστρια πρέπει να λαμβάνει αρχικό ωριαίο μισθό τουλάχιστον €4,55 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη περίοδο συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός πρέπει να αυξάνεται στα €4,84 ακαθάριστα.