Σε εφαρμογή τίθενται από σήμερα 26/4 και μέχρι τις 10/5 τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε ο Υπουργός Υγείας την Παρασκευή 23/4 μετά και την έκτακτη συνεδρία του Υπουργικού, λόγω της κακής κατάστασης που διαμορφώθηκε μετά από τα αυξανόμενα κρούσματα, θανάτους και νοσηλείες των τελευταίων ημερών. 

>>> Αλλαγές με τα SMS - Τι νέο προέκυψε <<<

Αν και το lockdown δεν είναι κάτι νέο για τους Κύπριους, εντούτοις, προκλήθηκε και πάλι σύγχυση τελικά για το τι θα γίνει με επιχειρήσεις οι οποίες θα παραμείνουν ανοικτές, αλλά και ποιές τελικά κλείνουν. 

>>> Δείτε ΕΔΩ το Διάταγμα και ΕΔΩ 34 απαντήσεις σε απορίες για τα μέτρα <<<

Ένεκα των πιο πάνω η Brief παρουσιάζει με απλά λόγια ποιες επιχειρήσεις κλείνουν, ποιες παραμένουν ανοικτές και τι ποσοστό εργαζομένων επιτρέπεται να έχει φυσική παρουσία σε αυτές, αλλά και τι αλλάζει με τα rapid tests: 

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις και τα καταστήματα θα συνεχίσουν κανονικά την εργασία τους:

• επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου τροφίμων και ποτών (υπεραγορές, παντοπωλεία,κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, φούρνοι, αρτοποιεία, ζαχαροπλαστεία, φρουταγορές, κάβες, περίπτερα, μίνι μάρκετ, προϊόντων καπνού) χωρίς τη χρήση τραπεζοκαθισμάτων,
• φαρμακεία,
• ιδιωτικές επιχειρήσεις υγείας (κλινικά εργαστήρια),
• πρατήρια καυσίμων,
•  επιχειρήσεις και εργαστήρια αναπηρικών και ορθοπεδικών ειδών,
• επιχειρήσεις και εργαστήρια ιατρικών και βιομηχανικών αερίων και μηχανημάτων,
•  επιχειρήσεις και εργαστήρια οπτικών,
•  επιχειρήσεις πώλησης ακουστικών βαρηκοΐας,
• επιχειρήσεις ιατρικού εξοπλισμού και ιατρικών αναλωσίμων,
• επιχειρήσεις που εμπορεύονται ανταλλακτικά και εξαρτήματα αυτοκινήτων,
• επιχειρήσεις πώλησης ελαστικών,
• επιχειρήσεις εμπορίας και επισκευής ποδηλάτων,
• επιχειρήσεις καθαρισμού οχημάτων, μόνο για καθαρισμό του εξωτερικού μέρους του οχήματος,
•  συνεργεία αυτοκινήτων και μοτοσικλετών,
• καθαριστήρια,
• επιχειρήσεις παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών και υπηρεσιών μεταφορών (κούριερ),
• επιχειρήσεις πώλησης ζωοτροφών ή κτηνιατρικών φαρμάκων,
• επιχειρήσεις πώλησης, περιποίησης και διατροφής ζώων συντροφιάς,
• επιχειρήσεις των τηλεπικοινωνιακών παροχών, κατά το μέρος που αφορά υπηρεσίες πληρωμής, μεταφοράς λογαριασμών, ανανέωσης υπολοίπου, επισκευής και αντικατάστασης κινητών συσκευών,
• επιχειρήσεις εμπορίας φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και γεωργικών φαρμάκων, υλικών ή εξοπλισμού, και
• φυτώρια και ανθοπωλεία
• Οι χώροι εστίασης λειτουργούν μόνο για take away και delivery
• Δεν κλείνουν επίσης οι υπεραγορές εντός των εμπορικών κέντρων.

Νοείται ότι, οι επιχειρήσεις εμπορίου, των οποίων η λειτουργία δεν βρίσκεται σε αναστολή οφείλουν να τηρούν το μέτρο του ενός προσώπου ανά 10 τ.μ. κατ΄ ελάχιστον, ωφέλιμου χώρου και επιπρόσθετα στα μεγάλα καταστήματα πέραν των 500 τ.μ. θα διασφαλίζεται έλεγχος με την παρουσία εξουσιοδοτημένου προσώπου του καταστήματος στην είσοδο του καταστήματος για τη μη υπέρβαση του μέγιστου αριθμού φυσικής παρουσίας πελατών:

Νοείται περαιτέρω ότι, όλες οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ανεξαρτήτως εάν ευρίσκονται σε αναστολή ή όχι, δύνανται να παρέχουν υπηρεσίες ηλεκτρονικού ή τηλεφωνικού εμπορίου με παράδοση κατ’ οίκον:

Νοείται επιπρόσθετα ότι, οι επιχειρήσεις που συνεχίζουν τη λειτουργία τους δεν δύνανται να εμπορεύονται οποιαδήποτε προϊόντα τα οποία εμπορεύονται οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου οι οποίες με τον παρόν Διάταγμα αναστέλλουν τη λειτουργία τους.

Παράλληλα, παραμένουν σε λειτουργία τα συνεργεία αυτοκινήτων και οι άλλες συναφείς επιχειρήσεις, καθώς και οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών τεχνικού ελέγχου οχημάτων οδικών μεταφορών (ΜΟΤ).

Νοείται επίσης ότι, δυνάμει των περί της Ρύθμισης της Λειτουργίας Καταστημάτων και των Όρων Απασχόλησης των Υπαλλήλων τους Νόμων του 2006 έως 2020, την 1η Μαΐου 2021 απαγορεύεται η λειτουργία των επιχειρήσεων που εμπίπτουν στις πρόνοιες της εν λόγω νομοθεσίας.

Επιπλέον να αναφέρουμε ότι:

• Αναστέλλεται η λειτουργία των κολυμβητηρίων, εξαιρουμένης της χρήσης από πρόσωπα με αναπηρίες για θεραπευτική άσκηση καθώς και για προπονήσεις μέχρι δύο προσώπων, συμπεριλαμβανομένου του προπονητή
• Αναστέλλεται η λειτουργία των γυμναστηρίων, σχολών χορού, καθώς και σχολών άλλων αθλημάτων, εξαιρουμένης της προσωπικής εκγύμνασης, νοουμένου ότι οι αθλούμενοι δεν υπερβαίνουν τα δύο πρόσωπα περιλαμβανομένου του προπονητή
• Επιτρέπεται η λειτουργία εργοταξίων και ευρύτερα του κατασκευαστικού τομέα, καθώς και των επιχειρήσεων παρεμφερούς δραστηριότητας, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες των Υπουργείων Υγείας και Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
• Επιτρέπεται η λειτουργία ξενοδοχείων ή/και τουριστικών καταλυμάτων υπό την προϋπόθεση ότι στους χώρους τους διανυκτερεύουν αποκλειστικά πρόσωπα τα οποία δεν είναι μόνιμ διαμένοντες στη Δημοκρατία 
• Δεν επιτρέπεται η λειτουργία για εξυπηρέτηση πελατών στα καταστήματα παρεμφερών επιχειρήσεων του κατασκευαστικού τομέα, όπως καταστήματα πώλησης ειδών υγιεινής, κτλ. Νοείται ότι τα εν λόγω καταστήματα εξυπηρετούν επαγγελματίες του κατασκευαστικού τομέα (π.χ. υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, οικοδόμοι, κοκ).

Πώς θα εργάζεται ο δημόσιος και ευρύτερος δημόσιος τομέας;

Ο δημόσιος και ευρύτερος δημόσιος τομέας εργάζονται με εξ αποστάσεως εργασία και με φυσική παρουσία του προσωπικού στην εργασία που δεν υπερβαίνει το 20% του αριθμού εργαζομένων. Το προσωπικό που αποδεσμεύεται, παραμένει στην οικία του προκειμένου να εργάζεται με τη μέθοδο της τηλεργασίας. Εξαιρούνται της πιο πάνω ρύθμισης οι υπηρεσίες που ορίζονται ως οι ουσιώδεις υπηρεσίες και άλλες υπηρεσίες, όπως καθορίζονται στο Διάταγμα.

Πώς θα λειτουργούν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών - Τι αλλάζει στους χώρους εργασίας;

Ιδιωτικές επιχειρήσεις υπηρεσιών (π.χ. δικηγορικά, λογιστικά γραφεία, ασφαλιστικές εταιρείες, επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, κοκ), εξαιρουμένων των ουσιωδών υπηρεσιών που καθορίζονται στο Διάταγμα, εργάζονται με εξ αποστάσεως εργασία. Επιτρέπεται εντός του επαγγελματικού υποστατικού η φυσική παρουσία εργαζομένων που δεν υπερβαίνει το 20% του συνολικού αριθμού του προσωπικού με ελάχιστη παρουσία τα τρία (3) άτομα και μέγιστο τα 25 άτομα.

Νοείται ότι εάν μια επιχείρηση δραστηριοποιείται σε πέραν του ενός κτιρίου, επιτρέπεται η φυσική παρουσία εργαζομένων που δεν υπερβαίνει το 20% του κάθε υποστατικού, με ελάχιστη παρουσία τα τρία (3) άτομα και μέγιστο τα 25 άτομα.

Για επιχειρήσεις που συστεγάζονται στο ίδιο κτίριο επιτρέπεται η φυσική παρουσία εργαζομένων που δεν υπερβαίνει το 20% του κάθε νομικού προσώπου (δηλαδή της κάθε επιχείρησης), με ελάχιστη παρουσία τα τρία (3) άτομα και μέγιστο τα 25 άτομα και νοουμένου ότι τηρούνται τα υγειονομικά πρωτόκολλα.

Το υπόλοιπο προσωπικό εργάζεται μέσω τηλεργασίας κατ’ οίκον. Νοείται ότι ο αριθμός στρογγυλοποιείται προς τα πάνω.

Για παράδειγμα,

-   σε μια επιχείρηση με 10 άτομα, δύνανται να εργάζονται με φυσική παρουσία μέχρι 3 άτομα, εάν το επιθυμεί ο εργοδότης.

-   σε μια επιχείρηση με 50 εργοδοτούμενους, δύνανται να εργάζονται με φυσική παρουσία μέχρι 10 άτομα.

-   σε μια επιχείρηση με 200 εργαζόμενους, ο μέγιστος αριθμός προσώπων που μπορούν να εργάζονται ταυτόχρονα με φυσική παρουσία δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 25 άτομα.

Τα γραφεία βιομηχανιών, κατασκευαστικών και παρεμφερών εταιρειών εμπίπτουν στην πιο πάνω ρύθμιση

Ναι, τα γραφεία βιομηχανιών, κατασκευαστικών και παρεμφερών εταιρειών εμπίπτουν στην πιο πάνω ρύθμιση. Για παράδειγμα, στο λογιστήριο μιας κατασκευαστικής εταιρείας επιτρέπεται η φυσική παρουσία εργαζομένων που δεν υπερβαίνει το 20% του συνολικού αριθμού του προσωπικού με ελάχιστη παρουσία τα τρία (3) άτομα και μέγιστο τα 25 άτομα. Για παράδειγμα, σε ένα αρχιτεκτονικό γραφείο επιτρέπεται η φυσική παρουσία εργαζομένων που δεν υπερβαίνει το 20% του συνολικού αριθμού του προσωπικού με ελάχιστη παρουσία τα τρία (3) άτομα και μέγιστο τα 25 άτομα. Νοείται ότι εργαζόμενοι, όπως οι αρχιτέκτονες και οι πολιτικοί μηχανικοί, μπορούν να εκτελούν εξωτερικές εργασίες, όπως επιθεωρήσεις εργοταξίων ή υπό ανέγερση κτιρίων, κτλ.

 Τι ισχύει για τη λειτουργία των φροντιστηρίων, των ιδιωτικών εκπαιδευτικών κέντρων και πώς θα διδάσκονται τα ιδιαίτερα απογευματινά μαθήματα

Τα φροντιστήρια και τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά κέντρα παραμένουν κλειστά και η εκπαίδευση γίνεται διαδικτυακά μέσω τηλεκπαίδευσης/εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Νοείται ότι επιτρέπεται η διδασκαλία με φυσική παρουσία μέχρι δύο ατόμων περιλαμβανομένου του εκπαιδευτή (1+1). 

Το μέτρο για διεξαγωγή διαδικτυακών μαθημάτων εφαρμόζεται ενδεικτικά σε περιπτώσεις όπως: μαθήματα μουσικής (μουσικά όργανα, φωνητική, χορωδία, κοκ), ζωγραφικής, τέχνης, γυμναστικής, χορού, θεάτρου, ξένων γλωσσών, ενισχυτική διδασκαλία σχολικών μαθημάτων (μαθηματικά, χημεία, φυσική, ιστορία, κτλ).

Τι αλλάζει με τα rapid tests σε εργαζομένους

Το ποσοστό των εργαζομένων στον ιδιωτικό, δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, που υποβάλλεται σε τεστ ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου σε εβδομαδιαία βάση, αυξάνεται σε 50% των ατόμων που εργάζονται με φυσική παρουσία.  

Διευκρινίζεται ότι σε επιχειρήσεις/υπηρεσίες, όπου ο αριθμός των εργοδοτουμένων που εργάζεται με φυσική παρουσία δεν υπερβαίνει τα πέντε (5) άτομα, η διενέργεια τεστ είναι υποχρεωτική για όλα τα άτομα.

Νοείται ότι οι εργοδότες έχουν την ευθύνη για την εφαρμογή της πρόνοιας του Διατάγματος και οφείλουν να διασφαλίζουν τη συμμόρφωση των εργοδοτουμένων τους με την υποχρέωση για εβδομαδιαίο έλεγχο.

Υπενθυμίζεται πως οι πιο κάτω κατηγορίες εργαζομένων εξαιρούνται της υποχρέωσης για διενέργεια rapid test αντιγόνου:

• Άτομα που κατέχουν έγκυρο πιστοποιητικό εμβολιασμού κατά της COVID-19 από τη Δημοκρατία, έχουν ολοκληρώσει το εμβολιαστικό τους σχήμα με οποιοδήποτε αδειοδοτημένο εμβόλιο και έχουν παρέλθει 14 ημέρες από τη χορήγηση της τελευταίας δόσης, και
• Άτομα που έχουν διαγνωστεί θετικά στη νόσο COVID-19 τους τελευταίους έξι μήνες.

Ποιες επιχειρήσεις/χώροι/κλάδοι αναστέλλουν τη λειτουργία τους

• Κουρεία και κομμωτήρια,
• Ινστιτούτα αισθητικής,
• Κέντρα δερματοστηξίας,
• Θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες θεαμάτων, υπαίθρια και ανοικτά αμφιθέατρα,
• Χώροι εστίασης *,
• Κέντρα διασκέδασης,
• Εμπορικά κέντρα, πολυκαταστήματα**,
• Παιδότοποι,
• Θεματικά πάρκα, λούνα παρκ, πίστες καρτ, πίστες paintball,
• Αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, ιστορικοί χώροι,
• Ζωολογικοί κήποι και φυσικοί βιότοποι,
• Πρακτορεία στοιχημάτων και τυχερών παιχνιδιών,
• Καζίνο,
• Σχολές ερασιτεχνών οδηγών, σχολές οδηγών αυτοκινήτων, σχολές επαγγελματιών οδηγών αυτοκινήτων (Σχολές/Κέντρα Πιστοποίησης Επαγγελματικής ικανότητας), σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης Μεταφορέων και Σχολές Επαγγελματικής κατάρτισης οδηγών οχημάτων μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων,
• Αντιπροσωπείες αυτοκινήτων ***,
• Γυμναστήρια, σχολές χορού, άλλες σχετικές σχολές.

* Νοείται ότι οι χώροι εστίασης μπορούν να προσφέρουν μόνο υπηρεσίες κατ’ οίκον παράδοσης (delivery) στο ωράριο που καθορίζουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις και take-away και drive-through μέχρι τις 9 το βράδυ. Απαγορεύεται το take-away και drive-through για την αγορά αλκοολούχων ποτών.

** Νοείται ότι καταστήματα λιανικού εμπορίου εντός των εμπορικών κέντρων δύναται να πωλούν προϊόντα μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου με κατ’ οίκον αποστολή/παράδοση.

*** Νοείται ότι στην περίπτωση των αντιπροσωπειών αυτοκινήτων, επιτρέπεται μόνο η λειτουργία των συνεργείων για επιδιορθώσεις (service).

Θα δικαιούμαι να ψωνίσω online ή κλείνουν εντελώς;

 

Όπως αναφέρεται στις ερωτοαπαντήσεις που εξέδωσε το Υπουργείο Υγείας, αν και απαγορεύεται η λειτουργία επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου για εξυπηρέτηση κοινού με φυσική παρουσία στο υποστατικό, νοείται ότι οι εν λόγω επιχειρήσεις δύνανται να πωλούν προϊόντα μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου (online) και να εκτελούν τηλεφωνικές παραγγελίες με κατ’ οίκον αποστολή/παράδοση.

Τι ισχύει με το delivery

Όσο αφορά τους χώρους εστίασης, μπορούν να προσφέρουν μόνο υπηρεσίες κατ’ οίκον παράδοσης (delivery) στο ωράριο που καθορίζουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις και take-away και drive-through μέχρι τις 9 το βράδυ ενώ απαγορεύεται το take-away και drive-through για την αγορά αλκοολούχων ποτών.

Τι ισχύει για τους βρεφικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, τους παιδικούς σταθμούς, τα νηπιαγωγεία και την προδημοτική και ειδική εκπαίδευση

Οι βρεφικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, οι παιδικοί σταθμοί, τα νηπιαγωγεία και η προδημοτική του ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα αναστέλλουν τη λειτουργία τους. Τα σχολεία ειδικής εκπαίδευσης λειτουργούν σύμφωνα με τις οδηγίες που θα εκδώσει το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Τα καταστήματα παρεμφερών επιχειρήσεων του κατασκευαστικού τομέα παραμένουν ανοικτά για εξυπηρέτηση πελατών;

Όχι, δεν επιτρέπεται η λειτουργία για εξυπηρέτηση πελατών στα καταστήματα παρεμφερών επιχειρήσεων του κατασκευαστικού τομέα, όπως καταστήματα πώλησης ειδών υγιεινής, κτλ. Νοείται ότι τα εν λόγω καταστήματα εξυπηρετούν επαγγελματίες του κατασκευαστικού τομέα (π.χ. υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, οικοδόμοι, κοκ).

Τι αλλάζει με τις μετακινήσεις και συγκεντρώσεις

Από τη Δευτέρα, μέχρι και την Κυριακή, 9 Μαΐου 2021, απαγορεύεται η κυκλοφορία από τις 9.00 το βράδυ έως τις 5.00 το πρωί της επόμενης ημέρας. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις για μετάβαση από και προς τους χώρους εργασίας, καθώς και για σκοπούς εργασίας με τη χρήση του Εντύπου Βεβαίωσης Κυκλοφορίας Εργαζομένου, και μετάβαση σε ιατρικό κέντρο ή νοσηλευτήριο ή φαρμακείο ή κτηνίατρο για επείγοντα ιατρικά περιστατικά. Παράλληλα απαγορεύονται οι συναθροίσεις, δημόσιων ή κοινωνικών εκδηλώσεων, ανεξαρτήτως χώρου ιδιωτικού ή δημόσιου, εσωτερικού ή εξωτερικού.
 
Κατ’ εξαίρεση και μόνο για την Κυριακή του Πάσχα, 2 Μαΐου, πέραν των μόνιμα διαμενόντων, επιτρέπεται η παρουσία σε οικίες ατόμων νοουμένου ότι προέρχονται μόνο από δύο οικογένειες και νοουμένου ότι ο συνολικός αριθμός των ατόμων στην οικία δεν υπερβαίνει τα 10 πρόσωπα.

Κατά το διάστημα του lockdown επιτρέπεται η μετακίνηση μόνο μια φορά ανά άτομα ημερησίως με αποστολή γραπτού μηνύματος στο 8998, ενώ για μετάβαση για σκοπούς εμβολιασμού για την COVID-19, δεν απαιτείται η αποστολή γραπτού μηνύματος.

Επιτρέπονται οι θρησκευτικές τελετές (γάμοι, βαφτίσεις, κηδείες) με μέγιστο αριθμό τα 10 πρόσωπα, ενώ επιτρέπεται η παρουσία πιστών σε χώρους θρησκευτικής λατρείας για σκοπούς ατομικής προσευχής και με μέγιστο αριθμό εντός του χώρου τα 10 άτομα.

Με βάση τις αποφάσεις, θα επιτραπεί για την Αναστάσιμη Ακολουθία το Μεγάλο Σάββατο, την 1 Μαΐου, η παρουσία πιστών στον προαύλιο χώρο των ιερών ναών, τηρουμένου του μέτρου αποστασιοποίησης και του υγειονομικού πρωτοκόλλου που ισχύει για τη λειτουργία των εκκλησιών και νοουμένου ότι θα γίνουν διαρρυθμίσεις για να παρευρίσκονται καθήμενοι οι πιστοί. Επίσης, αντί στις 9.00 το βράδυ του Σαββάτου, η απαγόρευση μετακίνησης αρχίζει στη 1.00 τα ξημερώματα (Μεγάλο Σάββατο προς Κυριακή του Πάσχα). Όλες τις υπόλοιπες μέρες, η απαγόρευση μετακίνησης παραμένει ως έχει (9 το βράδυ).

Σε διευκρινιστική ανακοίνωση για την Μεγάλη Εβδομάδα, σημειώνεται ότι «στο εσωτερικό των ναών, επιτρέπεται η παρουσία μέχρι 50 ατόμων, νοουμένου ότι θα προσκομίζουν το πιστοποιητικό εμβολιασμού τους για την COVID-19, με το οποίο να αποδεικνύουν ότι έχουν εμβολιασθεί τουλάχιστον με τη μια δόση, τουλάχιστον τρεις (3) εβδομάδες πριν και τηρουμένου του μέτρου αποστασιοποίησης, καθώς και του υγειονομικού πρωτοκόλλου του Υπουργείου Υγείας». Θα επιτρέπεται η παρουσία πιστών στον προαύλιο χώρο των ιερών ναών, τηρουμένου του μέτρου αποστασιοποίησης και του υγειονομικού πρωτοκόλλου που ισχύει για τη λειτουργία των εκκλησιών και νοουμένου ότι θα γίνουν διαρρυθμίσεις για να παρευρίσκονται καθήμενοι οι πιστοί.