Με ευθείες βολές κατά της Κυβέρνησης για τους περιορισμούς στην άσκηση των αρμοδιοτήτων και ελέγχων της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, παραδόθηκε σήμερα (4/1) στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, η ετήσια έκθεση της Υπηρεσίας από τον Γενικό Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη.

>>> Αυτούσια η Ετήσια Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ΕΔΩ <<<

Όπως αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στο εισαγωγικό μήνυμα του Γενικού Ελεγκτή, «η παρούσα Έκθεση εκδίδεται σε μία περίοδο ιδιαιτέρως δυσχερή για την Ελεγκτική Υπηρεσία, αφού βρίσκονται υπό αμφισβήτηση θεμελιώδεις αρχές που διέπουν την ανεξαρτησία της».

Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, «μέχρι σήμερα, μοναδική εκκρεμότητα στα θέματα της ανεξαρτησίας της Υπηρεσίας μας ήταν η περιορισμένη οικονομική ανεξαρτησία της, αφού ο Προϋπολογισμός μας εγκρίνεται από το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργικό Συμβούλιο». |

>>>Νεότερη ενημέρωση: Απαντά σε Κούσιο ο Οδυσσέας: Ας κρίνουν οι πολίτες

Δυστυχώς, υπογραμμίζει, «πλέον το πρόβλημα δεν αφορά μόνο στην οικονομική ανεξαρτησία, αλλά και στους δύο άλλους βασικούς πυλώνες, δηλαδή:

• την ανεμπόδιστη πρόσβαση στην πληροφόρηση, και
• την ελευθερία να αποφασίζει το ίδιο το ΑΕΙ το περιεχόμενο και τον χρόνο ετοιμασίας, έκδοσης και δημοσιοποίησης των Εκθέσεων ελέγχου».

«Έχουμε εξηγήσει σε όλους τους αρμόδιους φορείς τη σημασία της διαφύλαξης των αρχών ανεξαρτησίας, ως εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για υγιή χρηματοοικονομική διαχείριση και πάταξη της ακμάζουσας διαφθοράς. Για το θέμα ενημερώσαμε επίσης τον διεθνή οργανισμό INTOSAI», τονίζει.

Παράλληλα ο κ. Μιχαηλίδης δίνει τη διαβεβαίωση πως, «η ομάδα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας συνεχίζει με επαγγελματισμό και ευσυνειδησία το συλλογικό έργο της, ευελπιστώντας ότι οι υποδείξεις μας θα τύχουν κατάλληλης αξιοποίησης. Προς τούτο ευχαριστώ θερμά όλο το προσωπικό για τον ζήλο που έχει επιδείξει».

Περιορισμένη Οικονομική Ανεξαρτησία Ελεγκτικής Υπηρεσίας
Πέραν των πιο πάνω, στο πρώτο κεφάλαιο της έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αφού γίνεται αναφορά στα κριτήρια και τις αρχές για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων, τονίζεται πως «το σημερινό νομοθετικό πλαίσιο δεν διασφαλίζει την οικονομική ανεξαρτησία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, αφού ο Προϋπολογισμός της εγκρίνεται πρώτα από το Υπουργείο Οικονομικών (που αποτελεί ελεγχόμενο οργανισμό) και ακολούθως από το Υπουργικό Συμβούλιο (δηλαδή την εκτελεστική εξουσία)».

Όπως προκύπτει, τονίζεται, «η εκτελεστική εξουσία ασκεί πλήρη έλεγχο στον Προϋπολογισμό της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και συνεπώς μπορεί να επηρεάσει άμεσα τους πόρους που έχει στη διάθεσή της για εκπλήρωση του έργου της. Για το θέμα αυτό έχει ήδη περιληφθεί σχετική πρόνοια στο Μνημόνιο Συναντίληψης της Κύπρου με την Τρόικα, σύμφωνα με την οποία η Ελεγκτική Υπηρεσία, όχι μόνο θα πρέπει να στελεχωθεί επαρκώς, ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει ικανοποιητικά στις υποχρεώσεις της, αλλά το κυριότερο θα πρέπει να διασφαλιστεί η οικονομική ανεξαρτησία της», προστίθεται. 

«Η ανεξαρτησία αυτή είχε τεθεί προ-ενταξιακά από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, προ του 2004 και από το 2011 συνιστά, όπως εξηγήθηκε πιο πάνω, βασική αρχή διακυβέρνησης των Κρατών που υιοθετήθηκε σε επίπεδο Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Η Ελεγκτική Υπηρεσία, μετά από πάροδο μεγάλου χρονικού διαστήματος, χωρίς να προωθείται κάποια λύση από το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομικών, ζήτησε τη συνδρομή της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών, η οποία εξέτασε το θέμα στις 3.11.2016. Το θέμα εξετάστηκε και από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών σε συνεδρία της στις 9.10.2019. Έκτοτε, το θέμα παραμένει σε εκκρεμότητα. Ενδεικτικό του προβλήματος που δημιουργείται είναι πρόσφατη άρνηση του Υπουργείου Οικονομικών να ικανοποιήσει αίτημα του Γενικού Ελεγκτή, για ενίσχυση της Υπηρεσίας με πέντε θέσεις Εργοδοτουμένων Ορισμένου Χρόνου, έναντι κενών μόνιμων θέσεων», αναφέρεται περαιτέρω.

Περιορισμοί στην πρόσβαση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας σε στοιχεία και πληροφορίες
Στο ίδιο κεφάλαιο γίνεται αναφορά και στον έλεγχο των εγγράφων για τις Πολιτογραφήσεις από την Ελεγκτική Υπηρεσία.

Όπως αναφέρεται, «παρόλο που το ισχύον νομικό πλαίσιο διασφαλίζει την απρόσκοπτη πρόσβαση του Γενικού Ελεγκτή σε οποιαδήποτε στοιχεία και πληροφορίες κρίνει ο ίδιος απαραίτητα για διεξαγωγή του έργου του και εκπλήρωση της αποστολής της Υπηρεσίας του, εντούτοις για πρώτη φορά τέθηκαν πρόσφατα σοβαρά προσκόμματα στην παροχή τέτοιας πληροφόρησης, τόσο κατά τον έλεγχο του Προγράμματος Πολιτογραφήσεων, όσο και κατά τον έλεγχο της αδειοδότησης κατασκευής και λειτουργίας φωτοβολταϊκών πάρκων».

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Στην πρώτη περίπτωση, επισημαίνεται, «ο Υπουργός Εσωτερικών, στη βάση σχετικής γνωμάτευσης που είχε λάβει από τον Γενικό Εισαγγελέα, επικαλέστηκε ότι όλοι οι σχετικοί φάκελοι, αρχεία, στοιχεία και/ή έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή του Υπουργείου του θα έπρεπε να διαφυλαχθούν για να δοθούν στην Ερευνητική Επιτροπή που διορίστηκε από τον Γενικό Εισαγγελέα για εξέταση του θέματος και ως εκ τούτου δεν επέτρεψε να δοθούν, σε αυτό το στάδιο, οποιαδήποτε στοιχεία στην Ελεγκτική Υπηρεσία».

Στη δεύτερη περίπτωση, προστίθεται, «το Τμήμα Περιβάλλοντος αρνήθηκε να μας υποβάλει αντίγραφο απάντησής του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε σχέση με Προειδοποιητική Επιστολή της τελευταίας, σε σχέση με εν εξελίξει διαδικασία παράβασης εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας, για παραβίαση του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία αναφέρεται και το θέμα των φωτοβολταϊκών πάρκων».

«Η Νομική Υπηρεσία διατύπωσε τη θέση ότι δεν θα πρέπει να διαβιβαστεί το ζητούμενο έγγραφο στην Υπηρεσία μας, με το επιχείρημα ότι δημοσιοποίηση εγγράφων σχετικών με εν εξελίξει διαδικασία, λόγω παραβάσεως, είναι ικανή να αλλοιώσει τη φύση και την εξέλιξη μιας τέτοιας διαδικασίας», αναφέρεται ακόμη.