Μεταρρύθμιση Δημόσιας Υπηρεσίας: Αναλυτικά όλα όσα αλλάζουν

Τι αλλαγές προωθεί η κυβέρνηση, πώς επηρεάζονται οι δημόσιοι υπάλληλοι αλλά και τι αλλάζει με τις διευθυντικές θέσεις

Γράφει η 
Κωνσταντίνα Χατζηανδρέα 

Το μεγάλο κεφάλαιο της μεταρρύθμισης της δημόσιας υπηρεσίας άνοιξε η εκπομπή της Digital Tv, ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ με καλεσμένους τον Γενικό Διευθυντή του υπουργείου Οικονομικών, Γιώργο Παντελή και τον βουλευτή του ΔΗΚΟ και αναπληρωτή πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, Χρύση Παντελίδη

>>> Διαβάστε αυτούσια την παρουσίαση του Υπουργού για τη μεταρρύθμιση της Δημόσια Υπηρεσίας <<<

Μεταξύ άλλων ο διευθυντής ειδήσεων της DigitalTree Παναγιώτης Τσαγγάρης, ο αρχισυντάκτης της ιστοσελίδας Brief και οι καλεσμένοι συζήτησαν για το τι γίνεται με τη διατμηματική προαγωγή στη δημόσια υπηρεσία, τι θα αλλάξει σε ότι αφορά τις πειθαρχικές έρευνες, αλλά και πώς θα αξιολογούνται κάθε χρόνο οι δημόσιοι υπάλληλοι.

Αναφερόμενος στη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας ο Γιώργος Παντελή, Γενικός Διευθυντής του υπουργείου Οικονομικών τόνισε αρχικά πως πάντα στόχος είναι η συνεχής βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού που εργάζεται στη δημόσια υπηρεσία και των υπηρεσιών που παρέχονται. 

«Ένα από τα μέτρα που προωθούμε είναι και η μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας. Η αφορμή για το πλαίσιο αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων είναι η διαδικασία επιλογής τους, αξιολόγησής τους και διορισμού τους ώστε να προωθούνται τα πλέον κατάλληλα άτομα που μπορούν να προσφέρουν καλύτερα στο δημόσιο».

Από ποιους και πώς θα γίνονται οι πειθαρχικές έρευνες 

Ο πρώτος τροποποιητικός νόμος έχει να κάνει με την τροποποίηση του πειθαρχικού κώδικα που διέπει την δημόσια υπηρεσία έτσι ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικός για να μπορούν να διοριστούν τα κατάλληλα άτομα που μπορούν να διεξάγουν τις διάφορες έρευνες, σύμφωνα με τον κ. Παντελή. 

Ερωτηθείς για το ποιος διεξάγει σήμερα τις ενδεχόμενες πειθαρχικές έρευνες εναντίον δημοσίων υπαλλήλων απάντησε πως «για κάθε περίπτωση που προκύπτει ένα πειθαρχικό παράπτωμα θα πρέπει να διοριστεί ένας ερευνών λειτουργός. Είναι αρκετά δύσκολη η διαδικασία διότι πρέπει να βρεθεί ένας λειτουργός ο οποίος να είναι κατάλληλα καταρτισμένος για να μπορεί να διεξάγει αυτή την πειθαρχική έρευνα. Και κάθε φορά πρέπει να βρεθεί το άτομο που έχει τον χρόνο και την ικανότητα να διεξάγει αυτή την έρευνα». 

Συνεχίζοντας υποστήριξε πως «τώρα με αυτούς τους κανονισμούς καθορίζουμε ότι θα υπάρχουν τα κατάλληλα άτομα που θα προσδιορίζονται για την διεξαγωγή των εν λόγω πειθαρχικών ερευνών. Βελτιώνεται αρκετά το πλαίσιο και τα άτομα θα έχουν την κατάρτιση, θα τύχουν της κατάλληλης εκπαίδευσης για να μπορούν να αποδίδουν καλύτερα»

Όσον αφορά την ένταξη ενός ατόμου στη δημόσια υπηρεσία, ο κ. Παντελή δήλωσε πως έχει ήδη ψηφιστεί ο σχετικός νόμος που διέπει τη διαδικασία διεξαγωγής εξετάσεων για την αξιολόγηση των υπαλλήλων πριν κληθούν ενώπιον της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) για την προφορική εξέταση ώστε να τύχουν αξιολόγησης και διορισμού. 

«Μέχρι και την κλίμακα Α8, δηλαδή μέχρι την κλίμακα εισδοχής για το επιστημονικό προσωπικό διεξάγονται εξετάσεις. Για πιο χαμηλές κλίμακες διορίζονται απευθείας οι επιτυχόντες με την υψηλότερη βαθμολογία. Για τις επιστημονικές θέσεις καλούνται σε προφορική εξέταση τα άτομα με την υψηλότερη βαθμολογία που είναι 3 ανά θέση που θα τύχει δήλωσης».

Aλλαγή στη διατμηματική προαγωγή

Μια πρόσθετη αλλαγή η οποία προωθείται, αφορά την διατμηματική προαγωγή στη δημόσια υπηρεσία, όπου θα μπορούν να διεκδικήσουν συγκεκριμένες θέσεις και άτομα από άλλες υπηρεσίες και Τμήματα, ενώ παράλληλα όσον αφορά το υφιστάμενο προσωπικό που διεκδικεί θέσεις προαγωγής κατά τον κ. Παντελή για θέσεις μεσο-διευθυντικές από την κλίμακα Α13 και πάνω, εισάγεται και ο θεσμός του εξεταστικού κέντρου. «Δηλαδή για να μπορέσει κάποιος να διεκδικήσει μια θέση αυτής της βαθμίδας, θα πρέπει να καθίσει εξετάσεις, να επιτύχει και ανάλογα με την κατάταξη των εν λόγω λειτουργών για κάθε θέση θα καλούνται 3 άτομα ενώπιον της ΕΔΥ και θα έχουν προφορική συνέντευξη». 

Συγκεκριμένα, θα γίνεται προγραμματισμός αρχές του χρόνου ώστε να ξέρουμε ποιες θέσεις είναι κενές ή θα κενωθούν κατά τη διάρκεια του έτους. Εφόσον υποβληθούν ενώπιον της ΕΔΥ οι εν λόγω θέσεις, τότε η επιτροπή θα διοργανώσει το πρόγραμμα όσον αφορά την διεξαγωγή των εξετάσεων ανά κατηγορία θέσεων, διότι θα υπάρχουν συνολικά περίπου 5 κατηγορίες για τις οποίες θα διεξάγεται ξεχωριστή εξέταση. Θα ομαδοποιούνται οι θέσεις και θα διεξάγονται εξετάσεις για κάθε ομάδα ξεχωριστά, σημείωσε ο κ. Παντελή. 

Ερωτηθείς για το πότε θα εφαρμοστούν οι κανονισμοί και τα νομοσχέδια ο γενικός Διευθυντής του ΥΠΟΙΚ απάντησε πως θα χρειαστεί χρόνος για να γίνουν οι διαδικασίες έτσι ώστε να υπάρχει η απαραίτητη υποδομή για τη διεξαγωγή και των εξετάσεων. «Εντός του ‘22 θα καταθέσουμε στη Βουλή τα νέα σχέδια υπηρεσίας για κάθε ομάδα θέσεων. Άρα υπάρχει δουλειά ακόμη να γίνει και πέραν τούτου θα δούμε και τι απαιτείται για την ίδια την ΕΔΥ για να οργανωθεί έτσι ώστε είτε να αναθέσει σε ιδιωτικές εταιρείες να διεξάγουν τις εξετάσεις είτε εάν θα τα αναλάβει η ίδια η επιτροπή».

Στόχος σύμφωνα με τον κ. Παντελή, είναι από 1/1/2024 να μπει σε πλήρη εφαρμογή το νέο πλαίσιο διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού στη δημόσια υπηρεσία και από 1/1/2023 θα είναι ο πρώτος χρόνος που θα εφαρμοστεί η νέα μορφή αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων.

Από το 1 μέχρι το 10 η αξιολόγηση

Ανάμεσα στις αλλαγές που θα προκύψουν με την μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, είναι και η αξιολόγηση των υπαλλήλων η οποία πλέον θα γίνεται στη βάση αριθμητικής βαθμολογίας των λειτουργών. 

«Η αξιολόγηση θα είναι συγκριτική, άρα ανάλογα με τις αποδόσεις και τις επιδόσεις του κάθε λειτουργού, θα γίνεται μια συγκριτική βαθμολόγηση για να ξεχωρίζουν οι πλέον καλύτεροι για προαγωγή. Η βαθμολόγηση θα είναι από το 1-10 και θα γίνεται από τον προϊστάμενο κάθε λειτουργού. Θα υπάρχει επιτροπή αξιολόγησης και θα είναι διαφορετικά από το τι ισχύει σήμερα. Σήμερα υπάρχουν 5 διαβαθμίσεις και είναι το εξαίρετος, πολύ καλός, καλός και εκεί δεν είναι τόσο εύκολο να υπάρχει διαφοροποίηση. Ενώ με την αριθμητική αξιολόγηση θα μπορεί ο προϊστάμενος να πετύχει την διαφοροποίηση μεταξύ των λειτουργών που θα προκρίνονται για ανέλιξη».

Τι θα γίνεται στην περίπτωση που κάποιος δημόσιος υπάλληλος βαθμολογηθεί από 4 και κάτω για κάποια έτη; Ο κ. Παντελή απάντησε πως «η ρήτρα για αυτά τα άτομα είναι το ότι δε θα μπορεί να ανελιχθεί. Μιλάμε για μια αξιολόγηση η οποία θα γίνεται για τις θέσεις μέχρι και την κλίμακα Α11. Εάν κάποιος λειτουργός λαμβάνει βαθμολογίες μέχρι το 4, αντιλαμβάνεστε ότι δε θα προκρίνεται για να ανελιχθεί στην επόμενη βαθμίδα, ωστόσο θα συνεχίζει να εργοδοτείται»

Χρυσης - Δεν ειναι η μεταρρύθμιση που θα θελαμε αλλα ειναι βηματα προς τα μπρος

Κατά τη δική του τοποθέτηση ο αναπληρωτής πρόεδρος της επιτροπής Οικονομικών και βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης, δήλωσε πως δεν πείστηκαν από την Κυβέρνηση για την μεταρρύθμιση που προωθεί, ωστόσο, σημείωσε πως πρόκειται για βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. 

Εξηγώντας ο κ. Παντελίδης ανέφερε πως «αν περιμένει κανείς ότι με την εφαρμογή των νέων νομοσχεδίων αν και εφόσον ψηφιστούν από τη Βουλή, θα αλλάξει η Κύπρος ή η δημόσια υπηρεσία όπως την ξέρουμε, από τη γη ως τον ουρανο αυτό είναι ψευδαίσθηση».

Συνεχίζοντας ανέφερε πως «μπορεί να δόθηκε μια υπέρμετρη σημασία σε αυτές τις τροποποιήσεις και μπορεί ο όρος μεταρρύθμιση να δημιουργεί πολύ υψηλότερες προσδοκίες, αλλά θα πρέπει να το δούμε πιο ρεαλιστικά. Πρόκειται για 3 τροποποιήσεις νόμων. Δεν μιλάμε για κάτι το οποίο όπως ήταν για παράδειγμα το ΓεΣΥ».

Τώρα, κατά τον κ. Παντελίδη, «έχουμε ένα μεγαλύτερο πακέτο αλλαγών, που η εφαρμογή του και η διάθεση όλων των εμπλεκόμενων να το εφαρμόσουν θα καθορίσει και το πόσο μεγάλη ή μικρή είναι η μεταρρύθμιση».

Ταυτόχρονα ο βουλευτής του ΔΗΚΟ εξήγησε πως δεν λειτουργούν στο κενό. «Δεν ξεκινούμε από το μηδέν. Έχουμε 60 χρόνια προϊστορίας, υπάρχουν κεκτημένα που έχουν κατακτηθεί από τους δημοσίους υπαλλήλους τα οποία πρώτα το κράτος πρέπει να τα σέβεται». 

Ταυτόχρονα και αναφερόμενος σε παραδείγματα που θα έπρεπε να λάβει το Δημόσιο από τον Ιδιωτικό τομέα, πρόσθεσε δε πως υπάρχουν περιπτώσεις που θα έπρεπε ο ιδιωτικός τομέας να αντιγράφει το δημόσιο. «Δεν είναι λύση να λέει κανείς να μειωθούν οι μισθοί στο δημόσιο γιατί οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα είναι χαμηλοί. Θα πρέπει να δούμε στην προκειμένη περίπτωση πώς να αυξηθούν και οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα». 

Σημείωσε παράλληλα πως το κίνητρο που έχει σήμερα ένας δημόσιος λειτουργός είναι μικρότερο από το αυξημένο κίνητρο που του δίνει αυτή η μεταρρύθμιση. «Είναι βελτίωση το γεγονός ότι φεύγουμε από το εξαίρετος ή από 4-5 λέξεις και πάμε στις 10 βαθμίδες. Είναι ένα βήμα αυτό και δεν πρέπει να το υποτιμούμε. Είναι διαφορετικό να ξέρει κάποιος πως από ένα σημείο και μετά όσο και να δουλέψει θα είναι εξαίρετος όπως και ένας άλλος που δούλεψε λιγότερο και είναι διαφορετικό να ξέρει κάποιος ότι μπορεί να πάρει 10 σε αντίθεση με κάποιον που μπορεί να πάρει 9 ή 8».

Καταληκτικά ο κ. Παντελίδης, δήλωσε πως «έχω μια θετική προδιάθεση χωρίς όμως να αναιρώ τους προβληματισμούς μου ότι δε θα μεταμορφωθεί η δημόσια υπηρεσία από τη μια στιγμή στην άλλη με την υπερψήφιση αυτών των νομοσχεδίων. Θα συνεχίσουν να υπάρχουν προβλήματα και περιμέναμε περισσότερα πράγματα ως κοινωνία. Από την άλλη όμως δε μπορώ να υποβαθμίζω το γεγονός ότι χρειάζεται συναίνεση». 

Δείτε όλα όσα συζητήθηκαν στην εκπομπή: 

Κωνσταντίνα Χατζηανδρέα