Οι σταθμοί του Κυπριακού στην Ελβετία

Συναντήσεις επί συναντήσεων στην χώρα από το 1959 και μετά - Το αρχικό πρόγραμμα για την Πενταμερή Διάσκεψη

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΓΕΝΕΥΗ: ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Στην Ελβετία και συγκεκριμένα στην Γενεύη θα καθοριστούν τα επόμενα  βήματα του Κυπριακού καθώς ξεκινά αύριο και ολοκληρώνεται την ερχόμενη Πέμπτη η Πενταμερής Διάσκεψη στην παρουσία του Αντόνιο Γκουτέρες. 

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έφτασε στην Γενεύη το μεσημέρι της Δευτέρας ενώ σε δηλώσεις του εν πτήση επισήμανε ότι η ε/κ πλευρά μεταβαίνει στην Γενεύη για την άτυπη πενταμερή διάσκεψη με αποφασιστικότητα και πολιτική βούληση για να συνδράμει ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη μιας ουσιαστικής διαπραγμάτευσης για λύση του Κυπριακού. Μάλιστα όπως τόνισε πρόκειται για μια πραγματικά κρίσιμη για την Κύπρο συνάντηση.

Σημειώνεται ότι στις 21:30 συνεδριάζει το Εθνικό Συμβούλιο για συντονισμό ενεργειών. 

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες το πρόγραμμα των συναντήσεων, στο πλαίσιο της άτυπης διάσκεψης, ξεκινά το απόγευμα της Τρίτης 27 Απριλίου με διμερείς συναντήσεις του ΓΓ των ΗΕ με τον Νίκο Αναστασιάδη (7μμ ώρα Κύπρου) και νωρίτερα με τον Ερσίν Τατάρ. Αργότερα ο ΓΓ των ΗΕ θα παραθέσει δεξίωση προς τους συμμετέχοντες στην άτυπη διάσκεψη, με συμμετοχή 1 συν 2 από κάθε πλευρά.

Την Τετάρτη 28 Απριλίου στις 11 το πρωί (ώρα Κύπρου) θα υπάρξει συνάντηση της ολομέλειας των συμμετεχόντων μερών και με εναρκτήριες αναφορές του ΓΓ των ΗΕ, των ηγετών των δύο κοινοτήτων και των Υπουργών Εξωτερικών των τριών εγγυητριών δυνάμεων (Νίκο Δένδια, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Ντόμινικ Ράαμπ) . Θα ακολουθήσουν διμερείς συναντήσεις του ΓΓ των ΗΕ με τα εμπλεκόμενα μέρη, στο κτήριο των ΗΕ, στη Γενεύη.

Συγκεκριμένα, με συμμετοχή 1 συν 5 άτομα από κάθε πλευρά, ο ΓΓ των ΗΕ θα έχει συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου στις 3μμ (ώρα Κύπρου) και μια ώρα αργότερα θα ακολουθήσει διμερής συνάντηση του με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκο Δένδια. Στις 5μμ (ώρα Κύπρου), ο ΓΓ των ΗΕ θα συναντηθεί με τον Υπουργό Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου  Ντόμινικ Ράαμπ και μία ώρα αργότερα με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας Ερσίν Τατάρ. Στις 7μμ ο ΓΓ των ΗΕ θα έχει συνάντηση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη.

Θα ακολουθήσει συνάντηση της ολομέλειας της διάσκεψης, στις 8μμ (ώρα Κύπρου) και στη συνέχεια οι συμμετέχοντες θα παρακαθίσουν σε δείπνο. 

Την Μεγάλη Πέμπτη 29 Απριλίου τελευταία μέρα της Διάσκεψης, στις 10 το πρωί (ώρα Κύπρου), ο ΓΓ των ΗΕ θα έχει διμερή  συνάντηση με τον Τατάρ και ακολούθως με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Θα ακολουθήσουν τριμερείς διαβουλεύσεις ανάμεσα στον ΓΓ των ΗΕ, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Ενώ στις 13:00 θα πραγματοποιηθεί συνάντηση της ολομέλειας των μερών με συμμετοχή 1 συν 5.

Η Offsite ενόψει και της Πενταμερούς διάσκεψης κάνει αναδρομή στο παρελθόν και παρουσιάζει τους σημαντικούς σταθμούς του Κυπριακού που έλαβαν χώρα στην Ελβετία. 


Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου
Οι Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου ήταν η πρώτη πράξη του Κυπριακού στη Ελβετία καθώς με την υπογραφή τους το 1959 μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας, Ελλάδας, Τουρκίας, ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας, τερματίστηκε η βρετανική κυριαρχία επί της Κύπρου και ιδρύθηκε ανεξάρτητο Κυπριακό κράτος.

Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου είχαν υπογραφεί η μεν πρώτη στο ξενοδοχείο Ντόλτερ στην Ζυρίχη της Ελβετίας στις 11 Φεβρουαρίου του 1959 από τους Κωνσταντίνο Καραμανλή και Αντνάν Μεντερές, πρωθυπουργό της Τουρκίας, η δε δεύτερη στο Λάνκαστερ Χάουζ του Λονδίνου στις 19 Φεβρουαρίου του 1959, από τους δύο προαναφερθέντες συν τον Βρετανό ομόλογό τους Χάρολντ Μακμίλαν και τους Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Μακάριο Γ' και τον αντιπρόεδρο Φαζίλ Κιουτσούκ, οι οποίοι είχαν γνώση του συνόλου των συμφωνιών.

Συνομιλίες αμέσως μετά την Τουρκική Εισβολή
Συνομιλίες για το Κυπριακό πραγματοποιήθηκαν στη Ελβετία και συγκεκριμένα στη Γενεύη τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1974 μετά την Τουρκική εισβολή. 

Αχικά υπήρξε η τριμερής διάσκεψη, στην οποία συμμετείχαν οι Υπουργοί Εξωτερικών των τριών εγγυητριών δυνάμεων, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε πενταμερής διάσκεψη στις 8 Αυγούστου στον οποία πέραν των ΥΠΕΞ των 3 εγγυητριών δυνάμεων συμμετείχαν οι Γλαύκος Κληρίδης και Ραούφ Ντενκτάς, ως εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων  με τις συζητήσεις  ωστόσο να οδηγούνται σε ναυάγιο το οποίο οδήγησε στην δεύτερη φάση της Τουρκικής Εισβολής στις 15 Αυγούστου του 1974.

Σε Μοντρέ και Γενεύη ο Κληρίδης
Το Κυπριακό επέστρεψε στη Ελβετία το 1997 όταν είχαν διεξαχθεί τον Αύγουστο στο Μοντρέ συνομιλίες μεταξύ Κληρίδη - Ντενκτάς χωρίς όμως αποτέλεσμα όπως επίσης και το 2000 στη Γενεύη κατόπιν επιλογής του τότε ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι χωρίς και πάλι χωρίς σημαντικό αποτέλεσμα. 

Το σχέδιο Ανάν στο Μπούργκενστοκ επί Τάσσου 
Στην Ελβετία και συγκεκριμένα στο Μπούργκενστοκ μετέβησαν το 2004 ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Τάσσος Παπαδόπουλος  και ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, παρουσία των Πρωθυπουργών Ελλάδας και Τουρκίας Κώστα Καραμανλή και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υπό την αιγίδα και πάλι του Κόφι Ανάν. 

Η διαπραγμάτευση στο Μπούργκενστοκ κατέληξε στην τελική μορφή του Σχεδίου Ανάν το οποίο τέθηκε ενώπιον Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων σε δύο ξεχωριστά δημοψηφίσματα στις 24 Απριλίου του 2004, με τους Ελληνοκύπριους να το απορρίπτουν με την συντριπτική πλειοψηφία του 76%.

Τριμερής Χριστόφια - Έρογλου - Μπαν Γκι - μουν στην Γενεύη
Τριμερή συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Ερογλου και τον Γενικό Γραμματέα των ΗΕ Μπαν Γκι - μουν είχε στην Γενεύη ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας στις 26 Ιανουαρίου 2011.

Κατά τη συνάντηση, έπεσε στο κενό η προσπάθεια του Τ/κ ηγέτη Ντερβίς Ερογλου να επιτύχει εκβιαστικά την επιβολή χρονοδιαγράμματος για λύση του Κυπριακού μέχρι το τέλος Μαρτίου, ενώ αντιθέτως διαβεβαίωσε τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ότι αποδέχεται τις συγκλίσεις που είχαν επιτευχθεί με τον προκάτοχό του, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ.

Η Εκλογή Ακιντζί και οι προσπάθειες για λύση με Αναστασιάδη
Η εκλογή του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων το 2015 έδωσε νέα πνοή στις διαπραγματεύσεις με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να επιστρέφει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Μοντ Πελεράν χωρίς συγκλίσεις
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν με εντατικό ρυθμό το 2016 με αποκορύφωμα την απόφαση να συναντηθούν στο θέρετρο Μοντ Πελεράν στην Ελβετία. Ύστερα από δύο γύρους Αναστασιάδης και Ακιντζί δεν μπόρεσαν να επιτύχουν στις απαραίτητες περαιτέρω συγκλίσεις στα κριτήρια για εδαφικές προσαρμογές που θα άνοιγαν το δρόμο για την τελευταία πράξη των συνομιλιών.

Σε δείπνο στη Λευκωσία την 1η Δεκεμβρίου 2016, αποφάσισαν να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις στη Λευκωσία και να συναντηθούν στη Γενεύη. 

Ανταλλαγή χαρτών στη Γενεύη
Στις 11 Ιανουαρίου του  2017 πραγματοποιήθηκε στην Γενεύη κατάθεση των χαρτών σε συνάντηση των δύο ηγετών, παρουσία του Ειδικού Συμβούλου του ΓΓ του ΟΗΕ και όπως είχε συμφωνηθεί, ανταλλάγηκαν οι χάρτες επί του εδαφικού, που κυμαίνονται στο πλαίσιο που είχε συμφωνηθεί στο Μοντ Πελεράν.

Την επόμενη μέρα έλαβε χώρα στην Γενεύη και η Διάσκεψη για την Κύπρο με την πρόσθετη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων. 

Σφραγίστηκε το αδιέξοδο στο Κραν Μοντανά 
Το Ιούλιο του 2017 η συζήτηση για το Κυπριακό μεταφέρθηκε στο Κραν Μοντανά όπου στις 7 Ιουλίου η «Διάσκεψη για την Κύπρο έκλεισε χωρίς να επιτευχθεί συμφωνία». 

Με αυτά τα λόγια ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ανακοίνωσε τον τερματισμό της Διάσκεψης για την Κύπρο, ο τελευταίος γύρος της οποίας διήρκεσε 9 μέρες αναφέροντας ότι δεν θα αναπτυχθούν άλλες πρωτοβουλίες για να αντιμετωπιστεί το κυπριακό πρόβλημα καθώς είχε επισημάνει ότι η Διάσκεψη ολοκληρώθηκε δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα.

H Offsite και η Digital tree θα βρίσκονται στην Γενεύη και θα μεταφέρουν όλες τις εξελίξεις.