Αλλάζουν τα δεδομένα και οι συσχετισμοί δυνάμεων στην θαλάσσια περιοχή της Κύπρου 

• Η Κύπρος θα παρέχει κάθε διευκόλυνση για θέματα Ασφάλειας σε ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία και Ισραήλ 
• Ασπίδα από όλους όσους έχουν συμφέροντα στην κυπριακή ΑΟΖ 
• Εξελίσσεται σε «βάση» της Ανατολικής Μεσογείου η Κυπριακή Δημοκρατία

Προς μια άλλη διάσταση προχωρά ο ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου τα δεδομένα και οι συσχετισμοί αλλάζουν άρδην. Στόχος παραμένει η αναβάθμιση της Κύπρου σε ενεργειακό κόμβο και σε «χώρο ασφάλειας και σταθερότητας», όπου χώρες που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου αλλά κυρίως που βρίσκονται εντός της κυπριακής ΑΟΖ να μπορούν να θεωρούν το έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας ως «βάση παροχής των όποιων διευκολύνσεων» για την «φρούρηση» της Κυπριακής ΑΟΖ. 

Αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με πληροφορίες της Brief, βρέθηκε στο επίκεντρο της πρόσφατης τριμερούς συνάντησης μεταξύ Κύπρου, Ισραήλ και Ελλάδας στη Μπερ Σέβα. Μια τριμερής, η οποία πέραν των αξιοσημείωτων συμπερασμάτων της που αποτυπώνονται στην Κοινή Διακήρυξη, σημαδεύτηκε και με την παρουσία και συμμετοχή των ΗΠΑ δια του Αμερικανού Πρέσβη στο Ισραήλ, Ντέιβιντ Φρίντμαν, ο οποίος διατέλεσε σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ κατά την προεκλογική του εκστρατεία και θεωρείται ως ένας από τους πλέον έμπιστους του Αμερικανού Προέδρου.  

Τι αποφάσισαν 
Πιο συγκεκριμένα κατά την τριμερή στο Ισραήλ το θέμα Ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου σε συνάρτηση με τις ενεργειακές εξελίξεις απασχόλησε τους ηγέτες των τριών χωρών αλλά θέμα συζήτησης ήταν και κατά την παρουσία του Πρέσβη των ΗΠΑ. Αυτό που σημειώθηκε και συμφωνήθηκε ήταν πως όσες χώρες συμμετέχουν στα ενεργειακά προγράμματα στην κυπριακή ΑΟΖ θα πρέπει να είναι σε συνεχή συνεργασία και συντονισμό σε θέματα Ασφάλειας ώστε να αποτρέπεται οποιοδήποτε γεγονός που επηρεάζει τα συμφέροντά τους. Όπως δηλαδή σημειώθηκε τον Φεβρουάριο του 2018, όπου πέντε τουρκικά πολεμικά πλοία παρεμπόδισαν το γεωτρητικό σκάφος της Ιταλικής ΕΝΙ, Saipem 12000, να προσεγγίσει τον στόχο «Σουπιά» (οικόπεδο 3). 

>>> Όλες οι Αναλύσεις / Έρευνες της Brief εδώ <<<

Όπως προκύπτει, σύμφωνα με ενημέρωση από διπλωματικές πηγές, αυτό που ουσιαστικά τέθηκε ως πλαίσιο είναι πως πλέον ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία, Ισραήλ αλλά και Ελλάδα -και εννοείται Κύπρος- θα πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή συντονισμό είτε ομαδικά είτε συνδυασμός χωρών -αναλόγως περίπτωσης- ώστε να προστατευθούν τα συμφέροντα τόσο των εμπλεκομένων χωρών όσο και της Κυπριακής Δημοκρατίας, στην ΑΟΖ της οποίας δραστηριοποιούνται εταιρείες των χωρών ΗΠΑ, Γαλλίας και Ιταλίας καθώς και του Ισραήλκαι Ελλάδας. 

«Πρόκειται για ένα πολύ ουσιαστικό πλαίσιο στον τομέα Ασφάλειας, του οποίου η υλοποίηση θα αρχίσει να είναι εμφανής σύντομα», ήταν το σχόλιο διπλωματικής πηγής ενώ στην ερώτηση κατά πόσο η Κύπρος αναπόφευκτα θα πρέπει να παραχωρεί και σχετικές διευκολύνσεις στις χώρες αυτές, απάντησε: «Αυτονόητα. Ήδη παραχωρούνται διευκολύνσεις και αυτές θα επεκταθούν και σε θέματα που άπτονται της ασφάλειας της ΑΟΖ με ότι αυτό συνεπάγεται». 

Αναστασιάδης – Μόνιμη Γραμματεία 1η Ιουλίου 
Ενδεικτικές των πιο πάνω είναι και οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας με το πέρας της Τριμερούς στο Ισραήλ, ο οποίος έκανε λόγο για «περαιτέρω ανάπτυξη του τριμερού μας μηχανισμού». Δήλωσε συγκεκριμένα: «Εκτιμώ πως και η σημερινή Σύνοδος ήταν καθόλα επιτυχής όσον αφορά τους στόχους που θέσαμε, ενώ αισθάνομαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος πως η περαιτέρω ανάπτυξη του τριμερούς μας μηχανισμού καταδεικνύει με τον πλέον απτό τρόπο πως έχει καταστεί αξιόπιστο πρότυπο – μοντέλο  εποικοδομητικής περιφερειακής συνεργασίας προς όφελος των πολιτών και της περιοχής ευρύτερα». 

Για να προσθέσει πως τα απτά και σημαντικά οφέλη της συνεργασίας είχαν σαν αποτέλεσμα αριθμός χωρών να επιδείξουν ενεργό ενδιαφέρον για άτυπη συμμετοχή ή διεύρυνση του μηχανισμού, «γεγονός που αποδεικνύεται εμπράκτως με τη σημερινή συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής» μέσω του Πρέσβη Φρίντμαν.

>>> Ειδήσεις από Bloomberg <<<
 
Η συμμετοχή των ΗΠΑ, είπε, οφείλεται στο γεγονός ότι «πλέον καθίσταται σαφές πως οι συνεργασίες μας αποτελούν πρακτική αποτύπωση των ευρύτερων περιφερειακών, και όχι μόνο, πλεονεκτημάτων που μπορούν να επιτευχθούν όταν χώρες με κοινές ανησυχίες και κοινά συμφέροντα ενώνουν τις δυνάμεις τους αντί να αυτοαπομονώνονται».
 
Αναφέρθηκε ακολούθως στη σύσταση μόνιμης γραμματείας με έδρα τη Λευκωσία, η οποία από τη 1η Ιουλίου θα έχει την αρμοδιότητα για περαιτέρω συντονισμό του πλέγματος των τριμερών συνεργασιών που έχουν αναπτυχθεί «με φιλοδοξία τη μετεξέλιξη της σε ένα περιφερειακό διακρατικό οργανισμό συνεργασίας κατά το πρότυπο του ΟΑΣΕ».

EastMed και άλλα 
Την ετοιμότητά τους να προχωρήσουν με τη διακρατική συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, εξέφρασαν οι ηγέτες Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ, μετά την Τριμερή Σύνοδο Κορυφής στη Μπερ Σέβα. Τη στήριξή τους στο έργο εξέφρασαν και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, μέσω του Πρέσβη τους στο Ισραήλ, Ντέιβιντ Φρίντμαν.

 
Η 5η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ, με τη συμμετοχή του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα και του Πρωθυπουργού του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου, ολοκληρώθηκε με την υπογραφή Μνημονίων Συναντίληψης για την κυβερνοασφάλεια, τις έξυπνες πόλεις και τα έξυπνα σπίτια. 
 
Σε διμερές επίπεδο υπογράφηκε Μνημόνιο για Συνεργασία στον τομέα της Κυβερνοασφάλειας μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ, Μνημόνιο Συνεργασίας στον τομέα της Μετεωρολογίας και Κοινή Δήλωση μεταξύ της Υπουργού Βασιλικής Αναστασιάδου και τον Ισραηλινό Ομόλογό της για Συνεργασία στον τομέα της εξερεύνησης του απώτερου διαστήματος για ειρηνικούς σκοπούς.

>>> Ροή ειδήσεων Brief - για να μην χάνεστε σε "ειδήσεις" και να διαβάζετε ειδήσεις - Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χαρακτήρισε την απόφαση για τον αγωγό EastMed από τα σημαντικότερα και πιο ουσιαστικά επιτεύγματα της τριμερούς συνεργασίας. «Ο τομέας της ενέργειας αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο της συνεργασίας μας», είπε, προσθέτοντας ότι για τον EastMed «έχουμε καταλήξει ήδη σε συμφωνία, η οποία αφού υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τύχει της ανάλογης έγκρισης, θα υπάρξουν και οι ανάλογες υπογραφές». Είπε ακόμη ότι αυτό το στρατηγικό έργο έχει «τεράστιο συλλογικό όφελος για την ευρύτερη περιοχή, ενώ η υλοποίηση του θα συμβάλει έμπρακτα στην ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ».
 
Ανέφερε επίσης ότι με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχουν επαναβεβαίωσαν την πολιτική τους προσήλωση για την προώθηση του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας EuroAsia Interconnector.

Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε από την πλευρά του τον EastMed «αγωγό της ευημερίας». Είπε παράλληλα ότι «είμαστε έτοιμοι να υπογράψουμε συμφωνία, κάτι που θα ανοίξει νέους διαδρόμους προς την Ευρώπη και σε επιπρόσθετη συνεργασία ανάμεσα μας», ενώ εκτίμησε ότι η επίσημη υπογραφή θα γίνει το 2019 στην Ελλάδα. 
 
Ο αγωγός, συνέχισε, αποτελεί ένα σημαντικό έργο για την ασφάλεια της Ευρώπης, για τις οικονομίες Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ, καθώς και ένα σημαντικό βήμα προς ενίσχυση της ήδη σημαντικής συνεργασίας των τριών χωρών. «Μαζί είμαστε πιο δυνατοί και υπάρχουν τεράστιες προοπτικές», είπε ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ.
 
Αναφερόμενος στην παρουσία του Πρέσβη των ΗΠΑ Ντέιβιντ Φρίντμαν στη Σύνοδο, ο κ. Νετανιάχου είπε ότι «αντανακλά τη στήριξη των ΗΠΑ στις ενέργειες μας και στις αξίες μας».
 
Από την πλευρά του ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στον EastMed ως έργο ιδιαίτερης γεωπολιτικής αξίας και σημασίας, με στόχο να διασφαλιστεί η ροή και η μεταφορά των ενεργειακών πηγών της Νοτιοανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη.
 
Στόχος συνέχισε, είναι να συμπεριληφθούν και άλλες χώρες στο μέλλον με πηγές ενέργειας στην περιοχή. «Δεν αποκλείουμε κανένα, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε στη συνεργασία αυτή, που έχει οικονομική, εμπορική και γεωπολιτική αξία. Όσοι συνεργαστούμε για την κατασκευή του δρόμου αυτού ανοίγουμε και δρόμο για σταθερότητα και ειρήνη στην περιοχή» είπε.

>>> Θέματα Ενέργειας εδώ <<<
 
«Η ενέργεια θέλουμε να είναι γέφυρα ανάμεσα στους λαούς και όχι αντικείμενο συγκρούσεων», σημείωσε, περαιτέρω.
 
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συμφωνία για τον EastMed περιέχονται σημαντικές αναφορές και στο θέμα της ασφάλειας των ενεργειακών υποδομών, καθώς οποιαδήποτε χώρα θα μπορεί να επεμβαίνει σε περίπτωση δολιοφθοράς, ανεξαρτήτως του τομέα δικαιοδοσίας της.
 
Στην Κρήτη η επόμενη Τριμερής
Οι τρεις ηγέτες αποκάλυψαν ότι η επόμενη Τριμερής Σύνοδος Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ θα πραγματοποιηθεί τον Φεβρουάριο του 2019 κοντά στην Κνωσό, στην Κρήτη. Σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα, στη συνάντηση αυτή ενδέχεται να συμμετάσχει και αξιωματούχος από τις ΗΠΑ, οι οποίες στηρίζουν τις προσπάθειες και τη συνεργασία των τριών χωρών.

Ιστορικό: Οι τριμερείς Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ
Η 1η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιανουαρίου του 2016, στη Λευκωσία, με τη συμμετοχή του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, του Έλληνα Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου και συνοδεύτηκε από τη Διακήρυξη της Λευκωσίας.
 
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε χαρακτηρίσει ιστορική τη σύνοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας συμφωνήθηκε η προώθηση κοινών έργων στον ενεργειακό τομέα που θα συμβάλουν στην ενεργειακή ασφάλεια τόσο των τριών χωρών όσο και στη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας της ΕΕ.
 
Στην Κοινή Διακήρυξη περιλαμβάνονταν μια σειρά από τομείς συνεργασίας, μεταξύ των οποίων η ενέργεια, ο τουρισμός, η έρευνα και τεχνολογία, το περιβάλλον, η διαχείριση υδάτων, η τρομοκρατία και η μετανάστευση.
 
Σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους, διοργανώθηκε στην Ιερουσαλήμ η 2η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής, στις 8 Δεκεμβρίου 2016, με τους τρεις ηγέτες να κάνουν μνεία στην ιδιαίτερη σημασία της περαιτέρω ενδυνάμωσης της τριμερούς συνεργασίας.

>>> Πολιτική επικαιρότητα Brief - Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<
 
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και οι Πρωθυπουργοί Τσίπρας και Νετανιάχου υπέγραψαν και Μνημόνιο Συναντίληψης στην Έρευνα, την Ανάπτυξη και την Τεχνολογία, ενώ ανανέωσαν το ραντεβού τους για το 2017.
 
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε αναφέρει ότι «ο τομέας της ενέργειας αποτελεί βασικό πυλώνα της τριμερούς συνεργασίας μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ», και υπέδειξε τις συζητήσεις για το υποθαλάσσιο καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας “Euro-Asia Interconnector” και τον αγωγό φυσικού αερίου “EastMed ” ως δύο έργα ιδιαίτερης αξίας στην επίτευξη των στόχων για διαφοροποίηση της ενέργειας και της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.
 
Ακολούθησε η 3η Τριμερής Σύνοδος, στις 15 Ιουνίου 2017, στη Θεσσαλονίκη, όπου κυριάρχησε η συζήτηση για τη συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ σε τομείς όπως η ενέργεια, η οικονομία και η παιδεία, ενώ κύριο θέμα στην ατζέντα των περιφερειακών ζητημάτων ήταν και το Κυπριακό.
 
Σε σχέση με τα ενεργειακά, ο κ. Τσίπρας είχε αναφέρει ότι αποφασίστηκε η επιτάχυνση των εργασιών κατασκευής του αγωγού East Med καθώς και της ανάπτυξης του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Euroasia Interconnector.
 
Κατά την 4η Τριμερή Σύνοδο, στις 8 Μαΐου 2018, στη Λευκωσία, οι τρεις ηγέτες επαναβεβαίωναν τη δέσμευσή τους να εργαστούν με αποφασιστικότητα, με στόχο την υπογραφή διακρατικής συμφωνίας για τον EastMed εντός του 2018, ενώ επιβεβαίωσαν την προσήλωση τους στα επόμενα βήματα προώθησης του EuroAsia Interconnector.