ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΜΑΡΙΟΣ ΑΔΑΜΟΥ

Η Brief με αφορμή την χθεσινή (13/10) απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, προβαίνει σε μία χρονική αναδρομή από την ημερομηνία ίδρυσής του, 11 Ιουλίου 2007, μέχρι και χθες, 13 Οκτωβρίου 2020.

Εξετάζουμε τα κριτήρια, τους όρους, τις προϋποθέσεις, καθώς και τις 7 φορές που έγιναν αλλαγές στο Πρόγραμμα Golden Visas, καθόλη την διάρκεια των 13 ετών της ζωής του.

Υπενθυμίζουμε ότι η απόφαση για κατάργηση του Προγράμματος, λήφθηκε μετά και το βίντεο που δημοσίευσε το Καταριανών συμφερόντων Πρακτορείο Al Jazzera, το οποίο παρουσιάζει τον Πρόεδρο της Βουλής (Δημήτρη Συλλούρη), ένα Βουλευτή του ΑΚΕΛ (Χριστάκη Τζιοβάνη), καθώς και ένα Δικηγόρο (Ανδρέα Πιττάτζη) να συνομιλούν με υπό κάλυψη δημοσιογράφους του Πρακτορείου, οι οποίοι υποδύονταν εκπρόσωπους Κινέζων επενδυτών, εκ των οποίων ο ένας είχε, υποτίθεται, σοβαρά ποινικά αδικήματα εις βάρος του και ζητούσαν από τους τρεις πρώτους βοήθεια για εξασφάλιση κυπριακού διαβατηρίου. (Για όλες τις εξελίξεις σε σχέση με το θέμα διαβάστε εδώ).

Ας δούμε, λοιπόν, βήμα προς βήμα την γέννηση, την εξέλιξη, καθώς και τον τερματισμό του περιβόητου Κυπριακού Προγράμματος Πολιτογραφήσεων, σύμφωνα με σημείωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας που είχε αποστείλει στους πολιτικούς αρχηγούς.

>>> Διαβάστε ακόμη: Η προσπάθεια παγίδευσης Τζιοβάνι, Συλλούρη, Πιττάτζη σε βίντεο <<<

11 Ιουλίου 2007 - Η αρχή
Το Κυπριακό Πρόγραμμα Επενδύσεων εφαρμόστηκε πρώτη φορά το 2007 μετά από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 11.7.2007 και προέβλεπε ότι δικαίωμα αίτησης για πολιτογράφηση αποκτούσαν επενδυτές/επενδύτριες οι οποίοι/ οποίες:

• είτε είχαν επενδύσει τουλάχιστον €25.660.862,35 (15 εκ. Λίρες Κύπρου) σε άμεσες επενδύσεις (ακίνητα, εργοστάσια κτλ),
• είτε είχαν καταθέσεις ύψους €17.107.241,57 (10 εκ. Λίρες Κύπρου),
• είτε σε επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή να είχαν συστήσει στην Κύπρο εταιρεία/εταιρείες με κύκλο εργασιών τουλάχιστον €85.535.207,83 (50 εκ. Λίρες Κύπρου).
• είτε που με τις δραστηριότητες τους αποδεικνυόταν ότι είχαν εισαγάγει σε μεγάλη κλίμακα νέες και καινοτόμες τεχνολογίες σε ζωτικούς τομείς της κυπριακής οικονομίας ή είχαν ιδρύσει σημαντικό ερευνητικό κέντρο μεγάλης κλίμακας για επιτόπια διεξαγωγή έρευνας.
• είτε διενεργούσαν επενδύσεις σε συνδυασμό των κριτηρίων των άμεσων επενδύσεων, καταθέσεων και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ύψους τουλάχιστον €25.660.862,35 (15 εκ. Λίρες Κύπρου)
• ήταν άνω των 30 ετών
• ήταν λευκού ποινικού μητρώου και
• διέθετε ιδιόκτητη κατοικία στην Κύπρο ανεξαρτήτως αξίας.

Επίσης, βάσει της Απόφασης, η κυπριακή υπηκοότητα παραχωρείτο στα ανήλικα παιδιά του επενδυτή, κάτι που άλλαξε στις 4.1.2011 με νέα απόφαση, σύμφωνα με την οποία, δικαίωμα υποβολής αίτησης για κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση αποκτούσαν ο/η σύζυγος του/της πολιτογραφημένου/ης επενδυτή/επενδύτριας καθώς και τα οικονομικά εξαρτώμενα ενήλικα παιδιά του/της (φοιτητές έως 28 ετών και πρόσωπα με βαριά σωματική ή διανοητική αναπηρία που τους καθιστά ανίκανους να εργαστούν).

Κατά την εξέταση των αιτήσεων γινόταν έλεγχος για τα εξής:

• αν ικανοποιούνταν τα οικονομικά κριτήρια,
• αν ο/η αιτών/αιτούσα ήταν 30 ετών και άνω
• αν ήταν λευκού ποινικού μητρώου
• αν ικανοποιεί τα οικονομικά κριτήρια (όφειλε να υποβάλει τα απαιτούμενα έγγραφα της επένδυσης). Σημειώνεται πως, οι απόψεις του Υπουργείου Οικονομικών για το κατά πόσον ο/η αιτών/αιτούσα ικανοποιούσε τα οικονομικά κριτήρια του Προγράμματος ζητούνταν μόνο από τον Ιανουάριο 2011 και εντεύθεν.

Σημειώνεται πως, από το δεύτερο εξάμηνο του 2011 ξεκίνησε να γίνεται έλεγχος των αιτήσεων και από την αστυνομία Κύπρου, την Interpol και την Europol.

10 Οκτωβρίου 2011 - Η πρώτη αλλαγή
Το Πρόγραμμα έτυχε αναθεώρησης στις 10.10.2011 με νέα απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία προέβλεπε ότι δικαίωμα αίτησης για πολιτογράφηση αποκτούσαν επενδυτές/επενδύτριες οι οποίοι/ οποίες:

• Είτε είχαν επενδύσει τουλάχιστον €10 εκ. σε άμεσες επενδύσεις (ακίνητα, εταιρείες, μετοχές, χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία κτλ),
• Είτε παρουσίαζαν καταθέσεις σε κυπριακές τράπεζες πενταετούς προθεσμίας ύψους τουλάχιστον €15 εκ.
• Είτε είχαν συστήσει στην Κυπριακή Δημοκρατία εταιρεία/εταιρείες, που έλεγχαν οι ίδιοι, με συνολικό κύκλο εργασιών, σύμφωνα με ελεγμένους λογαριασμούς εταιρείας/εταιρειών, τουλάχιστον €10 εκ. το έτος, κατά μέσο όρο, τα τελευταία τρία έτη που προηγούνταν του έτους αίτησης ή/και τουλάχιστον το 1/3 των εργοδοτουμένων του/της αιτούντος/ αιτούσας να ήταν πολίτες της ΚΔ. Επίσης, στις επιλέξιμες επενδύσεις εντάσσονταν και επενδύσεις σε συνδυασμό των ανωτέρω κριτηρίων ύψους τουλάχιστον €15 εκ.
• Ο/η αιτών/αιτούσα έπρεπε να είχε εισαγάγει σε μεγάλη κλίμακα νέες και καινοτόμες τεχνολογίες σε ζωτικούς τομείς της κυπριακής οικονομίας ή έχει ιδρύσει σημαντικό ερευνητικό κέντρο μεγάλης κλίμακας για επιτόπια διεξαγωγή έρευνας.
• Ο/η αιτών/αιτούσα θα έπρεπε να κατείχε εταιρείες οι οποίες κατά τα τρία χρόνια πριν την υποβολή αίτησης να είχαν καταβάλει ως φορολογία ή/και αμοιβές για αγορά υπηρεσιών (δικηγορικές λογιστικές κτλ) συνολικά €1,5 εκ. τουλάχιστον.
• Ο/η επενδυτής/επενδύτρια θα έπρεπε να διέθετε μόνιμη ιδιόκτητη κατοικία στην Κύπρο αξίας τουλάχιστον €500.000.
• Θα έπρεπε να ήταν άνω των 30 ετών
• Να ήταν λευκού ποινικού μητρώου
• Να μην περιλαμβάνεται στον κατάλογο των προσώπων, των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Όσον αφορά στα μέλη της οικογένειας του επενδυτή εξακολούθησαν να ισχύουν οι διατάξεις της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 71.546 και ημερομηνίας 4.11.2011.

>>> Διαβάστε επίσης: Παραιτήθηκε ο Τζιοβάνη / Η επιστολή <<<

Κατά την εξέταση των αιτήσεων γινόταν έλεγχος για τα πιο κάτω:

• Αν ικανοποιούνταν τα οικονομικά κριτήρια,
• Αν ο/η αιτών/αιτούσα ήταν 30 ετών και άνω
• Αν ήταν λευκού ποινικού μητρώου.
• Αν έχει υποβάλει τα απαιτούμενα έγγραφα της επένδυσης, πιστοποιητικό λευκού ποινικού μητρώου, πιστοποιητικό γεννήσεως και αντίγραφο διαβατηρίου.
• Ζητούνταν οι απόψεις του Υπουργείου Οικονομικών κατά πόσον ο/η αιτών/αιτούσα ικανοποιούσε τα οικονομικά κριτήρια του Προγράμματος.
• Οι αιτούντες ελέγχονταν από την αστυνομία Κύπρου, την Interpol και την Europol.
• Για κάθε αιτούντα/ αιτούσα γινόταν έλεγχος κατά πόσον περιλαμβάνεται στον κατάλογο των προσώπων, των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω των σχετικών Κανονισμών της ΕΕ και της σχετικής βρετανικής κυβερνητικής ιστοσελίδας για οικονομικά περιοριστικά μέτρα καθώς και αναζήτηση μέσω διαδικτύου.

24 Μαΐου 2013 - Η δεύτερη αλλαγή
Η επόμενη φορά που έτυχε αναθεώρησης το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα ήταν στις 24.05.2013 μετά από λήψη σχετικής απόφασης από το Υπουργικό Συμβούλιο. Το νέο σχέδιο προέβλεπε ότι δικαίωμα αίτησης για πολιτογράφηση αποκτούσαν οι επενδυτές/επενδύτριες, οι οποίοι/ες:

• διατηρούσαν εταιρείες στην Κύπρο για διάστημα τουλάχιστον τριών ετών και οι οποίοι κατέβαλλαν φορολογία/αμοιβές υπηρεσιών ή/και εργοδοτούσαν Κύπριους υπηκόους.
• είχαν προβεί σε επένδυση τουλάχιστον 5 εκ. ευρώ. Η επένδυση μπορεί να είχε τη μορφή της αγοράς οικοδομών, επιχειρήσεων ή εταιρειών, χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων (ομολόγων, αξιογράφων χρεογράφων), μετοχών κυπριακών εταιρειών ή της κατάθεσης τακτής τριετούς προθεσμίας σε κυπριακές τράπεζες.
• είχαν υποστεί απομείωση καταθέσεων σύμφωνα με τα μέτρα που εφαρμόστηκαν στην Τράπεζα Κύπρου και στη Λαϊκή Τράπεζα μετά τις 15 Μαρτίου 2013 ύψους τουλάχιστον 3 εκ. ευρώ.
• απαραίτητα κατείχαν μόνιμη ιδιόκτητη κατοικία στη Δημοκρατία αξίας τουλάχιστον
• 500.000 ευρώ, την οποία είναι υποχρεωμένος να διατηρήσει δια βίου.
• ο/η επενδυτής/επενδύτρια είναι υποχρεωμένος/η να διατηρήσει τις επενδύσεις του/της στη Δημοκρατία για τριετή τουλάχιστον περίοδο μετά την απόκτηση της υπηκοότητας.
• όλες οι χρηματοοικονομικές συναλλαγές που απαιτούνται για την πραγματοποίηση των επενδύσεων, θα πρέπει να διενεργούνται μέσω των κυπριακών τραπεζικών ιδρυμάτων 
• δοσοληψίες μετρητών δεν γίνονταν αποδεκτές για τους σκοπούς του ΚΕΠ
• τα ενδιαφερόμενα μέρη περνούν τους ελέγχους για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που εφαρμόζονται από τις κυπριακές τράπεζες. Οι αιτούντες/αιτούσες είναι υποχρεωμένοι/ες να περιλαμβάνουν στην αίτηση τους αντίγραφα των εμβασμάτων των συναλλαγών.

>>> Διαβάστε ακόμη: Συλλούρης:Ζητά συγγνώμη και απέχει από τα καθήκοντά του από 19/10 <<<

Όσον αφορά στα μέλη της οικογένειας, εκτός από τον/την επενδυτή/επενδύτρια, δικαίωμα υποβολής αίτησης για πολιτογράφηση είχαν ο/η σύζυγος, τα ανήλικα παιδιά και τα ενήλικα παιδιά μέχρι την ηλικία των 28 ετών τα οποία φοιτούσαν σε ακαδημαϊκό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

19 Μαρτίου 2014 - Η τρίτη αλλαγή
Ένα χρόνο αργότερα και δη στις 19.3.2014, μετά από αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του ΚΕΠ και σε μια προσπάθεια όπως τα κριτήρια γίνουν πιο στοχευμένα, το Υπουργικό Συμβούλιο αναθεώρησε τα οικονομικά κριτήρια του ΚΕΠ. 

Σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση επενδυτής/ επενδύτρια, για να έχει το δικαίωμα να υποβάλει αίτηση για πολιτογράφηση, θα πρέπει να είχε προβεί σε επένδυση 5 εκ. ευρώ τουλάχιστον σε μια από τις αποδεκτές κατηγορίες, οι οποίες ήταν οι εξής:

• αγορά, σύσταση ή συμμετοχή σε επιχειρήσεις ή εταιρείες που εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην Κυπριακή Δημοκρατία. Οι εν λόγω επιχειρήσεις ή εταιρείες θα πρέπει αποδεδειγμένα να έχουν φυσική παρουσία στην Κύπρο και να εργοδοτούν τουλάχιστον πέντε (5) υπηκόους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο εν λόγω κριτήριο περιλαμβανόταν και η υποχρεωτική μετατροπή καταθέσεων σε μετοχές,
• αγορά κρατικών ομολόγων,
• αγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων κυπριακών επιχειρήσεων ή κυπριακών οργανισμών (π.χ. ομόλογα/ αξιόγραφα/ χρεόγραφα εγγεγραμμένα και εκδοθέντα στην Κυπριακή Δημοκρατία).
• αγορά ή ανέγερση ακινήτων ή δημιουργία άλλων αναπτύξεων (οικιστικές ή εμπορικές αναπτύξεις, αναπτύξεις στον τουριστικό τομέα ή άλλα έργα υποδομής),
• κατάθεση τακτής τριετούς προθεσμίας σε κυπριακές τράπεζες.

Ακόμη, δικαίωμα υποβολής αίτησης είχαν επενδυτές/επενδύτριες που - μεταξύ άλλων - είχαν υποστεί απομείωση καταθέσεων στη Λαϊκή Τράπεζα Δημόσια Εταιρεία Λτδ ύψους τουλάχιστον 3 εκ. ευρώ.

Επίσης, το Υπουργικό Συμβούλιο έχει το δικαίωμα σε ειδικές περιπτώσεις, να μειώσει τα ανωτέρω κριτήρια (πλην του κριτηρίου της κατάθεσης) σε €2,5 εκ. για επενδυτές που αποδεδειγμένα συμμετείχαν σε συλλογικό σχέδιο επενδύσεων, εφόσον η συνολική επένδυση ήταν τουλάχιστον €12,5 εκ.

Πέραν των πιο πάνω:

• παρέμειναν οι όροι κατοχής μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας στη Δημοκρατία αξίας τουλάχιστον 500.000 ευρώ, την οποία είναι υποχρεωμένος να διατηρήσει δια βίου 
• παρέμεινε ο όρος της διατήρησης της επένδυσης για τριετή περίοδο μετά την απόκτηση της υπηκοότητας, ενώ ταυτόχρονα η απόφαση πλέον προβλέπει ότι η απαιτούμενη επένδυση θα πρέπει να είχε διενεργηθεί κατά τα τρία έτη που προηγούνται της αίτησης για πολιτογράφηση.
• οι διατάξεις που αφορούν στα μέλη της οικογένειας του επενδυτή παραμένουν οι ίδιες.

13 Σεπτεμβρίου 2016 - Η τέταρτη αλλαγή
Δύο χρόνια αργότερα και δη στις 13.09.2016, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως επικαιροποιήσει το ΚΕΠ, καθορίζοντας καλύτερη στόχευση των επενδυτικών κριτηρίων για αυξημένη οικονομική δραστηριότητα με την προσέλκυση επενδύσεων με άμεσο θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη της οικονομίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και αυξημένων εισοδημάτων. 

>>> Διαβάστε ακόμη: Αστυνομία: Έλαβε οδηγίες για διερεύνηση του Ρεπορτάζ Al Jazeera <<<

Βάσει της απόφασης, το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό επένδυσης μειώθηκε στα 2 εκ. ευρώ, ενώ είχαν μεταβληθεί οι αποδεκτές κατηγορίες επενδύσεων στις εξής:

• επένδυση για αγορά/ανέγερση ακινήτων ή δημιουργία οικιστικών/εμπορικών αναπτύξεων, αναπτύξεις στον τουριστικό τομέα ή έργα υποδομής.
• αγορά ή σύσταση ή συμμετοχή σε κυπριακές επιχειρήσεις και εταιρείες, οι οποίες πρέπει να εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην ΚΔ, να έχουν αποδεδειγμένα φυσική παρουσία στην Κύπρο με ουσιαστική δραστηριότητα και σημαντικό κύκλο εργασιών, και να εργοδοτούν τουλάχιστον πέντε (5) Κύπριους πολίτες ή πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα επενδυθέντα κεφάλαια, πρέπει να διοχετεύονται για χρηματοδότηση των επενδυτικών σκοπών των εν λόγω επιχειρήσεων και εταιρειών αποκλειστικά και μόνο στην Κύπρο, στη βάση επενδυτικού πλάνου.
• επένδυση σε Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) ή χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία κυπριακών επιχειρήσεων ή κυπριακών οργανισμών που είναι αδειοδοτημένοι από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (ομόλογα, αξιόγραφα και χρεόγραφα)
• συνδυασμός των ανωτέρω επενδύσεων. Ο επενδυτής μπορούσε να προβεί σε αγορά ειδικών κρατικών ομολόγων της ΚΔ ύψους μέχρι €500.000, τα όποια εκδίδονται από το Γραφείο Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους του Υπουργείου Οικονομικών.
• επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα μέσω της δευτερογενούς αγοράς δεν γίνονταν αποδεκτές.

Άλλα κριτήρια:

• κατοχή μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας στην ΚΔ (αγοραίας αξίας τουλάχιστον €500.000)
• διατήρηση της επένδυσης για τριετή περίοδο μετά την απόκτηση της υπηκοότητας
• η επένδυση θα πρέπει να είχε λάβει χώρα εντός των τριών ετών προ της υποβολής της αίτησης.
• Όσον αφορά στα μέλη οικογένειας των επενδυτών/ επενδυτριών πρόσθετα των διατάξεων του ΚΕΠ 19.3.2014 η απόφαση προέβλεπε, επίσης, την παραχώρηση της κυπριακής υπηκοότητας στον/στη συμβίο/συμβία του/της επενδυτή/επενδύτριας καθώς και στους γονείς του/της επενδυτή/επενδύτριας. Σημειώνεται, ότι οι γονείς του/της επενδυτή/ επενδύτριας δύνανται να υποβάλουν αίτηση για απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας, νοουμένου ότι είναι κάτοχοι μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας αξίας τουλάχιστον €500.00.
• ο/ η επενδυτής /επενδύτρια και τα ενήλικα μέλη οικογένειας του/ της επενδυτή/επενδύτριας (δηλαδή σύζυγος/συμβίος/συμβία, γονείς και ενήλικα παιδιά) θα πρέπει πριν τη πολιτογράφηση να ήταν κάτοχοι άδειας παραμονής στην Κύπρο για χρονική περίοδο διάρκειας τουλάχιστον 6 (έξι) μηνών.

9 Ιανουαρίου και 21 Μαρτίου 2018 - Η πέμπτη και η έκτη αλλαγή
Το 2018 και συγκεκριμένα στις 09.01.2018 και 21.03.2018 και στα πλαίσια περαιτέρω βελτίωσης του Προγράμματος, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε μια σειρά από μέτρα που έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν ότι το Πρόγραμμα προωθείται από όλους τους εμπλεκομένους με σοβαρότητα και ποιοτική εξυπηρέτηση, και ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι τηρούν τις διατάξεις του Προγράμματος στα πλαίσια των οικονομικών στόχων που έχουν καθορισθεί προστατεύοντας κυρίως τα συμφέροντα των ξένων επενδυτών και διαφυλάσσοντας την εικόνα της Κύπρου ως επενδυτικό προορισμό.

Με βάση τις αποφάσεις, επενδυτής/επενδύτρια δύναται να αιτηθεί για απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας με κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση νοουμένου ότι πληροί ένα εκ των οικονομικών Κριτηρίων:

• είτε προσωπικά,
• είτε μέσω εταιρείας/εταιρειών όπου συμμετέχει ως μέτοχος, αναλογικά με το ποσοστό συμμετοχής του,
• είτε μέσω επενδύσεων που έχει πραγματοποιήσει
• ο/η σύζυγός ή που έχουν πραγματοποιηθεί από κοινού με το/τη σύζυγό του, είτε ως υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος εταιρείας/εταιρειών που πληροί ένα εκ των οικονομικών Κριτηρίων
• υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος εταιρείας δύναται να υποβάλει αίτηση νοουμένου ότι έχει τέτοια αμοιβή στην εν λόγω εταιρεία/εταιρείες που να δημιουργεί φορολογικά έσοδα για τη Δημοκρατία της τάξης των €100.000 τουλάχιστον για περίοδο τριετίας και νοουμένου ότι αυτή η φορολογία έχει ήδη πληρωθεί ή προπληρωθεί.
• ο αιτών θα πρέπει να είχε προβεί στις απαιτούμενες επενδύσεις κατά τα τρία έτη που προηγούνται της ημερομηνίας αίτησης και να διατηρεί την εν λόγω επένδυση για περίοδο τουλάχιστον τριών ετών από την ημερομηνία Πολιτογράφησης.
• απαιτείτο απόκτηση μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας στην Κύπρο.

Σε σχέση με τον έλεγχο των αιτητών καθώς επίσης και τη δυνατότητα πολιτογράφησης των εξαρτωμένων των αιτητών, εφαρμόζονταν οι αποφάσεις και τα ισχύοντα του προηγούμενου σχεδίου.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

13 Φεβρουαρίου 2019 - Η έβδομη αλλαγή
Στις 13.2.2019 το ΚΕΠ τροποποιήθηκε εκ νέου με νέα απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Όσον αφορά στα οικονομικά κριτήρια δεν εντοπίζεται ιδιαίτερη μεταβολή σε σύγκριση με τα κριτήρια του ΚΕΠ ημερομηνίας 13.9.2016. Η μόνη διαφορά είναι ότι καταργείται εντελώς η δυνατότητα επένδυσης σε κρατικά ομόλογα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επίσης, μεταβλήθηκε ο όρος της διατήρησης της επένδυσης για χρονική περίοδο μετά την απόκτηση της υπηκοότητας, καθώς η εν λόγω περίοδος αυξήθηκε από τα τρία στα πέντε έτη.

Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η προσθήκη της υποχρέωσης προς όλου/ες τους/τις επενδυτές/επενδύτριες για καταβολή εισφοράς ύψους τουλάχιστον €75.000 στο Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας και €75.000 στον Κυπριακό Οργανισμό Αναπτύξεως Γης (ΚΟΑΓ) για προώθηση στεγαστικών σχεδίων για προσιτή κατοικία αλλά και για υλοποίηση άλλων στεγαστικών σχεδίων/μέτρων. Σημειώνεται πως, η εν λόγω υποχρέωση τέθηκε σε εφαρμογή στις 15 Μαΐου 2019.

Έλεγχος αιτητών και δικλείδες ασφαλείας από το 2013
Σύμφωνα, εξάλλου, με τα όσα κατέγραφε στην επιστολή του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προς τους πολιτικούς αρχηγούς, το ΚΕΠ εμπεριέχει διαδικασίες ελέγχου, που έχουν ως στόχο να αποφεύγεται η κατάχρηση και οι οποίες αξιολογούνται και ενισχύονται διαρκώς.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Ειδικότερα:

1/ Το ΚΕΠ από τις 24.5.2013, οπότε και ανακοινώθηκε, εμπεριέχει την υποχρέωση όλοι/όλες οι αιτούντες/ αιτούσες να είναι λευκού ποινικού μητρώου και, συνεπώς, επιβάλλεται να περιλαμβάνουν στην αίτηση πιστοποιητικό λευκού ποινικού μητρώου από τη χώρα καταγωγής και τη χώρα διαμονής (αν διαφέρουν).

2/ Το ΚΕΠ από το 2013 προβλέπει ότι οι αιτούντες/ αιτούσες δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται στον κατάλογο των προσώπων, των οποίων διατάσσεται η δέσμευση της περιουσίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

3/ Με την τελευταία αναθεώρηση του ΚΕΠ, η οποία έλαβε χώρα στις 13 Φεβρουαρίου 2019, προστέθηκαν δύο επιπρόσθετες δικλείδες ασφαλείας. Συγκεκριμένα, πλέον επιβάλλεται οι αιτούντες/ αιτούσες να είναι κάτοχοι θεώρησης Schengen σε ισχύ και αιτούντες/αιτούσες που έχουν υποβάλει αίτηση για απόκτηση της υπηκοότητας σε οποιοδήποτε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει απορριφθεί, δεν δικαιούνται να αποκτήσουν την κυπριακή υπηκοότητα στα πλαίσια του ΚΕΠ.

4/ Όσον αφορά στους ελέγχους δέουσας επιμέλειας (due diligence) σημειώνεται ότι από την εκπόνηση του ΚΕΠ το 2013 όλοι/όλες οι αιτούντες/αιτούσες ελέγχονται από τις αρχές ασφαλείας του κράτους.

5/ Το 2018 η κυβέρνηση προχώρησε με τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων τα οποία ενίσχυσαν ακόμη περισσότερο τους ελέγχους δέουσας επιμέλειας. Ως πρώτο βήμα αποφασίστηκε η επιπρόσθετη αξιολόγηση των αιτούντων/αιτουσών μέσω μιας συνδρομητικής εμπορικής βάσης δεδομένων, η οποία παρέχεται από έναν εξειδικευμένο οίκο δέουσας επιμέλειας.

6/ Από τον Φεβρουάριο του 2019 αποφασίστηκε η εφαρμογή ενισχυμένων ελέγχων δέουσας επιμέλειας (enhanced due diligence checks), μέσω της συνεργασίας με τρεις εξειδικευμένους οίκους δέουσας επιμέλειας. (Kroll, Sterling και S-RM Intelligence)

7/ Στις 9 Ιανουαρίου 2018 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την επιβολή συγκεκριμένων ελέγχων στους/στις παροχείς υπηρεσιών που ασχολούνται με το ΚΕΠ (Κώδικα Συμπεριφοράς εξουσιοδοτημένων παρόχων, οι αιτήσεις των πελατών/πελατισσών τους θα πρέπει να συνοδεύονται από έκθεση αποτελεσμάτων δέουσας επιμέλειας, απαγόρευση προβολής του κυπριακού διαβατηρίου ή χρήσης των συμβόλων της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε όλες τις μορφές διαφήμισης, σύσταση «Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου»).

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

8/ Τον Ιούλιο του 2019 το Υπουργικό Συμβούλιο εξέδωσε διευκρινήσεις επί του υφιστάμενου ΚΕΠ, το οποίο εκπονήθηκε στις 13.2.2019, και κυρίως όσον αφορά σε αιτούντες/αιτούσες υψηλού ρίσκου, καθώς δημοσιοποίησε συγκεκριμένες κατηγορίες προσώπων, οι οποίοι δεν δικαιούνται να αποκτήσουν την κυπριακή υπηκοότητα μέσω του ΚΕΠ. Οι κατηγορίες αυτές είναι οι εξής:

• Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα, τα οποία κατέχουν πολιτειακό αξίωμα ή κατείχαν πολιτειακό αξίωμα τα τελευταία 5 χρόνια
• Πρόσωπα που υπόκεινται σε ποινική διερεύνηση χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες
• Πρόσωπα που υπόκεινται σε ποινική διερεύνηση και είναι υπόδικοι
• Πρόσωπα που καταδικάστηκαν σε φυλάκιση για σοβαρά αδικήματα (π.χ. δωροληψία από δημόσιο λειτουργό, φοροδιαφυγή κτλ) και η ποινή έχει παραγραφεί
• Πρόσωπα που συνδέονται με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την ΕΕ π.χ. μέτοχοι, υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών που είναι ενταγμένες σε κατάλογο κυρώσεων
• Πρόσωπα που συνδέονταν με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την ΕΕ, αλλά δεν συνδέονται πλέον π.χ. μέτοχοι, υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη εταιρειών που είναι ενταγμένες σε κατάλογο κυρώσεων, τα οποία ήταν συνδεδεμένα με τις συγκεκριμένες εταιρείες, όταν επιβλήθηκε το καθεστώς κυρώσεων.
• Πρόσωπα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τρίτες χώρες (π.χ. Η.Π.Α, Ουκρανία, Ρωσία)
• Πρόσωπα που συνδέονται με νομικές οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τρίτες χώρες.
• Πρόσωπα τα οποία διερευνώνται/κατηγορούνται για ποινικά αδικήματα και καταζητούνται πανευρωπαϊκώς από τη EUROPOL ή διεθνώς από την INTERPOL.
• Πρόσωπα τα οποία διερευνήθηκαν/κατηγορήθηκαν για ποινικά αδικήματα και καταζητούνται πανευρωπαϊκώς από τη EUROPOL ή διεθνώς από την INTERPOL και δεν καταζητούνται πλέον.
• Πρόσωπα που υπόκεινται σε κυρώσεις από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Αξίζει, τέλος, να αναφερθεί πως όλοι οι ανωτέρω όροι και όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις δεν ισχύουν μόνο για τους/τις επενδυτές/επενδύτριες, αλλά και για τα μέλη της οικογένειας τους που αιτούνται πολιτογράφηση (σύζυγοι/συμβίοι/συμβίες, ενήλικα παιδιά και γονείς).

13 Οκτωβρίου 2020 - Ο θάνατος του Προγράμματος
Την κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος αποφάσισε χθες (13/10) το Υπουργικό Συμβούλιο, κατά την διάρκεια έκτακτης συνεδρίας που συγκάλεσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κυριάκος Κούσιος, μετά το πέρας της συνεδρίας, είχε αναφέρει τα εξής:

«Κατά τη σημερινή (σ.σ. χθεσινή) έκτακτη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, οι Υπουργοί Οικονομικών και Εσωτερικών κατέθεσαν πρόταση για κατάργηση του παρόντος Επενδυτικού Προγράμματος.

Η πρόταση βασίστηκε στις διαχρονικές αδυναμίες, αλλά και στην καταχρηστική εκμετάλλευση που έτυχαν οι πρόνοιες του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος.

Η απόφαση θα έχει ισχύ από την 1η Νοεμβρίου 2020.

Η Κυβέρνηση, μετά την ολοκλήρωση της έρευνας από τη διορισθείσα Επιτροπή από τον Γενικό Εισαγγελέα, και της έκδοσης των πορισμάτων, θα εξετάσει συνολικά την πολιτική ενθάρρυνσης για προσέλκυση ξένων επενδύσεων».

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Ερωτηθείς αν θα υπάρξει στο μέλλον νέο Επενδυτικό Πρόγραμμα, ο κ. Κούσιος είπε ότι «θα εξεταστεί συνολικά από την Κυβέρνηση η κατάσταση για ενθάρρυνση επενδυτών, αλλά δεν έχει ληφθεί καμιά απόφαση επί του παρόντος», προσθέτοντας ότι η μόνη απόφαση που έχει ληφθεί είναι για την κατάργηση του υφιστάμενου Προγράμματος.

Σε ερώτηση για τα όσα δημοσιοποίησε ο Al Jazeera, o Εκπρόσωπος είπε ότι «δεν θα ήθελα να προβώ σε οποιαδήποτε άλλη δήλωση επί του παρόντος».