Πονοκέφαλο για τις Κεντρικές Τράπεζες σε ολόκληρο τον κόσμο προκάλεσε η εκτίναξη του πληθωρισμού. Το γεγονός είχε ως αποτέλεσμα ένα κύμα αυξήσεων στα επιτόκια, ώστε αυτός ο πληθωρισμός να συγκρατηθεί και να αποκλιμακωθεί. Ειδικότερα, μετά τις τελευταίες αποφάσεις της ΕΚΤ, το βασικό επιτόκιο διαμορφώνεται στο 2,5% από 2%, το επιτόκιο καταθέσεων στο 2% από το 1,5% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 2,75% από 2,25%. 

Για την ιστορία σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή το 2022 για την Κύπρο έφτασε στο 8,1%, με τον Δεκέμβριο ωστό να παρουσιάζει αποκλιμάκωση σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, αφού έπεσε στο 7,6%. Δείκτης που ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, αναμένει να επιβραδυνθεί στο 3,3% το 2023 σε σχέση με το 2022. (Περισσότερες λεπτομέρειες εδώ).

Η αύξηση στα Επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ήταν η τέταρτη εντός του 2022, ενώ όπως σημείωσε και η ίδια η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ οι αυξήσεις θα συνεχιστούν, καθώς εκτιμάται ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει υπερβολικά ψηλός – μακριά από τον στόχο του 2% - για πολύ καιρό. (Διαβάστε σχετική ανάλυση εδώ).

Για τα πιο πάνω,  ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία δίνει το Οικονομικό Δελτίο της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου στο οποίο περιγράφονται οι κυριότερες μακροοικονομικές και χρηματοοικονομικές εξελίξεις και παρατίθεται αυτούσιο.  

Η εκτίμηση του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας για το 2023 

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο ΔΚΤ, Κωνσταντίνος Ηροδότου στο Οικονομικό Δελτίο της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, ο εγχώριος πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί το 2022 στο 8,1% σε σύγκριση με 2,3% το 2021, ενώ το 2023, ο Εναρμονισμένος Δείκτη Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 3,3% σε σύγκριση με το 2022.

Η εκτίμηση για Ευρωζώνη, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιαπωνία 

Μέχρι την τελευταία ημερομηνία ενημέρωσης των στοιχείων, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve) είχε αυξήσει τα βασικά της επιτόκια στο 4,25%- 4,50%, σε σχέση με το 0,00-0,25% που ήταν στην αρχή του 2022. Παρομοίως, η Τράπεζα της Αγγλίας αύξησε τα επιτόκια της στο 3,5% σε σχέση με 0,25% τον Ιανουάριο του 2022, ενώ η ΕΚΤ αύξησε όλα τα βασικά της επιτόκια, με το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων να ανέρχεται πλέον στο 2,0%, από -0,5% στην αρχή του έτους. Τη μόνη εξαίρεση αποτελεί η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας η οποία διατήρησε τα επιτόκια της σταθερά. Λόγω της σημαντικής αύξησης των επιτοκίων στις ΗΠΑ, η οικονομική ανάπτυξη το 2022 αναμένεται χαμηλότερη, με τις πιο πρόσφατες προβλέψεις διεθνών οργανισμών να καταδεικνύουν αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,7% σε σχέση με τις προβλέψεις 3,3% του Ιουνίου (Διάγραμμα Α.1). 

Σε αντίθεση, καθώς η αύξηση επιτοκίων ήταν ηπιότερη στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη ζώνη του ευρώ, ο ρυθμός ανάπτυξης το 2022 αναμένεται να διατηρηθεί σε πιο ψηλά επίπεδα (3,9% και 3,2% αντίστοιχα). Η κατάσταση αυτή αντιστρέφεται το 2023 με τους διεθνείς οργανισμούς να προβλέπουν μεγαλύτερη ανάπτυξη στις ΗΠΑ σε σχέση με τις υπόλοιπες οικονομίες. Γενικότερα, η οικονομική ανάπτυξη το 2023 αναμένεται χαμηλότερη σε σχέση με τις προηγούμενες προβλέψεις κατά σχεδόν 2 ποσοστιαίες μονάδες στη ζώνη του ευρώ, περίπου 1,4% στις ΗΠΑ, και 1,7% στο ΗΒ, όπου και αναμένεται να καταγραφεί ύφεση. 

Οι πληθωριστικές τάσεις συνεχίζουν να υφίστανται στη ζώνη του ευρώ, το ΗΒ και την Ιαπωνία. Στις ΗΠΑ, μετά τις επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων ο πληθωρισμός φαίνεται να καταγράφει μείωση αλλά συνεχίζει να κινείται σε πολύ ψηλά επίπεδα. Με την αναμενόμενη μείωση στις τιμές του πετρελαίου και άλλων βασικών αγαθών από το τέλος του 2022 και μετέπειτα, σε συνδυασμό με την επίλυση των διαταραχών στην εφοδιαστική αλυσίδα του παγκόσμιου εμπορίου και τη μείωση των ναύλων, ο πληθωρισμός αναμένεται να είναι σημαντικά χαμηλότερος το 2023, αν και αυξημένος σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου. 

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες προβλέψεις διεθνών οργανισμών, το 2023 ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ αναμένεται να κατέλθει στο 3,5% από 8% φέτος, ενώ στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να μειωθεί στο 5,9% σε σχέση με 8,4% το 2022. (Διάγραμμα Α.2). 

Στο ΗΒ και στην Ιαπωνία, ο πληθωρισμός το 2023 αναμένεται να διατηρηθεί περίπου στα ίδια επίπεδα με το 2022. 

Τι δείχνει ο δείκτης “5Υ5Υ ILS rate"

Όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες προσδοκίες της αγοράς για τον πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ, ο δείκτης “5Υ5Υ ILS rate" (επιτόκιο Inflation-Linked Swaps (ILS) μετά από πέντε έτη με ορίζοντα πέντε ετών), ο οποίος χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς για βασιζόμενους στις αγορές δείκτες αντιστάθμισης έναντι του πληθωρισμού, διαμορφώθηκε στο 2,32% στις 24 Νοεμβρίου του 2022 (τελευταία ημερομηνία ενημέρωσης των στατιστικών στοιχείων), περίπου στα ίδια επίπεδα με τον Μάιο του 2022 (Διάγραμμα Α.3).

Η σταθεροποίηση των προσδοκιών καταδεικνύει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις δεν αναμένεται να διατηρηθούν πέραν του στόχου της ΕΚΤ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και είναι χαρακτηριστικές της αύξησης της εμπιστοσύνης των αγορών στις αλλαγές στη νομισματική πολιτική. 

Συνέχισαν την αύξηση τους οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων 

Όπως αναμενόταν, στη βάση των αυξήσεων στα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ αλλά και της συνεχιζόμενης αύξησης στον πληθωρισμό, οι αποδόσεις των δεκαετών κρατικών ομολόγων των χωρών-μελών της ζώνης του ευρώ συνέχισαν την αύξηση τους (Διάγραμμα Α.4).

Χαρακτηριστικά, η απόδοση των γερμανικών δεκαετών κρατικών ομολόγων αυξήθηκε από το 1,03% στις 18 Μαΐου 2022 στο 1,85% στις 24 Νοεμβρίου 2022. Αυξήσεις έχουν παρατηρηθεί και στις άλλες χώρες του ευρώ, σε διαφορετικό βαθμό, στη βάση και των μακροοικονομικών τους εξελίξεων. 

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ συνεχίζει τη στενή παρακολούθηση των τεκταινόμενων στην παγκόσμια και στην εγχώρια οικονομία για τη διατήρηση της νομισματικής ευελιξίας και τη μείωση του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ στον στόχο του 2%, όπως σημειώνεται στο Οικονομικό Δελτίο της ΚΤΚ. 

Διαβάστε αυτούσιο το Οικονομικό Δελτίο: