Τα σχέδια επιδοτήσεων που είναι σε ισχύ και αυτά που θα ανακοινωθουν για αντιμετώπιση της ακρίβειας  - Πότε η Κύπρος θα εξάγει ΦΑ και σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε

*Χορηγός Business Hour By Brief η RCB Bank

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Ακόμη και αν ο πόλεμος στην Ουκρανία τελειώσει και πάλι δεν θα έχουμε τις τιμές του παρελθόντος, επεσήμανε στην εκπομπή Business Hour by Brief.  η Υπουργός Ενέργειας, Νατάσα Πηλείδου, αναφερόμενη στη ακρίβεια που παρατηρείται τον τελευταίο καιρό η οποία δε φαίνεται ούτε να σταματά, ούτε να βελτιώνεται τους επόμενους μήνες. 

«Το θέμα, από εκεί και πέρα, είναι  με ποια μέτρα και μέχρι ποιο βαθμό μπορεί το κράτος να ανακουφίσει τους πολίτες. Μιλάμε για ανακούφιση και όχι επιστροφή σε τιμές πριν ξεκινήσει ο πόλεμος», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά.

Η Υπουργός ανάμεσα σε άλλα απάντησε και στις κατηγορίες του ΑΚΕΛ ότι η κυβέρνηση κωφεύει για μέτρα που θα μπορούσαν να επιβληθούν ώστε να μειωθεί το κόστος στις τιμές καυσίμων και ενέργειας, σημειώνοντας πως η Κύπρος έχει τις χαμηλότερες τιμές σε σχέση με τους κανονισμούς της ΕΕ. Επιπλέον, ανέφερε ότι γίνεται εντατική παρακολούθηση των τιμών των καυσίμων μέσω ενός νέου λογισμικού και δεν έχει εντοπιστεί καμία αισχροκέρδεια. 

Αναφορά έκανε η κα . Πηλείδου και στα σχέδια που είναι σε ισχύ αλλά και αυτά που θα ανακοινωθούν εντός Μαΐου που απευθύνονται σε οικίες αλλά και επιχειρήσεις με στόχο την ενεργειακής αναβάθμιση τους και κατ’ επέκταση της μείωσης του κόστους των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος μακροπρόθεσμα.

Παράλληλα, κατά την συνέντευξη της στην εκπομπή, αναφέρθηκε στον τρόπο που η Κύπρος μπορεί να συμβάλει ως σημαντικός παράγοντας στην απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο και τις ευκαιρίες που δημιουργούνται για το νησί.

Παράλληλα η κα. Πηλείδου σημείωσε πως ο στόχος για εξαγωγές Φυσικού Αερίου από την Κύπρο το 2026-2027 είναι εφικτός, και γι αυτό εξάλλου - όπως αναφέρει - προχωρούν παράλληλα οι διαδικασίες αδειοδοτήσεων, γεωτρήσεων αλλά και η δημιουργία υποδομών, σημειώνοντας ότι το κοίτασμα Αφροδίτη είναι το πιο «ώριμο».

Αυτούσια η συνέντευξη της Υπ. Ενέργειας κας Πηλείδου:

Υπάρχει τέλος σε αυτές τις αυξήσεις στις τιμές ενέργειας παγκοσμίως και κατ επέκταση και στην Κύπρο; 

Όσο παρατείνεται ο πόλεμος και τα μέτρα τα οποία λαμβάνονται για την αποθάρρυνσή της Ρωσίας και ελπίζουμε τον τερματισμό του πολέμου, σίγουρα συνεχίζεται και η κατάσταση με την ακρίβειας, καθώς είναι ένα άμεσο συνεπακόλουθο της κατάστασης. Σίγουρα οι κυρώσεις έχουν και πρέπει να έχουν πρωταρχικό στόχο να πλήξουν την Ρωσία η οποία βέβαια ευθύνεται για την κατάσταση και τον πόλεμο στην Ουκρανίας. Από εκεί και πέρα υπάρχουν και οι επιπτώσεις πάνω στα κράτη μέλη της ΕΕ και ανά το παγκόσμιο παρόμοια φαινόμενα. Δεν αναμένεται να υπάρξει μέσα στους επόμενους μήνες η οποιαδήποτε συνεχής βελτίωση εκτός αν υπάρξει κάποια λύση σε αυτή την κατάσταση που  βρισκόμαστε που δυστυχώς βλέπουμε να παρατείνεται όλο και περισσότερο.

Το θέμα, από εκεί και πέρα, είναι  με ποια μέτρα και μέχρι ποιο βαθμό μπορεί το κράτος ανακουφίσει τους πολίτες. Μιλάμε για ανακούφιση και όχι επιστροφή σε τιμές που ίσχυαν πριν ξεκινήσει αυτή κατάσταση, καθώς είναι ένα διεθνές φαινόμενο και το καθιστά ανέφικτο.  Πρόκειται για ένα φαινόμενο που ταλανίζει όλους τους Κύπριους πολίτες και το κράτος θα κάνει ότι μπορεί, χρησιμοποιώντας τα μέτρα που έχει στην διάθεση του και τις δημοσιονομικές δυνατότητες.

Το ΑΚΕΛ σας κατηγορεί ότι κωφεύετε στις εισηγήσεις του που θα επιφέρουν σημαντική μείωση στις τιμές καυσίμων και ενέργειας. Μιλά συγκεκριμένα για πλαφόν στα καύσιμα και μείωση της διπλής φορολογίας στα καύσιμα. Τι απαντάτε σε αυτά; 

Σχετικά με την μείωση διπλής φορολογίας, είναι θέμα που αφορά το Υπουργείο Οικονομικών. Ήδη έγινε μείωση στον φόρο κατανάλωσης, η οποία είναι και η μέγιστη, καθώς είμαστε στο ελάχιστο που μας επιτρέπεται από τους κανονισμούς της ΕΕ. Από εκεί και πέρα κατά πόσον θα μπορούσε να γίνει κάτι από πλευράς άλλων φορολογιών, το θέμα μείωσης του ΦΠΑ που είναι η εισήγηση του ΑΚΕΛ, θα πρέπει να εξεταστεί από το ΥΠΟΙΚ στο πλαίσιο των υπόλοιπων εισηγήσεων που έχουν υποβληθεί. Οι τιμές στην Κύπρο είναι από τις χαμηλότερες συγκριτικά με τις άλλες χώρες και ένας από τους λόγους είναι ότι η φορολογία είναι σε χαμηλά επίπεδα, χωρίς να σημαίνει ότι δεν θα παρθούν άλλα επιπρόσθετα μέτρα.

Αναφορικά με την επιβολή πλαφόν στα καύσιμα, έχουμε ξεκινήσει την πιο εντατική παρακολούθηση μέσα από ένα πολύ πιο σύγχρονο λογισμικό σύστημα το οποίο ολοκληρώθηκε μαζί με την διαδικασία προσφορών μέσα σε 8 μήνες. Έχουμε ξεκινήσει να παρακολουθούμε την κατάσταση πιο λεπτομερώς και εξακολουθεί να μην εντοπίζεται η οποιαδήποτε περίπτωση αισχροκέρδειας.  Το να επιβληθεί πλαφόν που είναι χαμηλότερο από την διεθνή τιμή ή αυτήν την οποία μπορούν να εξασφαλίσουν με τα μεταφορικά και άλλα κόστη τα οποία συνεπάγεται η εισαγωγή καυσίμων στην Κύπρο ή εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα, θα οδηγήσει σε μια ανεπάρκεια καυσίμων και μη δυνατότητα τροφοδοσίας της αγοράς. Σε περίπτωση που θα δούμε αισχροκέρδεια ή τιμές που δεν δικαιολογούνται τότε μπορούμε να βάλουμε πλαφόν, αλλά θα είναι στα πλαίσια των τιμών που ισχύουν διεθνώς. Δυστυχώς αυτό είναι το πρόβλημα. Τα μέτρα τα οποία πρέπει να ληφθούν, κατά την άποψη μου, πρέπει να βασίζονται σε δύο πυλώνες. Στον βαθμό που είναι δυνατόν η μη φορολόγηση ή η μειωμένη φορολόγηση είτε είναι καύσιμα είτε άλλα αγαθά και δεύτερο στις επιδοτήσεις. Δεν υπάρχει κάτι άλλο που θα μπορούσε να βοηθήσει. Αυτή την στιγμή η τιμή βρίσκεται σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Το να βάλουμε ένα τεχνικό πλαφόν δεν θα βοηθήσει.

Έρχονται  σχέδια που αφορούν τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας. Είναι αυτά από μόνα τους ικανά να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα; Πώς μπορούν οι επιχειρήσεις να μειώσουν το ενεργειακό κόστος; 
 

Ένα από τα πολύ σημαντικά σχέδια τα οποία έχουν ήδη εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και θα ξεκινήσουμε να δεχόμαστε αιτήσεις, είναι το σχέδιο ενεργειακής αναβάθμισης των επιχειρήσεων τα οποίο μπορεί να συμπεριλάβει και ΜΚΟ. Σε αυτό το σχέδιο έχουν συμπεριληφθεί πάρα πολλά επιλέξιμα κόστη ούτως ώστε μια εταιρεία να κάνει μια πλήρη ενεργειακή αναβάθμιση που δεν αφορά μόνο την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών αλλά και την εξοικονόμηση ενέργειας σε πολύ μεγάλο βαθμό. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να μειωθεί το κόστος του ρεύματος σε μακροπρόθεσμη βάση και τα όποια βραχυπρόθεσμα μέτρα μπορούν να ληφθούν. Το ανώτερο όριο χρηματοδότησης είναι στις €300.000 ανά εταιρεία. Είναι ένα πολύ σημαντικό ποσό για να βοηθήσει τις εταιρείες να προβούν σε τέτοιες επενδύσεις και ελπίζουμε ότι θα έχουμε την ανάλογη ανταπόκριση. 

Πέραν από το Σχέδιο για θερμοσίφωνες, δρομολογείται εντός Μαΐου, ανακοίνωση σχεδίου για οικίες και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, και θερμομόνωση οροφής και θα έχουν αναδρομική ισχύ και ελπίζουμε να επιδείξουν ενδιαφέρον οι πολίτες για να δουν ανάμεσα μια ουσιαστική μείωση στο κόστος ηλεκτρισμού με την εγκατάσταση αυτών των τεχνολογιών και εξοπλισμού. Να θυμίσουμε ότι θα είναι εφικτή η εικονική εγκατάσταση μέσω του net metering, δηλαδή φωτοβολταϊκών που δεν είναι κοντά  στο σπίτι τους ή στην οροφή τους.

Η Energean ανακοίνωσε πρόσφατα ότι εντόπισε νέο κοίτασμα ΦΑ στο Ισραήλ. Πώς επηρεάζει αυτή η εξέλιξη την Κύπρο αλλά και τι γίνεται με τα δικά μας κοιτάσματα; 

Υπάρχει μια πρόταση από την Εnergean η οποία αναμένεται να ληφθεί και γραπτώς εντός του επόμενου δεκαημέρου και αφορά την εξαγωγή Φυσικού Αερίου, από το Ισραήλ προς την ΕΕ. Σίγουρα η ανακάλυψη στον στόχο «Αθηνά« που έχει ανακοινωθεί από την Energean είναι πολύ σημαντική όπως και γενικότερα η δραστηριοποίηση της στην ΑΟΖ του Ισραήλ που η εταιρεία έχει μια πολύ σημαντική παρουσία. Αν εξασφαλιστούν οι εισαγωγικές άδειες που χρειάζονται από το Ισραήλ για να μπορέσει το ΦΑ να εξάγεται προς την ΕΕ, τότε θα καταστεί εφικτό αυτό το έργο που σίγουρα προσθέτει στα σημεία τα οποία εντάσσουν την Κύπρο ως ένα σοβαρό παίκτη στο κομμάτι της απεξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο. Όσο περισσότερες υποδομές και δυνατότητες έχουμε ως χώρα να συμμετέχουμε σε αυτό το σχήμα τόσο το καλύτερο για τις νέες θέσεις εργασίας, για την τεχνογνωσία στον τομέα και για την μεγιστοποίηση της πιθανότητας ανάπτυξης των δικών μας κοιτασμάτων.

Πόσο ρεαλιστικός είναι ο στόχος να εξάγει η Κύπρος Φυσικό Αέριο το 2026 και τι πρέπει να γίνει μέχρι να φτάσουμε στο σημείο για εξαγωγές του

Το 2026-2027 θεωρείται ένας φιλόδοξος αλλά εφικτός στόχος βάσει των σημερινών δεδομένων. Σίγουρα το κοίτασμα Αφροδίτη είναι το πιο ώριμο κοίτασμα για την κοινοπραξία Chevron – Shell -New Med Energy. Θα πρέπει να προχωρήσει και προχωρεί με τον απαραίτητο σχεδιασμό ο οποίος είναι πολύπλευρος. Έχουμε κάνει πολλές συναντήσεις στο πλαίσιο και στο βαθμό που μπορούν να επισπευσθούν τα χρονοδιαγράμματα και σε επαφές με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που μας έχει εντάξει στο πλάνο απεξάρτησης μαζί με το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Ως εκ τούτου, όχι μόνο παρουσιάζεται ευκαιρία για την Κύπρο αλλά υπάρχει εντονότερο ενδιαφέρον από τις ίδιες τις εταιρείες για να προχωρήσουν. Φαίνεται ότι, οι αγορές θα μπορέσουν να προσφέρουν την ασφάλεια η οποία να δικαιολογεί τις μεγάλες επενδύσεις που χρειάζεται να γίνουν και να καταστεί βιώσιμη η ανάπτυξη των κοιτασμάτων.
Για αυτό πρέπει να προχωρήσει παράλληλα η ανάπτυξη με τις επόμενες γεωτρήσεις είτε με επιβεβαίωση των κοιτασμάτων είτε πλέον με άντληση του ΦΑ από τα κοιτάσματα. 

Παράλληλα πρέπει να προχωρεί και ο αγωγός προς την Αίγυπτο και εξετάζονται 6 διαφορετικά σενάρια με διάφορες πλέον τεχνικές λεπτομέρειες όσον αφορά αυτό το κομμάτι. Δεν μπορεί να υπάρξει το ένα χωρίς το άλλο. Επομένως πρέπει να οριστικοποιήσουμε το σενάριο το οποίο θα επικρατήσει και να ξεκινήσουμε να το υλοποιούμε.

Πότε θα δούμε την μελέτη βιωσιμότητας και εξελίξεις με τον EastMed 

Η μελέτη βιωσιμότητας βάσει των χρονοδιαγραμμάτων που έχει ουσιαστικά καθορίσει η ΕΕ δεδομένου ότι χρηματοδοτεί τις μελέτες αυτές, δεν έχουν αλλάξει και αφορούν το τέλος του 2022 και αρχές του 2023. Αντιλαμβανόμαστε ότι η εταιρεία προχωρεί βάσει εκείνων των χρονοδιαγραμμάτων  και σίγουρα αναμένουμε τόσος τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, όσο και περισσότερες πληροφορίες από την Εnergean για την πρόταση που κατέθεσαν σε σχέση με τον αγωγό από το Ισραήλ. Πρόκειται για μια επίσης καλή ευκαιρία και βεβαίως αναπτύσσουμε επιλογές και σε σχέση με την διασύνδεση των κοιτασμάτων της Κύπρου με την Αίγυπτο. 

Παρακολουθήστε την συνέντευξη της κας Πηλείδου στην εκπομπή Business Hour: