ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΜΑΡΙΟΣ ΑΔΑΜΟΥ

Ενώπιον σημαντικών και πολλαπλών προκλήσεων βρίσκεται εδώ και μήνες η κυπριακή οικονομία, η οποία δέχθηκε και συνεχίζει να δέχεται καίριο πλήγμα από την πανδημία του κορωνοϊού.

Μάλιστα, όσο περνούν οι μήνες η κατάσταση επιδεινώνεται και οι «πληγές» ολοένα και αυξάνονται, ενώ όπως φαίνεται οι δυσκολίες και τα προβλήματα θα συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα και ουδείς μπορεί να εκτιμήσει με ακρίβεια πότε τα πράγματα θα επανέλθουν σε μία φυσιολογική κατάσταση, αφού αναπόφευκτα πανδημία και οικονομία είναι συγκοινωνούντα δοχεία.

Οι ανοικτές πληγές της οικονομίας, πάντως, επηρεάζουν και θα συνεχίσουν να επηρεάζουν σημαντικά και τους πολίτες, οι οποίοι είναι και αυτοί αντιμέτωποι με πολλές προκλήσεις.

Λήξη σχεδίων και άρση απαγόρευσης απολύσεων
Ανάμεσα σ’ άλλα, το γεγονός πως αύριο (31/8) λήγουν τα περισσότερα Σχέδια που εφάρμοσε η Κυβέρνηση για στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, σε συνδυασμό με το ότι την 31η Οκτωβρίου αίρεται και η απαγόρευση για απολύσεις από επιχειρήσεις που έτυχαν στήριξης, είναι κάτι που επηρεάζει άμεσα και τους πολίτες και ειδικότερα τους εργαζομένους, οι οποίοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο απόλυσής τους από τον Νοέμβριο και μετά.

Ενόψει τούτου, πάντως, η Υπουργός Εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου, αύριο Δευτέρα και μεθαύριο Τρίτη (1/9) θα έχει επαφές με τις εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις, κατά την διάρκεια των οποίων θα τεθούν επί τάπητος όλα τα δεδομένα και θα αναζητηθούν τρόποι για αποτροπή κύματος απολύσεων.

>>> Διαβάστε ακόμη: 4ήμερη εργασία και στην Κύπρο; - Τι λένε ΟΕΒ, ΚΕΒΕ, ΣΕΚ και ΠΕΟ <<<

Προς αυτή την κατεύθυνση το Υπουργείο Εργασίας, σε συνεννόηση και με το Υπουργείο Οικονομικών, έχει αρχίσει να κάνει ασκήσεις επί χάρτου και επεξεργάζεται ειδικά σχέδια, τα οποία θα στοχεύουν από την μία στην συγκράτηση των απολύσεων και από την άλλη στην πρόσληψη ανέργων.

Τα εν λόγω σχέδια φαίνεται πως βρίσκονται στο τελικό στάδιο της ετοιμασίας τους και δεν αποκλείεται σύντομα να εξαγγελθούν για να δοθεί και ο απαραίτητος χρόνος στις επιχειρήσεις να τα επεξεργαστούν και να υποβάλουν τις αιτήσεις τους.

Η εκκρεμότητα με τις εκποιήσεις
Την ίδια ώρα, σε εκκρεμότητα παραμένει και το «καυτό» ζήτημα των εκποιήσεων, αφού ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί πλήρως το τοπίο σε σχέση με το εάν θα επαναρχίσουν σε μερικές μέρες ή περίοδος αναστολής τους θα επεκταθεί μέχρι και το τέλος του χρόνου, όπως άλλωστε είναι και το αίτημα τόσο Συνδέσμων όσο και κομμάτων.

Πηγή του Συνδέσμου Τραπεζών ανέφερε στην Brief πως, τα πάντα παραμένουν ρευστά και ότι το ζήτημα, πιθανότατα, να ξεκαθαριστεί εντός της ερχόμενης βδομάδας.

Επιπρόσθετα τόνισε στην ιστοσελίδα μας πως, ακόμη και να μην δοθεί νέα παράταση στην αναστολή των εκποιήσεων, οι πλειστηριασμοί δεν θα αρχίσουν πριν από τον Οκτώβριο, αφού πριν την διενέργειά τους πρέπει να προηγηθεί η δημοσίευσή τους, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ειδοποιηθούν και οι εμπλεκόμενοι, δηλαδή φυσικά και νομικά πρόσωπα των οποίων τα ακίνητα θα βγουν στο «σφυρί».

Η ίδια πηγή τόνισε, ακόμη, στην Brief πως οι όποιες εκποιήσεις προωθηθούν από τον Οκτώβριο και μετά θα αφορούν πολύ παλιές υποθέσεις και σε καμία περίπτωση δεν θα σχετίζονται με την κρίση του κορωνοϊού. Συνεπώς, υπέδειξε, «δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος ανησυχίας».

Παρότι, όμως, από πλευράς Συνδέσμου Τραπεζών τονίζεται πως, δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος ανησυχίας, εντούτοις, πολλοί πολίτες, ειδικά όσοι έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια και σχετίζονται με την κύρια κατοικία τους, κάθονται, κυριολεκτικά, σε αναμμένα κάρβουνα.

>>> Διαβάστε επίσης: Ευέλικτη Εργασία και στις τράπεζες: Οι πρακτικές & τα ωφελήματα <<<

Αναστολή δόσεων και Σχέδιο «ΕΣΤΙΑ»
Συναφή με τις εκποιήσεις είναι και τα ανοικτά ζητήματα της αναστολής δόσεων δανείων, καθώς και του εν εξελίξει Σχεδίου «ΕΣΤΙΑ», ζητήματα που αναμένεται πως θα ξεκαθαριστούν πλήρως στο τέλος του χρόνου.

Αναφορικά με το θέμα της αναστολής δόσεων δανείων, αξίζει να σημειωθεί πως το μέτρο θα είναι σε ισχύ μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2020, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι δανειολήπτες θα πρέπει να αρχίσουν να καταβάλλουν κανονικά τις δόσεις τους.

Εκείνο, όμως, που ανησυχεί έντονα, όσους βέβαια έκαναν χρήση αυτού του μέτρου – μόλις το 15,5% των δυνητικά δικαιούχων -, είναι το κατά πόσον θα είναι σε θέση μετά την λήξη της περιόδου «χάριτος» που έλαβαν να καταβάλλουν κανονικά τις δόσεις των δανείων τους και να μην «κοκκινήσουν» με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Κι αυτό γιατί, μπορεί κάποιοι εξ αυτών να βρεθούν χωρίς εργασία μέχρι το τέλος του χρόνου και ουσιαστικά να μείνουν χωρίς εισόδημα.

Όσον αφορά, δε, το Σχέδιο «ΕΣΤΙΑ» το θέμα αφορά άμεσα αρκετό κόσμο και δη όσους υπέβαλαν αίτηση ανεξαρτήτως του εάν πληρούσαν τελικά όλα τα κριτήρια που έχουν τεθεί ή όχι.

Σημειώνεται πως, οι συνολικές αιτήσεις για το Σχέδιο που είχαν ληφθεί από τις Τράπεζες μέχρι τον περασμένο Ιούνιο ανέρχονταν γύρω στις 6.500. Ωστόσο, ο τελικός αριθμός των δικαιούχων για ένταξη στο «ΕΣΤΙΑ» θα διαφανεί μόνο μόλις ολοκληρωθεί η υποβολή των αιτήσεων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ξεκαθαρίσει πόσες από αυτές είναι πλήρως συμπληρωμένες, πόσες είναι επιλέξιμες για ένταξη στο Σχέδιο (με βάση περιουσιακά στοιχεία) και πόσοι δανειολήπτες είναι βιώσιμοι (με βάση τα εισοδήματα τους).  

Πάντως, ήδη στο Υπουργείο Εργασίας έχουν σταλεί 1.647 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 301 αιτήσεις είναι στο στάδιο της έγκρισης για συμμετοχή στο Εστία, ενώ για άλλες 350 αιτήσεις απεστάλη ήδη από το Υπουργείο Εργασίας επιστολή απόρριψης για ένταξη στο «ΕΣΤΙΑ».    
 
Επίσης, γύρω στις 200 αιτήσεις αφορούν μη βιώσιμους δανειολήπτες και θα αποσταλούν στο Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει διάλογο με αρμόδιους φορείς για πιθανά σενάρια συμπληρωματικών σχεδίων προς τα τέλη του χρόνου.

Υπενθυμίζεται πως, οι Τράπεζες, βάσει των χρονοδιαγραμμάτων που είχαν τεθεί, υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε μέχρι αύριο (31/8) να μεταφέρουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Υπουργείου Εργασίας όλες τις αιτήσεις δανειοληπτών που έχουν ενώπιον τους για ένταξη στο «ΕΣΤΙΑ», όμως, λόγω του μεγάλου αριθμού των αιτήσεων τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ζήτησαν και έλαβαν ακόμη μερικές εβδομάδες για να ολοκληρώσουν το έργο της εξέτασης τους.

Ένεκα τούτου αναμένεται πως, θα επεκταθεί και το χρονικό πλαίσιο (τέλος Νοεμβρίου) που έχει τεθεί στο Υπουργείο Εργασίας για να ολοκληρώσει την αξιολόγηση των αιτήσεων και να καταλήξει στον αριθμό των δανειοληπτών που θα εγκριθούν για να ενταχθούν στο «ΕΣΤΙΑ».

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Περιορισμένες οι δυνατότητες του κράτους
Όλα τα προαναφερθέντα ζητήματα, πάντως, προβληματίζουν και ανησυχούν και την Κυβέρνηση, η οποία θα κληθεί να λάβει δύσκολες και την ίδια ώρα σημαντικές αποφάσεις το προσεχές διάστημα, σε μία προσπάθεια να μετριαστούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού στους πολίτες.

Βέβαια, αυτή η προσπάθεια θα είναι αρκετά δύσκολη, αφού οι οικονομικές δυνατότητες του κράτους είναι πολύ περιορισμένες και συνεπώς απαιτείται συνετή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών.

Ανάλογα μηνύματα έστειλε πρόσφατα και ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ τονίζοντας, μεταξύ άλλων, την ανάγκη τήρησης μιας συνετούς δημοσιονομικής πολιτικής που θα σηματοδοτήσει την επιστροφή της πορείας του δημοσίου χρέους σε πτωτική τροχιά, αφού, όπως εξήγησε, το Υπουργείο προέβη σε μεγάλες πράξεις δανεισμού προκειμένου να ενισχύσει τα ρευστά διαθέσιμα και να είναι σε θέση να στηρίξει την οικονομία, την ώρα που τα έσοδα συρρικνώνονταν, λόγω της πανδημίας.
 
Σημειώνεται πως, το δημόσιο χρέος που έφτασε ήδη το όριο του 120% του ΑΕΠ, υπολογίζεται στο τέλος του 2020 να ανέλθει κοντά στα €23,8 δις, που αντιστοιχεί στο 116,9% του ΑΕΠ σε σύγκριση με 95,5% στο τέλος του 2019.
 
«Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και η κυβερνητική πολιτική να παραμένει αναλλοίωτη για διατήρηση του δημοσίου χρέους σε μια πτωτική πορεία, η οποία θα διασφαλίζει την αξιοπιστία της Κύπρου στο εξωτερικό και όσον αφορά τους οίκους αξιολόγησης και να μη θέτει σε περιπέτειες την οικονομία», τόνισε. 

Ως εκ τούτου, υπογράμμισε, «οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι», προσθέτοντας πως, «δεν θέλουμε να υπερβούμε το ψυχολογικό οικονομικό όριο του 120%, αλλά να επιστρέψουμε ξανά σε βιώσιμη πορεία».