•    Πολλαπλές οι επιπτώσεις στην οικονομία και στις τιμές
•    Πώς επηρεάζονται τα επιτόκια από τις αποφάσεις της ΕΚΤ 
•    Πώς μεταδίδονται οι αποφάσεις στην οικονομία

ΓΡΑΦΕΙ Η

ΧΡΥΣΩ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ

Πολλαπλές επιπτώσεις στην οικονομία και στις τιμές επιφέρει η αύξηση των επιτοκίων που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τα υψηλότερα επιτόκια καθιστούν λιγότερο ελκυστική τη χρηματοδότηση της κατανάλωσης και των επενδύσεων, οι οποίες επηρεάζονται από τις κινήσεις των τιμών των περιουσιακών στοιχείων μέσω των επιπτώσεων του πλούτου και των επιπτώσεων στην αξία των εξασφαλίσεων. 

>>Διαβάστε επίσης: Σε εξονυχιστικό έλεγχο διαδικασίες, πρακτικές για αγορές φαρμάκων<<

H Brief επικοινώνησε με την ΕΚΤ, η οποία μας παρέπεμψε σε ενδιαφέροντα στοιχεία αναφορικά με το θέμα του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής της. 
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΕΚΤ, «ο μηχανισμός μετάδοσης χαρακτηρίζεται από μεγάλες, μεταβλητές και αβέβαιες χρονικές υστερήσεις. Επομένως, είναι δύσκολο να προβλεφθεί η ακριβής επίδραση των ενεργειών νομισματικής πολιτικής στην οικονομία και στο επίπεδο των τιμών».

>>Διαβάστε επίσης: Αυξανόμενες οι πιέσεις στα νοικοκυριά και επιχειρήσεις<<

Για να γίνει αντιληπτό πώς οι αποφάσεις επηρεάζουν το σύνολο της οικονομίας να αναφέρουμε πώς λειτουργεί η ΕΚΤ στο θέμα αυτό:

Η ΕΚΤ παρέχει κεφάλαια στο τραπεζικό σύστημα και χρεώνει τόκους και εξαιτίας της μονοπωλιακής της εξουσίας στην έκδοση χρήματος, καθορίζει το επιτόκιο.

Η αλλαγή στα επίσημα επιτόκια επηρεάζει άμεσα τα επιτόκια της χρηματαγοράς και, έμμεσα, τα επιτόκια δανεισμού και καταθέσεων, τα οποία καθορίζονται από τις τράπεζες στους πελάτες τους.

Έτσι, οι προσδοκίες που δημιουργούνται για μελλοντικές αλλαγές των επίσημων επιτοκίων επηρεάζουν τα μεσοπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα επιτόκια. 

Τα μακροπρόθεσμα επιτόκια εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις προσδοκίες της αγοράς για τη μελλοντική πορεία των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων.

Η νομισματική πολιτική καθοδηγεί επίσης τις προσδοκίες των οικονομικών παραγόντων για τον μελλοντικό πληθωρισμό και επηρεάζει τις εξελίξεις των τιμών. 

Για παράδειγμα, μια κεντρική τράπεζα με υψηλό βαθμό αξιοπιστίας στηρίζει σταθερά τις προσδοκίες για σταθερότητα των τιμών. Έτσι, οι οικονομικοί παράγοντες δεν χρειάζεται να αυξήσουν τις τιμές τους υπό τον φόβο του υψηλότερου πληθωρισμούν, ή να τις μειώσουν υπό τον φόβο του αποπληθωρισμού.

Τι προκαλεί η νομισματική πολιτική

Ο αντίκτυπος στις συνθήκες χρηματοδότησης της οικονομίας και στις προσδοκίες της αγοράς που προκαλούνται από ενέργειες νομισματικής πολιτικής: 

Πρώτο, οδηγεί σε προσαρμογές στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων (π.χ. τιμές χρηματιστηρίου) και στη συναλλαγματική ισοτιμία. 

Δεύτερο, οι αλλαγές στη συναλλαγματική ισοτιμία επηρεάζουν άμεσα τον πληθωρισμό, κυρίως γιατί τα εισαγόμενα αγαθά χρησιμοποιούνται άμεσα στην κατανάλωση.

Τρίτο, οι αλλαγές στα επιτόκια επηρεάζουν τις αποταμιευτικές και επενδυτικές αποφάσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Τα υψηλότερα επιτόκια καθιστούν λιγότερο ελκυστική τη  χρηματοδότηση της κατανάλωσης ή των επενδύσεων.

Τέταρτο, η κατανάλωση και οι επενδύσεις επηρεάζονται από τις κινήσεις των τιμών των περιουσιακών στοιχείων. Αν οι τιμές των μετοχών αυξάνονται, τα νοικοκυριά που κατέχουν μετοχές γίνονται πλουσιότερα και επιλέγουν να αυξήσουν την κατανάλωσή τους. Όταν οι τιμές των μετοχών πέφτουν, τα νοικοκυριά μειώνουν την κατανάλωση.

Πέμπτο, οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων επηρεάζουν τη συνολική ζήτηση μέσω της αξίας των εξασφαλίσεων. Για παράδειγμα, τα υψηλότερα επιτόκια αυξάνουν τον κίνδυνο οι δανειολήπτες να μην μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους. Οι τράπεζες πιθανότατα να περικόψουν το ποσό των κεφαλαίων που δανείζουν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις με αποτέλεσμα να μειώνεται η κατανάλωση και οι επενδύσεις.

Έκτο, οι αλλαγές στα επιτόκια πολιτικής επηρεάζουν διαφορετικά το οριακό κόστος των τραπεζών για την απόκτηση εξωτερικής χρηματοδότησης, ανάλογα με το επίπεδο των ιδίων πόρων μιας τράπεζας ή του τραπεζικού κεφαλαίου.