• Σήμερα το 92% των καταναλωτών πληρώνει για φθηνότερο ρεύμα στο 8% 
• Όταν ανοίξει η Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού τότε το 80% των καταναλωτών θα πληρώνει για φθηνότερη ενέργεια για το 20% των καταναλωτών
• Εάν λαμβάνονταν άλλες αποφάσεις τότε θα είχαμε 10% μείωση για όλους στους λογαριασμούς ηλεκτρισμού 
• Τι είναι το Single Buyer Model που θα αποτελούσε τη βέλτιστη επιλογή για τη Μεταβατική Ρύθμιση
   

Ενώ μπορούσαμε να έχουμε φθηνότερο ρεύμα για όλους του καταναλωτές σε ποσοστό της τάξης του 10%, στο τέλος με λάθος αποφάσεις και παραλείψεις το ακριβύναμε για την πλειοψηφία.

Ενώ ο στόχος ήταν να μειωθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, όχι μόνο δεν ρίξαμε την τιμή,  αλλά αυτή αυξήθηκε για όσους τιμολογούνται από την ΑΗΚ, δηλαδή για την πλειοψηφία των καταναλωτών (πέραν του 90%). 

>>> Διαβάστε ακόμη: Εμπλοκή στο «Φωτοβολταϊκά για όλους» <<<

Σήμερα 8% των καταναλωτών (βιομηχανίες και μεγάλες επιχειρήσεις) επωφελούνται με μειωμένους λογαριασμούς που κυμαίνονται μεταξύ 5-10% λόγω των συμφωνιών που έκαναν με ιδιώτες παραγωγούς / προμηθευτές ΑΠΕ, ενώ αυτό το ποσοστό θα αυξηθεί με το Άνοιγμα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού στο 20%, κάτι που σημαίνει – όπως θα επεξηγηθεί πιο κάτω – πως το 92% που επωμίζεται σήμερα τη μείωση για το 8% θα κατρακυλήσει στο 80%, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα περεταίρω αύξηση του κόστους για ηλεκτρισμό στην πλειοψηφία των καταναλωτών. (Μπορείτε να διαβάσετε σχετικό ρεπορτάζ εδώ). 

Οι στρεβλώσεις της Μεταβατικής δεν θα διορθωθούν με το άνοιγμα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού (ΑΑΗ)

Οι στρεβλώσεις που παρατηρούνται στη Μεταβατική προβλέπεται, ότι όχι μόνο δεν θα διορθωθουν με το άνοιγμα της ΑΑΗ, αλλά το πρόβλημα ενδεχομένως να γίνει ακόμα χειρότερο. Αυτό το συμπέρασμα εξάγεται, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επόμενα χρόνια οι παίκτες της ΑΑΗ θα είναι η ΑΗΚ και οι προμηθευτές ΑΠΕ, που στην καλύτερη περίπτωση δεν θα αντιπροσωπεύουν ποσοστό πέραν του 20%. 

Πιο συγκεκριμένα και εν αντιθέσει με τα όσα αναφέρουν σύνδεσμοι και επιχειρηματίες που παράγουν ενέργεια από ΑΠΕ, το άνοιγμα της ΑΑΗ όχι μόνο δεν θα ρίξει την τιμή του ηλεκτρισμού για την πλειοψηφία των καταναλωτών, αλλά ενδέχεται να την αυξήσει, όπως συμβαίνει σήμερα με τη Μεταβατική Ρύθμιση.

Ακριβότερο το ρεύμα για την πλειοψηφία των καταναλωτών

Αυτό που αναφέρουν οι Σύνδεσμοι ΑΠΕ είναι ότι με το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού οι πολίτες θα μπορούν πλέον να έχουν επιλογή από που θα προμηθεύονται ηλεκτρισμό. Ωστόσο αυτό που δεν επεξήγησε κανένας, είναι το ποσοστό των καταναλωτών που θα μπορούν να έχουν αυτή την επιλογή. Τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια αυτό δεν αναμένεται υπερβεί το 20%. Οι υπόλοιποι καταναλωτές θα να είναι αναγκασμένοι να παραμείνουν στην ΑΗΚ, επωμιζόμενοι το ψηλό κόστος της συμβατικής παραγωγής. 

Θα μπορούσαμε να είχαμε φθηνότερο ρεύμα 10% για όλους 

Όπως επεξήγησαν ειδικοί στην Brief, εάν λαμβάνονταν διαφορετικές αποφάσεις και ο σχεδιασμός γινόταν ώστε απώτερος σκοπός να ήταν το φθηνότερο ρεύμα σε συνδυασμό με τη διείσδυση ΑΠΕ, τότε όλοι οι καταναλωτές θα μπορούσαν να επωφεληθούν. 

Ειδικότερα, εάν η ΑΗΚ μπορούσε να διεισδύσει σημαντικά στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ  -και δεν την απέκλειαν από τη δυνατότητα για ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων με την αιτιολογία του ανταγωνισμού και της δεσπόζουσας θέσης- θα είχαμε φθηνότερο ρεύμα για όλους.

Αυτό μπορεί να επεξηγηθεί με απλό τρόπο: Εάν το κόστος για παραγωγή μιας κιλοβατώρας από ΑΠΕ είναι της τάξης των 5 σεντς και το κόστος μιας κιλοβατώρας από συμβατική παραγωγή είναι της τάξης των 25 σεντς, τότε μπορεί εύκολα κάποιος να υπολογίσει πως εάν η ΑΗΚ παρήγαγε πράσινη ενέργεια, τότε το κόστος της κιλοβατώρας από την ΑΗΚ - άρα και το κόστος ενέργειας για τον καταναλωτή - θα μειωνόταν από τον συμψηφισμό κόστους παραγωγής ΑΠΕ και κόστους από συμβατική παραγωγή. 

Για να γίνει πιο εύκολα κατανοητό παρατίθεται ένα υποθετικό σενάριο όπου η ΑΗΚ παράγει 80% από συμβατική παραγωγή και 20% από ΑΠΕ: 

Στην περίπτωση, που υποθέσουμε ότι η ζήτηση είναι της τάξης του 1,000.000 kWh και ικανοποιείται εξ ολοκλήρου από συμβατική παραγωγή, τότε το συνολικό κόστος για την ΑΗΚ -με 25 σεντς την κιλοβατώρα- θα ανερχόταν σε €250.000. 

Όμως εάν υποθέσουμε ότι  η ΑΗΚ μπορούσε να παράξει τις 800.000 kWh με συμβατική παραγωγή (συμβατικό κόστος  €200.000) και τις υπόλοιπες 200.000 kWh από ΑΠΕ (κόστος ΑΠΕ  €10.000), τότε το συνολικό κόστος για την ΑΗΚ για την ίδια παραγωγή θα μειωνόταν από τις €250.000 σε €210.000, δηλαδή μείωση σε ποσοστό της τάξης του 19%. Είναι φυσικό επόμενο ότι η μείωση αυτή θα εκφραζόταν σε σημαντικό ποσοστό και στο τελικό τιμολόγιο της ΑΗΚ και θα ήταν προς όφελος της πλειοψηφίας των καταναλωτών. 

Το μοντέλο «Single Buyer Model» θα μπορούσε ίσως να είναι καλύτερη λύση για την τσέπη των καταναλωτών 

Το μοντέλο Μοναδικού Αγοραστή (Single Buyer Model), που η αποτελεσματικότητά του περιγράφεται στους υπολογισμούς πιο πάνω, θα μπορούσε να έχει αποτελέσει τη βέλτιστη επιλογή στις στρεβλώσεις και στην αύξηση της τιμής του ηλεκτρισμού που προκαλεί / θα προκαλέσει περαιτέρω το Μοντέλο Στόχος.

Σημειώνεται σχετικά, ότι το μοντέλο Μοναδικού Αγοραστή έχει αποτελέσει το πρώτο βήμα για τη σταδιακή και ομαλή μετάβαση από την μονοπωλιακή κατάσταση του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας στον ανταγωνισμό σε αρκετές αναπτυσσόμενες χώρες. Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, ο Μοναδικός Αγοραστής αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια από τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας με ανταγωνιστική διαδικασία και την προωθεί στους καταναλωτές. Το μοντέλο Μοναδικού Αγοραστή θα μπορούσε να προσφέρει μια  δομημένη πορεία για την ομαλή μετάβαση σε μια πιο Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού στο μέλλον. 

Με πιο απλά λόγια, εάν το κράτος εφάρμοζε το μοντέλο Μοναδικού Αγοραστή, τότε  θα μπορούσε να επέλθει μείωση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος της τάξης του 10% για όλους τους καταναλωτές, αφού στο ενεργειακό μείγμα  της ΑΗΚ θα εισερχόταν το κόστος των ΑΠΕ με 5 σεντς την κιλοβατώρα. Ενώ τώρα με τις επιλογές των αρμοδίων, προκλήθηκε επιβάρυνση του κόστους του ηλεκτρισμού σε καιρούς δύσκολους για τον Κύπριο καταναλωτή.   

Χαράλαμπος Ζάκος