ΓΡΑΦΕΙ Ο ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΖΑΚΟΣ
Ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών τίθεται τελικά σήμερα (20/2) προς συζήτηση το νομοσχέδιο που αφορά το 5% ΦΠΑ στην Α’ κατοικία και για το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε προ 2 μηνών προειδοποιητική επιστολή στο Υπουργείο Οικονομικών για εφαρμογή της νομοθεσίας μέχρι και την 15η Φεβρουαρίου 2023. (Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ εδώ). 

Η συζήτηση του νομοσχεδίου γίνεται με καθυστέρηση, καθώς η Βουλή είχε διακόψει τις εργασίες της λόγω των Προεδρικών Εκλογών και ενώ την ίδια ώρα παραμένουν ανοικτά και άλυτα ζητήματα σε παραμέτρους του νομοσχεδίου. Γι’ αυτό τον λόγο εξάλλου έχουν κατατεθεί και θα συζητηθούν και δύο προτάσεις νόμου, μία εκ μέρους του ΑΚΕΛ και μία εκ μέρους των Οικολόγων που αφορούν κυρίως την αξία των ακινήτων που θα περιλαμβάνονται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ του 5%. 

Μιλώντας στην Brief ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών, Γιώργος Παντελή, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα για την αξία των ακινήτων στα οποία θα εφαρμόζεται ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 5%, είπε πως η αξία θα αναθεωρείται κάθε χρόνο με βάση τις περσινές τιμές, σημειώνοντας ωστόσο πως δεν πρόκειται να υπάρξει αλλαγή στις αξίες που ορίζει σήμερα το νομοσχέδιο (€350.000 για κατοικίες και €200.000 για διαμερίσματα). 

Αναφορικά με το αν δόθηκε κάποια παράταση από την Ευρώπη λόγω των Προεδρικών Εκλογών για την εφαρμογή της νομοθεσίας – η οποία όπως αναφέραμε πιο πάνω έπρεπε να γίνει στις 15 Φεβρουαρίου – ο κ. Παντελή απάντησε αρνητικά. 

Με πρόταση νόμου το ΑΚΕΛ και Κίνημα Οικολόγων 

Για το ζήτημα έχουν κατατεθεί δύο ξεχωριστές προτάσεις νόμου, μία από το ΑΚΕΛ και μία από το Κίνημα Οικολόγων, ζητώντας ουσιαστικά αλλαγές στο εμβαδό και στην αξία των ακινήτων τα οποία θα εμπίπτουν στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% για Α’ κατοικία. 

Μιλώντας στην Brief o βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Καυκαλιάς ανέφερε πως η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ κατατέθηκε από το 2018 – το διάστημα δηλαδή που βρισκόταν σε ισχύ το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων – με σκοπό την διόρθωση στρεβλώσεων, όπως σημειώνει, που εντοπίστηκαν στη χρήση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ από επενδυτές. Ωστόσο, όπως σημείωσε την ίδια ώρα, το ΑΚΕΛ στο νέο νομοσχέδιο που θα συζητηθεί και θα εφαρμοστεί θα κάνει εισηγήσεις, καθώς όπως συμπληρώνει υπάρχει ανοικτό ζήτημα με την αξία των ακινήτων, αφού από την μια λόγω των κατασκευαστικών υλικών οι τιμές έχουν αυξηθεί και ενώ όπως συμπληρώνει η αξία θα έπρεπε να υπολογίζεται ανά τετραγωνικό μέτρο. 

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης, ο οποίος με δική του πρόταση νόμου ζητά όπως ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ ύψους 5% να εφαρμόζεται για τα πρώτα 180 τ.μ. δομήσιμου εμβαδού, σε περίπτωση παράδοσης ή ανέγερσης κατοικίας της οποίας το συνολικό δομήσιμο εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 220 τ.μ., νοουμένου ότι η αξία της κατοικίας δεν υπερβαίνει τις €300.000 για την ανέγερση κατοικίας και τις €450.000 για την αγορά κατοικίας. Όπως επεξήγησε στην Brief o κ. Παπαδούρης όταν κάποιος θα αγοράσει έτοιμη κατοικία την ίδια ώρα στη τιμή θα προστεθεί και αυτή του οικοπέδου, άρα δεν μπορεί να ισχύει η ίδια αξία για κάποιον που θα προχωρήσει με ανέγερση κατοικίας και ενώ έχει το οικόπεδο, σε σχέση με κάποιον που θα το πληρώσει στην τελική τιμή. Όπως είπε το ζήτημα θα πρέπει να συζητηθεί ούτως ώστε να μην χρειαστεί η πολιτική να διαφοροποιηθεί ξανά. 

Τι είχε προηγηθεί 

Υπενθυμίζεται πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε κατεπείγουσα επιστολή προς το Υπουργείο Οικονομικών και το καλεί να ψηφιστεί εντός 2 μηνών η νομοθεσία μέσω της οποία θα περιορίζεται το 5% ΦΠΑ σε οικίες έως και 170 τ.μ. και σε διαμερίσματα έως 90 τ.μ. (διαβάστε ΕΔΩ αναλυτικό ρεπορτάζ).

Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβίβασε τη θέση της προς το Υπουργείο Οικονομικών με επιστολή της ημερομηνίας 15 Δεκεμβρίου 2022, μέσω της οποίας δηλώνει τη σύμφωνο γνώμη της για την τροποποίηση της νομοθεσίας και καλεί την Κυπριακή Δημοκρατία να ψηφίσει και να εφαρμόσει τη συγκεκριμένη νομοθεσία εντός 2 μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της επιστολής. Δηλαδή, η νέα νομοθεσία θα έπρεπε να εφαρμοστεί έως τις 15 Φεβρουαρίου 2023. 

Τι αναφέρει το νομοσχέδιο

Με το νέο νομοσχέδιο όταν ψηφιστεί, όσοι δεν θα έχουν εξασφαλίσει άδεια οικοδομής με την ισχύουσα νομοθεσία μέχρι την ημέρα που θα ψηφιστεί η νέα νομοθεσία, θα καλούνται να πληρώνουν 19% ΦΠΑ για όλα τα τετραγωνικά αν η οικία τους θα υπερβαίνει τα 220 τ.μ. (η αλλαγή που θέλει η ΕΕ είναι όπως το 5% ΦΠΑ να ισχύει για κατοικίες έως και 220 τ.μ. με το 5 % να εφαρμόζεται στα πρώτα 170 τ.μ. και το 19% για τα υπόλοιπα 50 τ.μ.. Όμως στην περίπτωση που η οικία θα υπερβαίνει τα 220 τ.μ. αυτόματα θα χάνεται το δικαίωμα του 5% ΦΠΑ και έως εκ τούτου ο ιδιοκτήτης θα πληρώνει 19% για όλα τα τετραγωνικά. Για παράδειγμα αν κάποιος κτίσει οικία 250 τ.μ. θα πληρώσει 19% ΦΠΑ και για τα 250 τ.μ.. Επίσης, τίθεται οροφή στην αξία της οικίας η οποία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις €350.000).

Το ίδιο θα ισχύει και για διαμερίσματα με δικαίωμα 5% ΦΠΑ για συνολικό εμβαδόν έως και 110 τ.μ. (τα πρώτα 90 τ.μ. με 5% ΦΠΑ και τα υπόλοιπα 20 τ,μ, με 19% ΦΠΑ, και αν υπερβαίνουν τα 110 τ.μ. δεν παραχωρείται κανένα δικαίωμα για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Η αξία του διαμερίσματος δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις €200.000).

Το ακριβές όριο των τετραγωνικών για τα διαμερίσματα προκάλεσε πάντως έντονες διαφωνίες μεταξύ των κομμάτων και θα πρέπει να συζητηθεί, ενώ η ΕΕ δηλώνει τη σύμφωνο γνώμη της για την τροποποίηση της νομοθεσίας, όπως έχει καταταθεί και αναφέραμε πιο πάνω. Η ΕΕ φαίνεται επίσης να αποδέχεται την εξαίρεση με όριο τετραγωνικών για άτομα με αναπηρία. 

Υπενθυμίζεται πως μέχρι σήμερα δεν υπήρχε οροφή στα τετραγωνικά που θα μπορούσε να χτίσει κάποιος για να ισχύει ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 5% για τα πρώτα 200 τ.μ.