ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΜΑΡΙΟΣ ΑΔΑΜΟΥ

Στην Ολομέλεια της Βουλής για ψήφιση οδηγείται σήμερα (11/2) πρόταση νόμου, η οποία προνοεί την επιβολή, υπό μορφή εισφοράς, ποσοστού 0,40% επί της αξίας οποιασδήποτε συναλλαγής αναφορικά με ακίνητη ιδιοκτησία για οικονομική στήριξη όσων κατέχουν περιουσία στα κατεχόμενα, προσφύγων και μη, μέσω του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών.

>>> ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΞΕΛΙΞΗ: Έξτρα 0,4% εισφορά σε πωλήσεις ακινήτων / Πέρασε από Ολομέλεια <<<

Μάλιστα, όπως πληροφορείται η Brief, η πρόταση νόμου φαίνεται να εξασφαλίζει την απαραίτητη πλειοψηφία για υπερψήφισή της, χωρίς να αποκλείεται και το ενδεχόμενο να ψηφιστεί ομόφωνα.

Πάντως, αξίζει να αναφερθεί πως, για την εν λόγω πρόταση νόμου, τόσο το Υπουργείο Οικονομικών όσο και το Υπουργείο Εσωτερικών, έχουν εκφράσει έντονες επιφυλάξεις, εγείροντας και θέματα συνταγματικότητας αφού προσκρούσει σε διάφορα άρθρα του Συντάγματος.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Κανένα ζήτημα αντισυνταγματικότητας, τονίζουν οι εισηγητές
Παρά τις επιφυλάξεις αυτές, ωστόσο, οι εισηγητές της πρότασης νόμου, Βουλευτές του ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννης, και ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου, τονίζουν πως δεν τίθεται κανένα θέμα αντισυνταγματικότητας και ότι με αυτή αίρεται μία διαχρονική αδικία εις βάρος των προσφύγων λόγω της απώλειας χρήσης των περιουσιών τους στα κατεχόμενα.

Ειδικότερα, σε δηλώσεις του στην Brief, o Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννης, τόνισε πως «η πρόταση νόμου θα οδηγηθεί κανονικά στην Ολομέλεια για ψήφιση», καθώς και ότι «δεν τίθεται κανένα ζήτημα αντισυνταγματικότητας», σημειώνοντας πως στόχος της πρότασης νόμου είναι η στήριξη των προσφύγων.

Όπως εξήγησε, «η είσπραξη των απαραίτητων πόρων για τη χορήγηση της οικονομικής στήριξης προς τους πρόσφυγες, θα γίνεται υπό μορφή εισφοράς ύψους 0,40% επί της αξίας οποιασδήποτε μεταβίβασης ακινήτου που βρίσκεται στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές και θα βαρύνει τον πωλητή της εν λόγω ακίνητης ιδιοκτησίας», σημειώνοντας πως η εισφορά θα ανέρχεται στα 4 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ της αξίας του ακινήτου.

Η παροχή της στήριξης, συνέχισε, θα γίνεται μέσω του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών και των Προγραμμάτων Στήριξης που εφαρμόζει «προς όφελος του προσφυγικού κόσμου με βάση το στοιχείο της απώλειας της περιουσίας τους στα κατεχόμενα».

Από την πλευρά του, ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Κωστής Ευσταθίου, μιλώντας στην ιστοσελίδα μας επανέλαβε ότι «δεν τίθεται οποιαδήποτε θέμα αντισυνταγματικότητας της πρότασης νόμου», σημειώνοντας πως τα χρήματα που θα εισπράττονται από την ειδική εισφορά επί των πωλήσεων ακινήτων «θα πηγαίνουν στον Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, του οποίου αλλάζουμε και τις εξουσίες του, για να μπορεί να διαθέτει αυτά τα χρήματα για στήριξη των προσφύγων μέσω παροχής ειδικής βοήθειας και βάση των αναγκών τους».

«Είναι στην ουσία ένα μικρό αντιστάθμισμα της υπεραξίας που απέκτησε η γη στις ελεύθερες περιοχές. Κατά τα ψέματα, εάν δεν χανόταν το Βαρώσι, η Καρπασία, η Μεσαορία, η Μόρφου, η Κερύνεια, οι τιμές των ακινήτων στις ελεύθερες περιοχές θα ήταν πολύ χαμηλότερες απ’ ό,τι σήμερα», εξήγησε περαιτέρω τονίζοντας πως «είναι καιρός η κοινωνία μας να αποκτήσει εμπράκτως, μέσω νόμου βεβαίως, αυτό που έχουν όλες οι προηγμένες χώρες στον κόσμο, το στοιχείο της αλληλεγγύης».

>>> Όλη η σημερινή πολιτική επικαιρότητα <<<

Τι προνοεί η πρόταση νόμου
Σύμφωνα, πάντως, με έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων, η οποία συζήτησε την πρόταση νόμου σε 8 συνεδρίες της, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις προβλέπονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1ον/ Η οικονομική στήριξη ιδιοκτητών ακίνητης ιδιοκτησίας η οποία είναι απροσπέλαστη ή της οποίας η οικονομική αξιοποίηση είναι πρακτικά ή νομικά αδύνατη συνεπεία της τουρκικής εισβολής.

2ον/ Η είσπραξη των απαραίτητων πόρων για τη χορήγηση της αναφερόμενης πιο πάνω οικονομικής στήριξης θα γίνεται υπό μορφή εισφοράς ύψους 0,40% επί της αξίας οποιασδήποτε μεταβίβασης ακινήτου που βρίσκεται στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές και θα βαρύνει τον πωλητή της εν λόγω ακίνητης ιδιοκτησίας, ενώ μετά από τροποποίηση της πρότασης νόμου ποσοστό ύψους 0,40% θα εισπράττεται και σε περίπτωση μεταβίβασης μετοχών οποιασδήποτε εταιρείας η οποία είναι ιδιοκτήτρια ακίνητης ιδιοκτησίας και η εν λόγω μεταβίβαση θα έχει ως αποτέλεσμα την απόκτηση του ελέγχου της εταιρείας ή της κατοχής ή της εκμετάλλευσης της ακίνητης ιδιοκτησίας από τον αγοραστή των μετοχών.

3ον/ Η τήρηση από τον Κεντρικό Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών λογαριασμών για τα χρηματικά ποσά τα οποία εισπράττονται ή δαπανώνται στο πλαίσιο της παροχής της πιο πάνω οικονομικής στήριξης.

4ον/ Η δυνατότητα έκδοσης κανονισμών για σκοπούς ρύθμισης του πλαισίου παροχής της πιο πάνω αναφερόμενης οικονομικής στήριξης.

Όπως αναφέρεται, δε, μεταξύ άλλων, στο προοίμιο της υπό αναφορά πρότασης νόμου, «η προτεινόμενη οικονομική στήριξη κρίνεται αναγκαία λόγω της συνεχιζόμενης κατοχής κυπριακών εδαφών από τις τουρκικές δυνάμεις εισβολής και κατοχής και την προσφυγοποίηση μεγάλου αριθμού Ελληνοκυπρίων, οι οποίοι παρεμποδίζονται από τις κατοχικές δυνάμεις να επιστρέψουν και να χρησιμοποιήσουν τις περιουσίες τους οι οποίες έχουν καταστεί απροσπέλαστες και των οποίων η οικονομική αξιοποίηση είναι αδύνατη». 

«Συνεπώς, αποτελεί υποχρέωση της πολιτείας η λήψη ανταποδοτικών μέτρων προς τα πρόσωπα που απώλεσαν την κατοχή, χρήση, κάρπωση ή εκμετάλλευση ακίνητης ιδιοκτησίας που συνεπεία της τουρκικής εισβολής ευρίσκεται στα κατεχόμενα από τις τουρκικές δυνάμεις εδάφη της Δημοκρατίας», προστίθεται.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Έντονες επιφυλάξεις Υπουργείου Οικονομικών και Υπουργείου Εσωτερικών
Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί πως, όπως έχει λεχθεί και πιο πάνω, για την εν λόγω πρόταση νόμου Υπουργείο Οικονομικών και Υπουργείο Εσωτερικών έχουν εκφράσει έντονες επιφυλάξεις.

Ειδικότερα, εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών, μεταφέροντας τη θέση του Υπουργού σε σχέση με τις προτεινόμενες στην πρόταση νόμου ρυθμίσεις, εξέφρασε τις πιο κάτω επιφυλάξεις και προβληματισμούς:

1/ Η προτεινόμενη επιβολή υπό μορφή εισφοράς ποσοστού 0,40% επί της αξίας οποιασδήποτε συναλλαγής αναφορικά με ακίνητη ιδιοκτησία στις ελεύθερες περιοχές της Δημοκρατίας δεν εξαιρεί τις συναλλαγές εκείνες στις οποίες συμβαλλόμενα μέρη είναι και πρόσφυγες ιδιοκτήτες κατεχόμενων ακινήτων οι οποίοι ως εκ τούτου θα επιβαρύνονται με το προτεινόμενο ποσοστό εισφοράς 0,40% επί της αξίας οποιασδήποτε συναλλαγής θα διενεργείται.

2/ Η οικονομική αρωγή προς τους ιδιοκτήτες κατεχόμενων ακινήτων θα χορηγείται βάσει της αξίας γενικής εκτίμησης των κατεχόμενων ακινήτων, την ώρα που το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας δεν προβαίνει σε καθορισμό γενικής εκτίμησης για τις κατεχόμενες και απροσπέλαστες, συνεπεία της τουρκικής εισβολής, περιοχές.

3/ H καταχώριση δέσμευσης της κατεχόμενης ιδιοκτησίας κατά τρόπο που να είναι απαγορευτική για τον ιδιοκτήτη για προσφυγή στη λεγόμενη «Επιτροπή Αποζημιώσεων» των κατεχομένων θα αποτελεί εμπράγματο βάρος με την έννοια που προσδίδεται σε αυτό σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Μεταβιβάσεων και Υποθηκεύσεων Ακινήτων Νόμου. Συνεπώς, εάν αυτή είναι η πρόθεση, απαιτείται να συνυπολογιστούν οι συνέπειες που θα προκύψουν σε περίπτωση μελλοντικής πώλησης ή υποθήκευσης του ακινήτου για σκοπούς δανειοδότησης από τον ΚΦΙΚΒ.

4/ Τα νέα μητρώα των κατεχόμενων επαρχιών Κερύνειας και Αμμοχώστου ετοιμάστηκαν κατόπιν δηλώσεων των ιδιοκτητών των περιουσιών και δεν υπάρχουν διαθέσιμα τα επίσημα κτηματικά μητρώα τα οποία επιβεβαιώνουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Συναφώς, απαιτείται να ληφθεί υπόψη ότι κατεχόμενα ακίνητα έχουν δηλωθεί από ιδιοκτήτες και αρκετά παραμένουν αδήλωτα.

5/ Σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου που ευρίσκεται σε κατεχόμενη περιοχή σε μη πρόσφυγα, ενδεχομένως να απαιτείται ο καθορισμός του δικαιούχου της αρωγής.

6/ Η εξακρίβωση της μη αποξένωσης κατεχόμενου ακινήτου το οποίο ενδεχομένως έχει μεταβιβαστεί και δεν έχει δηλωθεί στα επίσημα κτηματικά ή νέα μητρώα του οικείου επαρχιακού κτηματολογικού γραφείου είναι δύσκολη. 

Από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών, εκπρόσωπος του Υπουργείου τοποθετούμενη επί των προνοιών της πρότασης νόμου, δήλωσε τα ακόλουθα:

1/ Η αύξηση του κόστους των συναλλαγών στον τομέα των ακινήτων, η οποία θα επέλθει μέσω της υποβολής της προτεινόμενης φορολογίας, δεν ενδείκνυται λόγω του ότι η φορολογική πολιτική πρέπει να καθορίζεται συνολικά και όχι αποσπασματικά. Περαιτέρω, ενόψει των τρεχουσών οικονομικών συγκυριών και κυρίως των δυσμενών εξελίξεων στον τομέα των ακινήτων, η επιβολή πρόσθετων φορολογικών επιβαρύνσεων ενδέχεται να επηρεάσει περαιτέρω τη ζήτηση ακινήτων με αρνητικές επιπτώσεις στον τομέα αυτό.

2/ Οι πρόνοιες της πρότασης νόμου προσκρούουν στο Άρθρο 80(2) του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο ουδεμία πρόταση νόμου συνεπαγομένη αύξηση των υπό του προϋπολογισμού προβλεπόμενων εξόδων δύναται να υποβληθεί από βουλευτή. Συναφώς, η συνεπαγόμενη με την προτεινόμενη ρύθμιση αύξηση των πιστώσεων για παροχή οικονομικής στήριξης σε συγκεκριμένες κατηγορίες ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας δε δύναται να προωθηθεί.

3/ Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το Άρθρο 167(2) του Συντάγματος, το σύνολο των δημόσιων εσόδων καλύπτει τη χρηματοδότηση όλου του φάσματος των δραστηριοτήτων του κράτους και δε δύναται να εξειδικεύεται η χρήση των εσόδων αυτών για συγκεκριμένους σκοπούς ή αρμοδιότητες.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

4/ Η υπό αναφορά πρόταση νόμου προσκρούει επίσης στην προβλεπόμενη στο Σύνταγμα αρχή της διάκρισης των εξουσιών και ειδικότερα στη διάκριση μεταξύ εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας. Ειδικότερα, σύμφωνα με το Άρθρο 167 του Συντάγματος, η αρμοδιότητα καθορισμού δημοσιονομικής πολιτικής του προϋπολογισμού του κράτους ανατίθεται στην εκτελεστική εξουσία και δη στο Υπουργικό Συμβούλιο και στον Υπουργό Οικονομικών.

5/ Η οποιαδήποτε διαφοροποίηση της κυβερνητικής πολιτικής για στήριξη ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας, η οποία είναι απροσπέλαστη ή της οποίας η οικονομική αξιοποίηση είναι πρακτικά ή νομικά αδύνατη συνεπεία της τουρκικής εισβολής, δύναται να προωθηθεί μέσω του κρατικού προϋπολογισμού στο πλαίσιο της διαμόρφωσης της εκάστοτε οικονομικής πολιτικής.