• Σύνδεσμος Τραπεζών καθώς και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις αρνητικές συνέπειες που θα επιφέρουν οι προωθούμενες αλλαγές.
• Τα κόμματα που προωθούν τις συγκεκριμένες αλλαγές, τονίζουν πως στόχος των προτάσεων είναι η ενίσχυση και υποβοήθηση των βιώσιμων αναδιαρθρώσεων

Νέες ρυθμίσεις, με αντικρουόμενες απόψεις ως προς την σκοπιμότητά τους, προωθούνται για το θέμα των εκποιήσεων και των αναδιαρθρώσεων των «κόκκινων δανείων», τα οποία αποτελούν το ουσιαστικότερο πρόβλημα της κυπριακής οικονομίας αυτή την στιγμή.

Μάλιστα, αυτή την στιγμή βρίσκονται ενώπιον του Κοινοβουλίου πέντε διαφορετικές προτάσεις νόμου, με τις οποίες, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει η πλευρά των τραπεζών, θα επιχειρηθεί το «ξεδόντιασμα» της νομοθεσίας παίρνοντας πίσω τα όπλα που δόθηκαν στις τράπεζες. Από πλευράς, ωστόσο, των κομμάτων που προωθούν τις συγκεκριμένες αλλαγές, τονίζεται πως στόχος των προτάσεων είναι η ενίσχυση και υποβοήθηση των βιώσιμων αναδιαρθρώσεων. «Ο στόχος είναι να προωθήσουμε τα πράγματα προς την κατεύθυνση να γίνονται βιώσιμες αναδιαρθρώσεις, αντί της ενδεχόμενης ευκολίας να κινηθούν τα πράγματα προς εκποιήσεις», είχε αναφέρει ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Άγγελος Βότσης πριν την κατάθεση πρότασης νόμου από το κόμμα.

>>> Διαβάστε επίσης: Οι κατοικίες και τα διαμερίσματα που βγαίνουν στο «σφυρί» τον Ιούλιο <<<

Οι 9 αλλαγές που προωθούνται υπέρ των δανειοληπτών 
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί πως τις μεγαλύτερες αλλαγές επί του νομικού πλαισίου επιχειρεί να επιφέρει πρόταση νόμου του ΔΗΚΟ που συνυπογράφουν Κίνημα Αλληλεγγύη και Οικολόγοι, με την οποία επιδιώκεται η αλλαγή 9 σημείων που σχετίζονται με τις εκποιήσεις. Ειδικότερα:

1/ Άρση της αδικίας που προκαλείται από ορισμένες διατάξεις του υφιστάμενου νομικού πλαισίου και οι οποίες εξουδετερώνουν την ισχύ που πρέπει να έχει η έκδοση απαγορευτικού δικαστικού διατάγματος, αφού για να σταματήσει επικείμενος πλειστηριασμός απαιτείται, πέραν από την έκδοση σχετικού δικαστικού διατάγματος, η καταχώριση νέας διαδικασίας, ήτοι Αίτησης/Έφεσης με την οποία να προβάλλεται ως λόγος επιτυχίας της η ύπαρξη του εν λόγω απαγορευτικού διατάγματος. Μέσω της ρύθμισης, διασαφηνίζονται, ειδικότερα, οι λόγοι που βάσιμα μπορούν οι ενυπόθηκοι οφειλέτες να προβάλουν ώστε να μην προχωρήσει επικείμενος πλειστηριασμός των ενυπόθηκων ακινήτων τους όπως η βάσιμη, δηλαδή όχι η επιπόλαια και γενική, αμφισβήτηση του οφειλόμενου ποσού η οποία μπορεί να βασίζεται και σε ενέργειες ή συμπεριφορά του ενυπόθηκου δανειστή όπως επιβολή υπερχρεώσεων, απουσία έντιμων προσπαθειών αναδιάρθρωσης, παράβαση προσυμβατικών υποχρεώσεων, καταχρηστικής και κακόπιστης συμπεριφοράς, οικονομικού εξαναγκασμού και πολλά άλλα που παραβλέπονται. Με την επιδιωκόμενη τροποποίηση δεν αφήνεται η ευχέρεια στα δικαστήρια να θεωρήσουν το θέμα ως χρηματικής φύσης, όπως γίνεται αυτή τη στιγμή, εφόσον πρόκειται για μη αναστρέψιμη και οριστική απώλεια ακινήτου. Είναι, τονίζεται στην εισηγητική έκθεση που συνοδεύει την πρόταση νόμου, θεμελιώδη αρχή του Ενωσιακού δικαίου η αποτελεσματική πρόσβαση σε δικαστήριο πράγμα, που παραβιάζεται, εάν δεν σταματά εκποίηση ενυπόθηκου ακινήτου εκκρεμούσας δικαστικής διαδικασίας που μάλιστα έχει βάσιμες πιθανότητες επιτυχίας σε σχέση με αρκετά ζητήματα που περιστρέφονται είτε στην ύπαρξη είτε στο ύψος του οφειλόμενου ποσού προς τον ενυπόθηκο δανειστή.

2/ Να έχουν υποχρέωση τα Δικαστήρια να ελέγχουν κατά πόσο οι τράπεζες προέβησαν στις απαιτούμενες ενέργειες που απαιτεί η σχετική οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας για αναδιάρθρωση χορηγήσεων ή αν εκμεταλλεύονται και καταχρώνται τη δυνατότητα προώθησης της διαδικασίας εκποίησης.

3/ Να επιμηκυνθεί η προθεσμία εξόφλησης οφειλόμενων ποσών από την ημερομηνία επίδοσης της ειδοποίησης από τριάντα σε σαράντα πέντε μέρες.

4/ Ο διορισμός των δύο εκτιμητών για τη διενέργεια ανεξάρτητων εκτιμήσεων του ενυπόθηκου ακινήτου να γίνεται μέσω προκαθορισμένου καταλόγου που διατηρεί ο διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ώστε να διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα των εκθέσεών τους για τον καθορισμό της αγοραίας αξίας.

5/ Ο ενυπόθηκος δανειστής να ενημερώνει ενδιαφερόμενους αγοραστές για το ενυπόθηκο ακίνητο αντί απλά να δύναται να παρέχει ενημέρωση εάν το επιθυμεί.

6/ Να επεκταθεί ο χρόνος κατά τον οποίο διατηρείται η επιφυλασσόμενη τιμή πώλησης στο 80% της αγοραίας αξίας από τρεις μήνες σε έξι μήνες και μετά τη λήξη των έξι μηνών η επιφυλασσόμενη τιμή να διατηρείται στο 50% της αγοραίας αξίας στο διηνεκές.

7/ Να επιμηκυνθεί η περίοδος που ακολουθεί την ειδοποίηση ότι το ενυπόθηκο ακίνητο θα εκπλειστηριασθεί από τριάντα σε σαράντα πέντε μέρες, ώστε να υπάρχει επαρκής χρόνος αντίδρασης από τον ενυπόθηκο δανειολήπτη για την καλύτερη δυνατότητα εξασφάλισης πώλησης στις επιφυλασσόμενες τιμές.

8/ Να διασφαλιστεί το συνταγματικό δικαίωμα στη στέγη στο πλαίσιο πλειστηριασμού.

9/ Να απαλειφθούν από το βασικό νόμο οι διατάξεις με τις οποίες απαιτείται ο συνυπολογισμός τόκων και τυχόν δικαστικών εξόδων ως εξασφαλισμένα από αρχική υποθήκη ακινήτου πριν την διάσπασή της σε διακριτές νέες υποθήκες.

>>> Διαβάστε επίσης: Χαμηλή η απήχηση των εκποιήσεων – Στοιχεία <<<

Αβέρωφ: Να προωθηθεί για να μην αιωρείται η αβεβαιότητα
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, πως κατά την κατάθεση της εν λόγω πρότασης νόμου στην Ολομέλεια της Βουλής στις 14 Ιουνίου, ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, είχε τονίσει πως αυτή πρέπει να προωθηθεί το συντομότερο στην Ολομέλεια ώστε να αποφασίσει το Σώμα, υπέρ ή κατά, για να μην αιωρείται η αβεβαιότητα ως προς το καθεστώς των εκποιήσεων και των άλλων μηχανισμών που σήμερα βρίσκονται σε ισχύ. Έτσι, η εν λόγω πρόταση νόμου, μαζί με τις άλλες τέσσερις που έχουν κατατεθεί εδώ και καιρό στη Βουλή, θα συζητηθούν αύριο σε έκτακτη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, κατά την διάρκεια της οποίας αναμένεται να ξεκαθαρίσουν πολλά και πιο συγκεκριμένα το εάν τελικά θα προωθηθούν προς ψήφιση ή όχι.

Τράπεζες: Κινούνται επικίνδυνα στη Βουλή
Πάντως, πηγή του Συνδέσμου Τραπεζών με την οποία συνομίλησε η Brief εξ αφορμής της αυριανής συζήτησης στη Βουλή, εξέφρασε την έντονη αντίθεση του Συνδέσμου στις προωθούμενες αλλαγές στο νομικό πλαίσιο που διέπει τις εκποιήσεις -ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω ήταν μία από τις βασικές απαιτήσεις της Κομισιόν για προώθηση της συμφωνίας πώλησης του Συνεργατισμού- αφού θεωρεί ότι στην ουσία επιχειρείται το «ξεδόντιασμά» του. «Σταθερή άποψή μας είναι ότι το πλαίσιο για τις εκποιήσεις πρέπει να είναι αποδοτικό, ευέλικτο και άμεσο για να έχει αποτελέσματα. Επίσης, εμείς ήμασταν ανέκαθεν υπέρ του αυστηρότερου πλαισίου και γι’ αυτό, επαναλαμβάνω, διαφωνούμε με τις προωθούμενες αλλαγές», πρόσθεσε. 

«Από πέρσι που ψηφίστηκε το αυστηρότερο πλαίσιο, ο Σύνδεσμος Τραπεζών έχει κάνει ένα τεράστιο αγώνα δρόμου για να προχωρήσουν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και το Σχέδιο ‘ΕΣΤΙΑ’, προβαίνοντας την ίδια ώρα σε κινήσεις για να δούμε το γενικότερο πλαίσιο, όπως η τιτλοποίηση δανείων που δεν έχει δουλέψει ακόμη, η πώληση δανείων και οι αναδιαρθρώσεις. Επίσης, έχουμε μεσολαβήσει για επίλυση διαφόρων προβλημάτων που άπτονται των αναδιαρθρώσεων δανείων κάνοντας συχνές συναντήσεις με τον Σύνδεσμο Προστασίας Δανειοληπτών. Την ίδια ώρα, ετοιμάζουμε την πλατφόρμα για τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Συνεπώς, ενώ εμείς προβαίνουμε σε όλες αυτές τις κινήσεις, έρχεται αυτή η εμπλοκή, για πολιτικούς, πιστεύουμε, λόγους χωρίς να έχει κανείς προσμετρήσει τον αντίκτυπο που θα έχουν αυτές οι αλλαγές που σχεδιάζονται, εάν και εφόσον ψηφιστούν και που αυτές στο τέλος της ημέρας θα οδηγήσουν τα πράγματα», εξήγησε περαιτέρω. 

Σε σχέση με την μεγαλύτερη ανησυχία του Συνδέσμου η ίδια πηγή τόνισε πως «η βασική μας ανησυχία έχει να κάνει κυρίως με το γεγονός ότι εγκυμονείτε μεγάλος κίνδυνος να υπάρξει πρόβλημα με την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών λόγω ακριβώς αυτής της παρέμβασης που επιχειρείται να γίνει στον νόμο για τις εκποιήσεις».

Επίσης, τραπεζικές πηγές διεμήνυσαν στην Brief πως, με τις εισηγήσεις-προτάσεις νόμου των κομμάτων αποδυναμώνεται δραστικά η προσπάθεια των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για ανάκτηση χρεών, την ίδια στιγμή που οι Τράπεζες του τόπου δέχονται ασφυκτικές πιέσεις από τους Επόπτες για μείωση των ΜΕΔ, τα οποία παραμένουν ακόμη σε υψηλά επίπεδα, παρά την σημαντική μείωσή τους.
 
>>> Διαβάστε ακόμη: Πότε πάει Υπουργικό και πότε αρχίζει η εφαρμογή του Σχεδίου Εστία <<< 

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, εάν τελικά προχωρήσουν και ψηφιστούν σε νόμο οι προτάσεις, είτε μέρος αυτών είτε όλες, αυτό θα οδηγήσει:
 
1/ Στην προστασία των υφιστάμενων στρατηγικών κακοπληρωτών και στην πιθανότητα αύξησης τους, αφού γίνονται ακόμα πιο αργές οι διαδικασίες εκποίησης ενώ αδυνατίζει η διαδικασία εκποίησης -ακόμα και πέραν της πρώτης κατοικίας-.

2/ Ενδεχομένως να χρειαστούν επιπρόσθετες προβλέψεις για τις Τράπεζες, αφού οι υφιστάμενες εξασφαλίσεις δεν θα θεωρούνται αρκετές από τους Επόπτες. Αυτό, μας τόνισαν χαρακτηριστικά, μπορεί να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση του Τραπεζικού συστήματος.

3/ Οι Τράπεζες θα περιορίσουν τον δανεισμό ειδικά αυτό που θα έχει εξασφάλιση την πρώτη κατοικία.

4/ Οι φορολογούμενοι, και οι καταθέτες θα ζημιώνουν έναντι των στρατηγικών κακοπληρωτών, αφού στο ακραίο σενάριο οι φορολογούμενοι/καταθέτες θα κληθούν να πληρώσουν, εκ νέου, το τίμημα μιας πιθανής αποσταθεροποίησης του τραπεζικού τομέα.

5/ Οι προωθούμενες αλλαγές αδικούν τους ενοικιαστές, οι οποίοι πληρώνουν ενοίκιο αντί να αγοράσουν κατοικία που δεν θα μπορούν να αποπληρώσουν, καθώς και τους ευσυνείδητους δανειζόμενους που πληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους.

6/ Με τις προωθούμενες αλλαγές παραβιάζονται οι δεσμεύσεις-υποχρεώσεις που αναλάβει η Κύπρος έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
 
«Βουλευτές προχωρούν χωρίς να γνωρίζουν το ‘impact assessment’ από τον Σύνδεσμο Τραπεζών ή την ΚΤ. Αυτό είναι επικίνδυνο, αφού η παραμικρή αλλαγή στον Νόμο μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες», κατέληξαν οι τραπεζικές πηγές με τις οποίες συνομιλήσαμε.