ΓΡΑΦΕΙ Ο ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΖΑΚΟΣ

Ασκήσεις επί χάρτου και φόρμουλες ψάχνουν τα κόμματα σχετικά με τον ΦΠΑ 19% που ζητούν οι Βρυξέλλες να εφαρμοστεί στην Κύπρο.

Ειδικότερα χθες (3/4) συζητήθηκαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών οι εναλλακτικές προτάσεις των κομμάτων σε σχέση με το ΦΠΑ 19% στην Α’ Κατοικία, αφού όπως σημείωνε και η Brief σε προηγούμενο της ρεπορτάζ (Διαβάστε εδώ αναλυτικά), το νομοσχέδιο ούτε ικανοποιεί αλλά ούτε και εξασφαλίζει την πλειοψηφία στην Ολομέλεια. 

Οι βουλευτές κατά τη συνεδρία της Επιτροπής κατέθεσαν τις απόψεις τους, ούτως ώστε να βρεθεί μια κοινή πρόταση η οποία θα δώσει στον Υπουργό Οικονομικών το περιθώριο να συζητήσει ξανά με τις Βρυξέλλες το νομοσχέδιο για τον ΦΠΑ. Όπως εξάλλου ειπώθηκε στην Brief όλα τα κόμματα θεωρούν πως το νομοσχέδιο θα πρέπει να τύχει επαναδιαπραγμάτευσης με την Ευρώπη, αφού οι πρόνοιες του θα προκαλέσουν μεγάλα προβλήματα. 

Μια εκ των εισηγήσεων που φαίνεται να εξασφαλίζει την υποστήριξη όλων των κομμάτων ήταν αυτή του ΔΗΣΥ. 

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που εξασφάλισε η Brief, η πρόταση αφορά τη διαγραφή του ορίου των τετραγωνικών και την αναλογική επιβολή του ΦΠΑ του 19% στην αξία. Ταυτόχρονα, η πρόταση προνοεί όπως διαγραφεί ο διαχωρισμός μεταξύ οικιών και διαμερισμάτων. 

Δηλαδή, ουσιαστικά αυτό που προτείνει ο ΔΗΣΥ είναι εάν μια κατοικία έχει αξία €500.000 να επιβάλλεται 5% ΦΠΑ για τις πρώτες €350.000 και 19% ΦΠΑ στις υπόλοιπες €150.000. Το ίδιο θέλουν να ισχύει και για τα διαμερίσματα, καθώς εισηγούνται όπως διαγραφεί ο διαχωρισμός μεταξύ αξιών οικιών και διαμερισμάτων. (Με το νομοσχέδιο η οροφή στην αξία της κατοικίας ορίζεται στις €350.000 και στα διαμερίσματα στις €200.000). 

Το όλο ζήτημα θα συζητηθεί ξανά στη Βουλή μετά το Πάσχα, με κομματικές πηγές να σημειώνουν στην Brief πως η μεγαλύτερη δυσκολία που αναμένεται να προκύψει για να πειστούν οι Βρυξέλλες για τις τροποποιήσεις είναι το σημείο για την αναλογικότητα του μέτρου, καθώς δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ως κοινωνικό μέτρο. Ωστόσο, όπως συμπλήρωσαν οι ίδιες πηγές, σε περίπτωση που οι Βρυξέλλες παραμείνουν αμετάκλητες στη θέση τους και προχωρήσουν με την επιβολή προστίμου τότε η Κύπρος μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο ως εναλλακτική λύση. 

Πώς θα μεταβληθεί ο ΦΠΑ στην Α’ κατοικία με την εφαρμογή του νομοσχεδίου 

Ειδικότερα, στην περίπτωση που θα εφαρμοστεί το νομοσχέδιο, οι πολίτες θα κληθούν να πληρώνουν 19% ΦΠΑ για όλα τα τετραγωνικά αν η οικία τους θα υπερβαίνει τα 220 τ.μ. (η αλλαγή που θέλει η ΕΕ είναι όπως το 5% ΦΠΑ να ισχύει για κατοικίες έως και 220 τ.μ. με το 5 % να εφαρμόζεται στα πρώτα 170 τ.μ. και το 19% για τα υπόλοιπα 50 τ.μ.. Όμως στην περίπτωση που η οικία θα υπερβαίνει τα 220 τ.μ. αυτόματα θα χάνεται το δικαίωμα του 5% ΦΠΑ και έως εκ τούτου ο ιδιοκτήτης θα πληρώνει 19% για όλα τα τετραγωνικά. Για παράδειγμα αν κάποιος κτίσει οικία 250 τ.μ. θα πληρώσει 19% ΦΠΑ και για τα 250 τ.μ.. Επίσης, τίθεται οροφή στην αξία της οικίας η οποία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις €350.000).

Το ίδιο θα ισχύει και για διαμερίσματα με δικαίωμα 5% ΦΠΑ για συνολικό εμβαδόν έως και 110 τ.μ. (τα πρώτα 90 τ.μ. με 5% ΦΠΑ και τα υπόλοιπα 20 τ,μ, με 19% ΦΠΑ, και αν υπερβαίνουν τα 110 τ.μ. δεν παραχωρείται κανένα δικαίωμα για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Η αξία του διαμερίσματος δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις €200.000).

Με πρόταση νόμου το ΑΚΕΛ και Κίνημα Οικολόγων 

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω για το ζήτημα έχουν κατατεθεί δύο ξεχωριστές προτάσεις νόμου, μία από το ΑΚΕΛ και μία από το Κίνημα Οικολόγων, ζητώντας ουσιαστικά αλλαγές στο εμβαδό και στην αξία των ακινήτων τα οποία θα εμπίπτουν στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% για Α’ κατοικία. 

Σε προηγούμενες του δηλώσεις στην Brief o βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Καυκαλιάς ανέφερε πως η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ κατατέθηκε από το 2018 – το διάστημα δηλαδή που βρισκόταν σε ισχύ το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων – με σκοπό την διόρθωση στρεβλώσεων, όπως σημειώνει, που εντοπίστηκαν στη χρήση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ από επενδυτές. Ωστόσο, όπως σημείωσε την ίδια ώρα, το ΑΚΕΛ στο νέο νομοσχέδιο που θα συζητηθεί και θα εφαρμοστεί θα κάνει εισηγήσεις, καθώς όπως συμπληρώνει υπάρχει ανοικτό ζήτημα με την αξία των ακινήτων, αφού από την μια λόγω των κατασκευαστικών υλικών οι τιμές έχουν αυξηθεί και ενώ όπως συμπληρώνει η αξία θα έπρεπε να υπολογίζεται ανά τετραγωνικό μέτρο. 

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης, ο οποίος με δική του πρόταση νόμου ζητά όπως ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ ύψους 5% να εφαρμόζεται για τα πρώτα 180 τ.μ. δομήσιμου εμβαδού, σε περίπτωση παράδοσης ή ανέγερσης κατοικίας της οποίας το συνολικό δομήσιμο εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 220 τ.μ., νοουμένου ότι η αξία της κατοικίας δεν υπερβαίνει τις €300.000 για την ανέγερση κατοικίας και τις €450.000 για την αγορά κατοικίας. Όπως επεξήγησε στην Brief o κ. Παπαδούρης όταν κάποιος θα αγοράσει έτοιμη κατοικία την ίδια ώρα στη τιμή θα προστεθεί και αυτή του οικοπέδου, άρα δεν μπορεί να ισχύει η ίδια αξία για κάποιον που θα προχωρήσει με ανέγερση κατοικίας και ενώ έχει το οικόπεδο, σε σχέση με κάποιον που θα το πληρώσει στην τελική τιμή. Όπως είπε το ζήτημα θα πρέπει να συζητηθεί ούτως ώστε να μην χρειαστεί η πολιτική να διαφοροποιηθεί ξανά. 

Τι είχε προηγηθεί 

Υπενθυμίζεται πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε κατεπείγουσα επιστολή προς το Υπουργείο Οικονομικών και το καλούσε να ψηφιστεί εντός 2 μηνών (από τις 15 Δεκεμβρίου 2022) η νομοθεσία μέσω της οποία θα περιορίζεται το 5% ΦΠΑ σε οικίες έως και 170 τ.μ. και σε διαμερίσματα έως 90 τ.μ. (διαβάστε ΕΔΩ αναλυτικό ρεπορτάζ).

Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβίβασε τη θέση της προς το Υπουργείο Οικονομικών με επιστολή της ημερομηνίας 15 Δεκεμβρίου 2022, μέσω της οποίας δηλώνει τη σύμφωνο γνώμη της για την τροποποίηση της νομοθεσίας και καλεί την Κυπριακή Δημοκρατία να ψηφίσει και να εφαρμόσει τη συγκεκριμένη νομοθεσία εντός 2 μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της επιστολής. Δηλαδή, η νέα νομοθεσία θα έπρεπε να εφαρμοστεί έως τις 15 Φεβρουαρίου 2023. 

Στην περίπτωση που η Κυπριακή Δημοκρατία δεν συμμορφωθεί τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προχωρήσει αμέσως στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει. Δηλαδή, η Κύπρος θα κληθεί να πληρώσει σοβαρότατο χρηματικό πέναλτι.