Του Σωτήρη Νικηφόρου
Σε διαδικασίες για να βρουν λύση με τον μοναδικό προσφοροδότη μέσω διαπραγμάτευσης βρίσκονται στο Κρατικό Λαχείο, για την εκτύπωση των ξυστών λαχείων. Ήδη ακυρώθηκαν δύο διαγωνισμοί για διαφορετικούς λόγους και η Αναθέτουσα Αρχή ζήτησε και έλαβε έγκριση από το Συμβούλιο Προσφορών του Γενικού Λογιστηρίου, για προσφυγή σε διαπραγμάτευση αφού κάποια ξυστα είναι χαμηλά σε απόθεμα ενώ οι τιμές σε χαρτί και μεταφορικά αυξάνονται συνεχώς.

Το στόρι

Αρχικά ο διαγωνισμός για σύναψη «Σύμβασης για την Προμήθεια αυτόματων λαχείων για τις ανάγκες του Κρατικού Λαχείου για έξι χρόνια» που προκηρύχθηκε με Αναθέτουσα Αρχή το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, ακυρώθηκε για τεχνικούς λόγους αφού η μοναδική προσφορά που κατατέθηκε από την εταιρεία Pollard Banknote,  οποία εδρεύει στον Καναδά και είναι και ο υφιστάμενος πάροχος, κρίθηκε ότι δεν πληρούσε τις ελάχιστες απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές. 

Κατά την 2η διαδικασία ο διαγωνισμός ακυρώθηκε εκ νέου αφού η μοναδική και πάλι προσφορά  της εταιρείας Pollard Banknote, κρίθηκε ως πολύ ψηλή.  Το εκτιμώμενο κόστος του διαγωνισμού ήταν 1.593.000 ευρώ ενώ η προσφορά της Pollard Banknote, ήταν 2.264.861 ευρώ. Κρίθηκε λοιπόν ότι υπάρχει μεγάλη απόκλιση από την εκτιμώμενη αξία του διαγωνισμου (ποσοστό 42.17%). Η ψηλή τιμή όπως αναφέρθηκε ενώπιον του Συμβουλίου Προσφορών του Γενικού Λογιστηρίου, προέκυψε λόγω τεράστιων αυξήσεων στην αγορά χαρτιού και των μεταφορικών που επέφερε η πανδημία και ο πολεμος

Έτσι το Συμβούλιο Προσφορών του Γενικου Λογιστηρίου υιοθέτησε την εισήγηση της αναθεωρητικης αρχής αφού όντως η προσφορά κρίθηκε ψηλή και προχώρησε σε ακύρωση του διαγωνισμου αφού δεν υπήρχε άλλος προσφοροδοτής.

Επειδή όμως κάποια ξυστά λαχεία είναι χαμηλά σε απόθεμα και παράλληλα επειδή υπάρχουν συνεχείς αυξήσεις στην αγορά χαρτιού και των μεταφορικών κάτι που θα σημαίνει και μεγαλύτερη αύξηση στο κόστος στην επόμενη διαδικασία, η Αναθέτουσα Αρχή ζήτησε από το Συμβούλιο Προσφορών του Γενικου Λογιστηρίου έγκριση για προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με την εταιρεία Pollard Banknote. Όπως και έγινε, αφού το Συμβούλιο Προσφορών εξαιτίας του μονοπωλίου που υπάρχει στην εκτύπωση ξυστών λαχείων, αποφάσισε όπως γίνει προσφυγή σε ανταγωνιστική διαδικασία διαπραγμάτευσης με την εταιρεία Pollard Banknote η οποία ήταν και η μοναδική εταιρεία που συμμετείχε στις 2 προηγούμενες διαδικασίες.  Όπως πληροφορούμαστε αυτή ήταν και η άποψη της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το συγκεκριμένο θέμα αφού έκρινε ότι δεν υπήρχε λόγος να προκηρυχθεί μια τρίτη διαδικασία. 

>>> Διαβάστε επίσης: Στην Κύπρο... Κέρδισε €200.000 στο λαχείο αλλά δεν τα ζήτησε ποτέ

Η προσφυγή σε διαδικασία διαπραγμάτευσης είναι διαδικασία που προβλέπεται από τη νομοθεσία σε περίπτωση που υπάρχουν σημαντικοί λόγοι, και η Αναθέτουσα αρχή ουσιαστικά θα διαπραγματευτεί με τον μοναδικό προσφοροδότη για να βρεθεί η χρυσή τομή στο ύψος της προσφοράς. Έτσι ήδη έγινε επικοινωνία με την εταιρεία από την Αναθέτουσα Αρχή και είναι σε εξέλιξη διαπραγμάτευση για να πέσει το κόστος της προσφοράς και να βρεθεί η χρυσή τομή το συντομότερο για να τυπωθούν και να έρθουν ξυστά λαχεία στην Κύπρο.

Έσοδα σχεδόν €70 εκατ. & κέρδη σχεδόν €27 εκατ. στα ταμεία του κράτους την τελευταία τριετία από τα λαχεία

Το Κρατικό Λαχείο συνεχίζει πάντως να φέρνει καλά έσοδα στα ταμεία του κράτους.  Σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε η Brief από αρμόδια πηγή, για τα τρία τελευταία χρόνια τα έσοδα φτάνουν σχεδόν τα 70 εκατομμύρια ευρώ ενώ τα καθαρά κέρδη φτάνουν σχεδόν τα 27 εκατομμύρια ευρώ. Πιο συγκεκριμένα:

• Για το 2022: Έσοδα €23.5 εκατομμύρια - Το κέρδος €9.7 εκατ. 
• Για το 2021: Έσοδα €22.6 εκατομμύρια - Το κέρδος €8.1 εκατ.
• Για το 2020: Έσοδα €22.9 εκατομμύρια - Το κέρδος €8.8 εκατ. 

Αξίζει να αναφέρουμε ότι το 95% των πωλήσεων είναι τα ξυστά λαχεία. Οι πωλήσεις κρατικών λαχείων για κληρώσεις είναι ένα μικρό μερίδιο γι’ αυτό και το τελευταίο διάστημα μειώθηκε η συχνότητα των κληρώσεων. 

Γενικά πάντως πριν 10-15 χρονια τα έσοδα ήταν διπλάσια. Ο ανταγωνισμός από διάφορα τυχερά παιχνίδια είναι τεράστιος πλέον αφού πλέον κάνει κουμάντο το online. Τα τελευταία 5-6 χρόνια τα έσοδα και τα κέρδη φαίνεται ότι σταθεροποιούνται ενώ το 2022 παρατηρήθηκε μια μικρή αύξηση. 

Σημειώνεται ότι μέχρι το 2021 γινόταν προσπάθεια μέσω νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομικών για αποκρατικοποίηση του κρατικού λαχείου. Θα δινόταν με ανάθεση σε ιδιώτη επενδυτή για χρήση για 15 χρόνια. Προέκυψαν όμως αντιδράσεις από την Βουλή με αποτέλεσμα τελικά το νομοσχέδιο να αποσυρθεί. 

Λόγω της πολύχρονης προσπάθειας που ήταν σε εξέλιξη για αποκρατικοποίηση, δεν έγιναν οποιεσδήποτε ενέργειες για αναβάθμιση του κρατικού λαχείου. Από την στιγμή που το θέμα έκλεισε ξεκίνησαν σιγά σιγά κάποιες προσπάθειες αναβάθμισης ενώ αναμένεται ότι θα μελετηθούν και κάποιες σκέψεις για περαιτέρω βελτιώσεις. Για να μπορέσει όμως το Κρατικό Λαχείο να προχωρήσει σε κάποιες σημαντικές καινοτομίες, θα πρέπει να γίνουν και οι απαραίτητες αλλαγές στις σχετικές νομοθεσίες ενώ θα χρειαστεί και περαιτέρω στελέχωση της υπηρεσίας.

Πιστοποίηση Υπεύθυνου Παιχνιδιού για το Κρατικό Λαχείο

Αξίζει να αναφέρουμε ότι τον Αύγουστο του 2022, στο Κρατικό Λαχείο απονεμήθηκε η έγκυρη Πιστοποίηση Υπεύθυνου Παιχνιδιού της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λαχείων. Σε στενή συνεργασία με την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων και άλλους διεθνείς εμπειρογνώμονες, το Κρατικό Λαχείο υποβλήθηκε σε πλήρη αναθεώρηση της λειτουργίας του και ευθυγραμμίστηκε με το πλαίσιο υπεύθυνου παιχνιδιού της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λαχείων. Ήταν μια πολύ σημαντική πιστοποίηση για το Κρατικό Λαχείο αφού αναδείχθηκε για ακόμα μια φορά  η δέσμευσή του να θέσει την ασφάλεια των καταναλωτών στο επίκεντρο των εργασιών του, υιοθετώντας τα υψηλότερα πρότυπα όσον αφορά τις υπεύθυνες πρακτικές και τη βιωσιμότητα.